نگاهى به اوضاع لبنان و جايگاه حزبالله
۱۳۸۵ بهمن ۴, چهارشنبهاگر به گزارشهاى بسيارى از رسانههاى غربى در مورد اوضاع لبنان توجه كنيم به يك ارزيابى ساده دست مىيابيم. اينكه: حزبالله افراطى لبنان به مأموريت از سوى ايران و سوريه با دولت هوادار غرب اين كشور مبارزه مىكند و هدفش جلوگيرى از برپايى دادگاهى بينالمللى براى روشن شدن علل قتل رفيق حريرى نخستوزيرپيشين لبنان است.
اما موضوع به اين سادگى نيست. حزبالله لبنان در ميان شيعيان اين كشور محبوبيت فراوانى دارد و قدرتمندترين نيروى سياسى لبنان محسوب مىشود. حزبالله تا همين چند هفتهى پيش در ائتلاف دولتى شركت داشت. اين حزب فقط از سوى ايران تأمين مالى نمىشود، بلكه از پشتيبانى مالى لبنانىهاى مقيم خارج از كشور نيز برخوردار است. حزبالله براى نفوذ بيشتر سوريه در سياست داخلى لبنان و يا عقبنشينى سربازان سورى از كشور نمىجنگد، بلكه تشكلى قديمى ـ لبنانى است كه از ميان مردم لبنان برخاسته است.
اينك حزبالله با ژنرال ميشل عون متحد گشته است. ميشل عون را هم نمىتوان هوادار سوريه به حساب آورد. عون در پايان جنگ داخلى لبنان بدليل عقايد ضد سورىاش تبعيد شد. وى مسيحى و بنا به تعبير غربىها سياستمدارى ليبرال است. حزبالله و ميشل عون را هدف ديگرى به يكديگر پيوند داده است. ميشل عون اميد دارد با كمك حزبالله ظرف چند ماه به نخستوزيرى برسد و حزبالله مىخواهد از طريق اتحاد با عون نشان دهد كه از حمايت بسيارى از مسيحيان برخوردار است.
در مورد جلوگيرى از برپايى دادگاه بينالمللى ترور رفيق حريرى هم نمىتوان حزبالله را به آسانى متهم كرد. ابراهيم موسوى سردبير يكى از هفتهنامههاى حزبالله، يادآورى مىكند، اين حزب از نخستين احزابى بود كه خواستار توضيح بيطرفانهى قتل حريرى شد. حزبالله خواستار آن بود كه برخى از مواد قانونى مربوط به اين مسئله مورد مطالعه و بحث قرار گيرد، مىخواست موافقتنامهى ميان لبنان و سازمان ملل متحد در مورد برپايى دادگاه قتل حريرى بدقت مطالعه شود. حزبالله حق خود مىدانست كه بداند، مأموريت اين دادگاه دقيقا چيست؟ در حاليكه فواد سينيوره نخستوزير لبنان با اين موضوع مخالفت مىكرد.
حزبالله از برپايى چنين دادگاهى هراس ندارد و هيچ كس آن را متهم به دست داشتن در ترورهاى سياسى چند ماه گذشته نمىكند. در حاليكه اميل لحود رييسجمهورى لبنان متهم است، در مسير پيگيرى علل ترور حريرى كارشكنى مىكند.
حزبالله با حدود ۲۰ سال تلاش در توسعه و عمران مناطق محروم لبنان براى خود اعتبار خريده و از اتهام فساد مبرى است. با وجود اين جنگ قدرت است كه حرف نهايى را مىزند. حزبالله كه در پى مبارزهى موفقاش عليه اسراييل محبوبيت بيشترى يافته، اكنون سهم بيشترى در كابينه مىطلبد. دولت لبنان اين درخواست را رد كرده است. دولت مىگويد، بدون حزبالله هم، اكثريت پارلمان را دارا خواهد بود و اين درست است. با اين همه تجارب چند ماه گذشته نشان داده است، حكومت بر مردم لبنان با همان الگوهاى دمكراسى غربى دشوار است، در حاليكه بهترين راه، توافق فرقههاى مختلف و نيروهاى بزرگ سياسى است.