نگاهی به زندگی دوگانه ایرانیان؛ سبک حکومتی علیه سبک شهروندی
آنچه تصاویر رسمی رسانههای جمهوری اسلامی در سی و چند سال گذشته از ایرانیان نمایش دادهاند، تصاویر مردان و زنان خشمگینی است که همچنان انقلابیاند. با این حال سبک غالب با آنچه حکومت میخواهد متفاوت است.
رسانههای غربی به تصاویر مردان سیاهپوش و زنان محجبه از ایران که شعارهای انقلابی سر میدهند، عادت دارند. تصاویری که حکومت ایران نیز علاقهمند به نمایش آنها است.
اما واقعیت جامعه ایران با تصاویر رسانهها متفاوت است. سبک زندگی نسل جوانتر در تضاد با سبکی است که حکومت سی و چند سال تبلیغ کرده است.
در تجمع حامیان حکومت ایران آنچه که بیشتر نمود دارد تصاویر تودهای از شهروندان ایران است.
در سالهای اخیر حکومت سعی کرده است در برخی موارد این تصویر رایج را کمی به روز کند. رسانهها تصاویر برخی راهپیمایان را مخابره کردهاند که همچون وصلهای ناجور در جمع حامیان حکومت حضور دارند.
در دو دهه اول انقلاب ایران، پوشش زنان و مردان ایران به شدت زیر ذرهبین حکومت بود.
حضور در خیابان با پیراهن آستین کوتاه و یا تیشرتهای رنگی و آرمدار میتوانست دردسر ساز شود.
در یک دهه اخیر و به خصوص پس از تحولات اجتماعی حاصل از جنبش اصلاحات، سبک زندگی واقعی خصوصی مردم در عرصه عمومی امکان بروز یافت.
نسل جدید جوانان ایرانی به چهارچوبهای حکومت بیتوجهاند.
گرچه سبک زندگی متفاوت جوانان ایران مورد قبول حکومت قرار نگرفته، اما به نظر میرسد، توان مقابله با آن وجود ندارد.
هر سال حکومت ایران طرحهای مختلف انتظامی را برای محدود کردن نوع پوشش جوانان به اجرا میگذارد، طرحهایی که هیچگاه موفق نبودهاند.
حامیان حکومت نیز چندین بار تجمعهایی در اعتراض به آنچه آنان "بد حجابی" میخوانند، برگزار کردهاند.
به نظر میرسد همه گیر شدن سبک شاد زندگی اما بر فضای رسمی حاکم غلبه خواهد کرد.
تغییری که در نسل اینترنت و فیسبوک ایجاد شده اثرش را بر ذائقه و خواست آنها گذاشته و حکومت ایران توان پاسخگویی به این خواست را ندارد.
آنچه که جوانان ایرانی با همه محدودیتها میپوشند و شیوهای که با وجود خطرها برای زندگی خود در پیش میگیرند، تفاوت چندانی با جوانان دیگر کشورها و خصوصا کشورهای توسعه یافته ندارد.
سبک شاد زندگی در حال گسترش است. این تنها جوانان طبقه مرفه و متوسط نیستند که هنجارهای تحمیلی را نادیده میگیرند.
به نظر میرسد حاشیهنشینی و طبقه اجتماعیای که از ضعف اقتصادی رنج میبرد نیز در حال تغییر است.
ایران ۱۳۹۲ با ایران ۱۳۵۷ قابل مقایسه نیست. ظاهرا تلاشها و اقدامات مذهبیهای تندرو نیز بر خلاف خواستشان در افزایش سرعت تغییرات موثر بوده است.
ایران خاکستری دههی شصت جایش را به روزهای رنگیتری داده است.