نگاهی به زنان سینمای مراکش
سینما بابیلون در برلین، فستیوالی از فیلمهای مراکش برگزار کرده است. فیلمهایی که یا توسط زنان مراکشی ساخته شدهاند یا حکایت زنان آن کشور را بیان میکنند و از این طریق از سختیهای زندگی زنان در مراکش پرده برمیگیرند.
"شهر را بلرزان"
لیلا مراکشی سال ۲۰۰۵ با فیلم "ماروک" به شهرت رسید. فیلمی عاشقانه که حکایت از عشق یک دختر مسلمان به پسری یهودی داشت. در فیلم فرانسوی و مراکشی "شهر را بلرزان"، ساخته شده در سال ۲۰۱۳، حکایت یک مادر و سه دخترش بر پرده نقش میبندد. غم از دست دادن پدر، این سه خواهر را به مادر خود نزدیکتر میکند و در جریان صمیمت ایجاد شده، بسیاری از رازهای خانوادگی، فاش میشوند.
"پگاسوس"
این فیلم را کارگردان مراکشی، محمد مفتکر در سال ۲۰۰۹ ساخته است. حکایت دو زن، یکی زینب که روانشناس است و دیگری زنی به نام ریحانه که بیمار اوست. ریحانه باردار و افسرده است. در ابتدا، ریحانه نمیتواند به زبانی گویا از غم و رنج خود بگوید. اما پس از آنکه حکایت زندگی خود را بیان میکند، موجب به یاد آوردن خاطرات دردناک پزشک معالج خود، یعنی زینب میشود.
"تار پنجم"
دو زن در ساخت این فیلم در سال ۲۰۱۱ نقش داشتند: کارگردان این فیلم، یعنی سلمی برکاش است و رشیده سعدی، تهیه کننده آن. ماجرا در کازابلانکا و در سال ۱۹۹۹ روی میدهد. ملک، نوازنده جوان لوت توسط عموی خود به راز "تار پنجم" این ساز پی میبرد. گشت و گذاری موسیقیایی در مراکش ایام قرون وسطی.
"دستان زمخت"
این یک فیلم کمدی−تراژیک و از ساختههای محمد اصلی کارگردان مراکشی است. حکایت زندگی کارگران در کازابلانکا است و حکایت کسانی که برای بهبود وضعیت زندگی خود به شیوههای گوناگونی روی میآورند. زکیه، نقشآفرین اصلی این فیلم برای آنکه بتواند به عنوان کارگر فصلی کشاورزی از اسپانیا ویزای کار دریافت کند و بتواند به نامزد خود بپیوندد، برای فریب مسئولان دست خود را "زمخت" و کارکرده میکند.
'فاش شدن روابط عشقی'
فیلمی درباره زنی به نام بتول، زنی ۲۸ ساله که از یک خانواده سنتی میآید. ملاقات با حمزه باعث میشود که این زن ارزشهای سنتی را از یاد ببرد و به منع برقرار کردن رابطه جنسی پیش از ازدواج توجه نکند. این فیلم با ناخرسندی اسلامگرایان در مراکش روبرو شد. کارگردان فیلم، عزیز سالمی درباره این فیلم گفت که هدفش از ساخت آن راه انداختن یک بحث چالشبرانگیز بوده است.
'رقص بیقانونها'
محمد عبودی در یک فیلم مستند در سال ۲۰۱۲ سرنوشت دختری به نام هند را به تصویرمیکشد. دختری که در سن ۱۴ سالگی مورد تجاوز قرار میگیرد و آبستن میشود. خانواده او نیز به او پشت میکنند و به عنوان مجازات حتی شناسنامه او را از او میگیرند. هند تن به زندگی در فراسوی قانون میدهد و به عنوان رقاصه در جشنها میرقصد یا تن به روسپیگری میدهد. اما سرانجام موفق نمیشود برای فرزندانش شناسنامه بگیرد.
'تاونزا'
ملکه منبوگ خبرنگاری حرفهای بود و برای کار خبرنگاری جایزه هم گرفته بود، تا اینکه در سال ۲۰۱۳ اولین فیلم خود را کارگردانی کرد. فیلم او حکایت یک برنامهنویس کامپیوتر است که در فرانسه زندگی میکند و در تماس اینترنتی با زنی در مراکش تصمیم میگیرند با هم ازدواج کنند. آنگاه به طور تصادفی متوجه میشوند که با هم خویشاوند هستند و همین آنها را بر آن میدارد که ریشههای خود را در یک روستای سنتی پی گیرند.
'آیدا'
آیدا کوهن یک پروفسور یهودی مراکشی است که در پاریس زندگی میکند. پس از آنکه پزشکان در او یک غده بدخیم تشخیص میدهند، به زادگاه خود در مراکش بر میگردد تا خاطرات دوران کودکیاش را مرور کند. در آنجا با جهان موسیقیایی رابطهای جدید برقرار میکند. این فیلم که توسط ادریس مرینی کارگردانی شده در شمار فیلمهای خارجی برگزیده برای اسکار ۲۰۱۶ بود، اما به دور نهایی انتخاب فیلم برتر خارجی راه نیافت.
'شابیا'
این فیلم را یوسف بریطل در سال ۲۰۱۴ میسازد: داستان واقعی زنی به نام شعیبیه طلال. یک زن کشاورز بیسواد از یک خانواده کوچنشین که در سال ۱۹۲۹ متولد شد. او علاقه داشت که پسرش هنرمند شود. یک روز اما خودش به سراغ رنگ و بوم نقاشی پسرش میرود و شروع به نقاشی میکند. آثار او که برخاسته از یک رویکرد ساده به هنر است، مورد توجه جنبش پیشگام کبرا در فرانسه قرار میگیرد و او به شهرت میرسد.
'خداحافظ کارمن'
فیلمی از محمدامین بنعمراوی، که در سال ۲۰۱۳ موفق به دریافت جایزه میشود. این نخستین فیلمی است که به زبان بربرها تولید شده است. موضوع به سال ۱۹۷۵ برمیگردد. در یک منطقه دورافتاده در شمال مراکش. داستان بر سر ملاقات یک پسر ۱۰ ساله بیخانمان به نام عمار است با یک زن اسپانیایی به نام کارمن. کارمن از دیکتاتوری فرانکو گریخته ودر شهرک سینما کار میکند. او عمار را با فیلم و جهان سینما آشنا میکند.
'راجا'
فیلم مستندگون عبدالله جهوری که در سال ۲۰۱۵ ساخته شده حکایت زنی مراکشی به نام نجات بنسالم است. این فیلم پس از آنکه ابتدا توسط کارگردان فرانسوی ژاک دویون در سینمایی به نمایش در میآید، اکران عمومی میشود. هنرپیشه زن این فیلم به دلیل بازی درخشان خود مورد ستایش قرار میگیرد و موفق به دریافت چند جایزه و از جمله جایزه فستیوال بینالمللی فیلم مراکش میشود.