نگاهى به وضعيت پناهجويان ازبك در قرقيزستان
۱۳۸۴ خرداد ۴, چهارشنبه
پس از درگيرى‌هاى خونين ازبكستان در دو هفته‌ى پيش، صدها تن از مردم به قرقيزستان گريختند. خبرها حاكى از آن است كه دولت قرقيزستان با كمك نيروهاى بين‌المللى اقدام به برپايى يك مركز پذيرش پناهجويان در منطقه‌اى واقع در استان جلا‌ل‌آباد كرده است. در اين اردوگاه بيش از ۵۰۰ پناهجوى ازبك بسر مىبردند، اما كسى نمى‌داند اقامت آنان چه اندازه طول خواهد كشيد.
سازمان ملل متحد با ارائه پتو، لباس و مايحتاج اوليه به كمك پناهجويان شتافت، با اين وجود خبرها حاكى از كمبود جا و جمعيت زياد اردوگاه است. به گفته سخنگوى كميسارياى عالى امور پناهندگان سازمان ملل متحد، زنان و كودكان، تعداد اندكى از جمعيت مزبور را تشكيل مى‌دهند. بيشتر آنان مردان ميانسالى‌اند كه در شهر ”انديجان“ ازبكستان عليه فساد و خودكامكى رژيم تظاهرات كرده و در پى تعقيب و سركوب آنان مجبور به فرار شدند. يكى از آنان در مصاحبه با گزارشگر راديو آلمان (دويچه وله) گفت:”ما دراينجا انتظار شرايط ايد‌ه‌آل نداريم. آنچه كه داريم و يا نياز داريم مهم نيست. مهم‌ترين مسئله روشى است كه رژيم كريم‌اف و طرفدارانش با مردم در پيش گرفته‌اند. مهم اين است كه نشان دهيم آنها مسئول اصلى اين وضعيت‌اند“.
در حاليكه پناهجويان از حداقل مايحتاج زندگى برخوردارند، نمايندگان صليب سرخ بين‌المللى وضعيت آنان را با ثبات و اميدوار‌كننده توصيف مى‌كنند. به گفته آنان و نيز سخنگوى وزارت بهداشت و درمان قرقيزستان در اين اردوگاه از شيوع بيمارى‌هاى واگير خبرى نيست و به همين دليل خطر اپيدمى وجود ندارد“.
اما بنظر مى‌‌رسد هيچكدام از اينها مشكل اصلى نيست. مشكل اصلى پناهجويان ترس از تسليم شدن دولت قرقيزستان به فشارهاى كريم‌اف براى بازگرداندن پناهجويان به كشور است. درحالى كه بسيارى از اين موضوع واهمه دارند، برخى از بازگشت و ادامه مبارزه سخن مى‌گويند. آنان مى‌گويند، براى جانهايى كه از دست رفت بايد ادامه داد، مى‌گويند آماده‌اند كه اين بار تا تاشكند پيش بروند و اميدوارند كه مردم نيز پس از تجربه‌‌هاى اخير و شناخت بيشتر كريم‌اف آنان را يارى دهند. آنان مى‌دانند كه ممكن است دستگير يا كشته شوند و با اين وجود مى‌گويند، يا مرگ و يا زندگى در آزادى.