نگاهى به مطبوعات ورزشی ايران در آخرین روزهای لیگ برتر

در روزهای گذشته مسئله اصلی بازی‌های آخرین هفته‌ی لیگ و حواشی بازیهای جام جهانی است. انجام بازیها در آلمان و حضور سه بازیکن ملی پوش در تیمهای بایرن و هانوفر و هامبورگ، آلمان را بیش از پیش مرکز توجه کرده است.

این روزها بازار مطبوعات ورزشی گرمتر از همیشه است. سرنوشت قهرمانی این فصل بزودی مشخص می‌شود. تیم استقلال می‌تواند با پیروزی مقابل برق شیراز قهرمان شود و تیم پاس باید گذشته از پیروزی مقابل صبا باتری منتظر شکست استقلال نیز باشد.

بسیاری از روزنامه‌های ورزشی ایران یا به یکی از باشگاهها تعلق دارند و یا علنا طرفدار بعضی از باشگاه‌ها و یا لااقل مخالف بعضی دیگرند. (پاس، استقلال جوان، پیروزی، صبح ورزش، جهان فوتبال، نگاه ورزشی، خبر ورزشی، گل و ..) تعدادی نیز به روزنامه‌های خبری تعلق دارند. (ابرار ورزشی، ایران ورزشی و ...) بی‌طرفی روزنامه‌نگارانه در میان ورزشی‌نویسان کمتر مشاهده می‌شود و رقابت آشکار میان باشگاه‌ها و مسئولان به مطبوعات نیز سرایت کرده است.

«آری هان» مربی هلندی تیم پرسپولیس روز سه‌شنبه به صراحت گفته که «قوتبال ایران به بیماری حسادت مبتلاست» و روزنامه «خبر ورزشی» آن را درشت بالای تیتر صفحه‌ی اول خود چاپ کرده است. لحن اغلب روزنامه‌های ورزشی خیلی خودمانی و تا حدی عامیانه است و گاهی نیز به بگومگوهای خیابانی می‌ماند.

نصرتی بازیکن ملی پوش پاس که هفته‌ی گذشته همراه با یک بازیکن تیم فجر از زمین اخراج شده در گفتگویی با خبرنگار «نگاه ورزشی» در پاسخ این اتهام که در زمین بازی فحش داده می‌گوید «من به اسمم قسم می‌خورم بازیکن خودشان به من فحش می‌داد من خیلی تعجب کردم چون خود رضایی، کاپیتان فجر هم به بازیکنانشان فحش می‌داد.» بعد خبرنگار از او می‌پرسد «پس نصرتی ساکت بود و فجری‌ها مدام به او فحاشی می‌کردند. این مساله زیاد قابل قبول نیست.» نصرتی هم جواب می‌دهد «من برای خودم خیلی متاسفم که یک بازیکن ۱۷ ساله که به قول خود فجری‌ها ۱۵۰ تومن حقوق می‌گیرد و فقط پول ساندویچ خریدن دارد جلوی من می‌ایستد.» [سه شنبه ۲۹ فروردین] و این لحن و این شاخ و شانه کشیدن‌ها در میان سطور روزنامه‌های ورزشی فراوان مشاهده می‌شود.

در روزهای گذشته مسئله اصلی بازی‌های آخرین هفته‌ی لیگ و حواشی بازی‌های جام جهانی است. انجام بازی‌ها در آلمان و حضور سه بازیکن ملی پوش در تیم‌های بایرن و هانوفر و هامبورگ، آلمان را بیش از پیش مرکز توجه کرده است. در این میان آنچه به این بازیکنان مربوط باشد همیشه در صدر اخبار است.

پس از شایعاتی که در مورد زندگی خصوصی مهدوی‌کیا در روزنامه بیلد و سپس در مطبوعات ایران سر و صدا به پا کرد اکنون نوبت علی کریمی است که روابط خصوصی‌اش موضوع خبر یکی از روزنامه‌های داخلی شده. کریمی که از این بابت بسیار برآشفته است ظاهرا به وکیل مراجعه و تهدید کرده کاری می‌کند که سازنده این شایعه جرات بیرون رفتن از خانه را پیدا نکند.

علی دایی هم در مصاحبه‌ای می‌گوید «روزنامه‌هایی امثال بیلد دوست دارند با سوء استفاده از اخبار، ایرانی‌ها را خراب کنند.» البته کریمی در گفتگویی که روز پنجشنبه در بسیاری از روزنامه‌ها انعکاس یافت اظهار داشته «می‌گویند خارجی‌ها علیه تیم ملی ما دست به تبلیغ و توطئه زده‌اند غافل از این که در مملکت خودمان عده‌ای از خدا بی‌خبر بیشتر از خارجی‌ها در صدد این هستند که شرایط تیم ملی را به هم بزنند.»

مسئله‌ی تیراژ همیشه یکی از موضوعات مبهم نشر در ایران است و آمار غیرواقعی بسیار بیشتر به گوش می‌خورد تا آمار حقیقی. در حالی که عده‌ای از تیراژهای چند صد هزاری سخن می‌گویند با توجه به کثرت روزنامه‌های ورزشی و کم خوانی ما ایرانیان تیراژهای واقعی از بیست سی هزار نسخه به ندرت تجاوز می‌کند.

هر روز در دکه‌ها ده دوازده عنوان روزنامه ورزشی عرضه می‌شود و به اینها باید روزنامه‌های خبری را نیز افزود که همه یکی دو صفحه‌ای به ورزش اختصاص می‌دهند و ده بیست عنوان رنگین نامه یا مطبوعات زرد هم هستند که هر یک چند صفحه‌ای خبرهای ورزشی و عکس و مصاحبه و حرف و حدیث ورزشکاران را مایه‌ی افزایش مشتری می‌کنند.

یک روز مانده به مشخص شدن قهرمان لیگ برتر از نخستین ساعت بامداد اغلب روزنامه‌ها با عبارت «چاپ دوم» روی دکه‌های روزنامه فروشی قرار دارند و معلوم نیست آیا چاپ اولشان صبح سحر به فروش رفته یا با پیش بینی فروش فوق‌العاده، همان دیشب چاپ دوم را هم منتشر کرده‌اند!

و نکته‌ی دیگری که در روزنامه‌های ورزشی جلب نظر می‌کند این است که از طرفی در غیاب دیگر رشته‌های ورزشی در ایران اغلب صفخات این روزنامه‌ها به فوتبال اختصاص دارد و از طرف دیگر تعداد زیاد روزنامه به نسبت فعالیت‌های ورزشی در کشور، باعث شده که اخبار و مصاحبه‌ی تکراری همانقدر وسیله‌ی صفحه پر کردن شود که عکس‌های نیم صفحه‌ای.

شاید «خبر ورزشی» مثال روشنی از این وضع به دست بدهد؛ این روزنامه که پنجشنبه چاپ دومش از صبح روی پیشخوان بود و شماره جمعه‌اش را هم پنجشنبه منتشر کرده نیم صفحه‌ی کامل خود را به عکسی از تیری آنری، ستاره فرانسوی تیم آرسنال، اختصاص داده و با حروفی بسیار درشت کنار آن نوشته «جدایی آنری از نایک!» همین، و فقط همین، تا معلوم شود پر کردن صفحات روزنامه‌های ورزشی گاهی چه آسان است!

بهزاد کشمیری‌پور، گزارشگر صدای آلمان در تهران