نودمین سالگرد تصویب «حق رای» زنان در آلمان
۱۳۸۷ آبان ۲۱, سهشنبههنوز يك قرن نشده است. كمتر از يك قرن، نود سال. نود سال پيش در چنين روزى، دوازدهم نوامبر سال ۱۹۱۸ميلادى، يك بند به قانون اساسى آلمان اضافه شد. يك بند. دو سطر، چند جمله. چند جملهاى كه ثبت آنها در قانون اساسى اين كشور، نتيجهی چندين دهه تلاش و مبارزهی زنان آلمانى بود. مبارزه براى تساوى حقوق زنان و مردان. تصويب اين بند، تصويب «حق راى» براى زنان بود.
بر اساس اين بند، از آغاز سال ۱۹۱۹ ميلادى «زنان» و مردان بالاى بيست سال در جمهورى دمكراتيك وايمار داراى حق راى شدند. در نخستين انتخابات پس از تصويب اين قانون، هشتاد و دو درصد زنان واجد شرايط ، در انتخابات پارلمانى شركت كردند. حضورى پرشور كه ۳۷ نمايندهی زن را راهى مجلس اين كشور كرد. این در حالی بود كه تنها حدود ده سال پيش از اين تاريخ، براى نخستين بار با حضور زنان در احزاب سياسى، رسما موافقت شده بود.
البته در فاصلهی آن سالها، زمانى كه با حضور و فعاليت سياسى زنان در آلمان به طور قانونى موافقت شد، زنان در انگلستان يك قدم جلوتر، با تظاهرات خيابانى و شكستن شيشهها و اعتصاب غذا، خودشان را به درهاى آهنى زنجير مىكردند و خواستار برابرى حقوق زن و مرد، از جمله حق راى، بودند.
انقلاب زنان براى برقرارى عدالت و تساوى حقوق از اواسط قرن هجدهم ميلادى در اروپا آغاز شد؛ زمانى كه زنانى همانند لوييزه اوتوپترز، روزنامهنگار معروف آلمانى، با نوشتن مقالههاى جنجالى خواستار «امپراتورى آزادى» بودند.
زنان روشنفكر و مبارز آن دوره به دو شاخه مختلف تقسيم مىشدند: شاخهاى كه خواستار فراهم شدن شرايط بهتر براى آموزش دختران و هموار كردن مسير آنها تا سطوح بالاتر تحصيلاتى بود تا امكان يافتن شغلى مناسب و استقلال مالى زنان در جامعه فراهم شود. و شاخه ديگر، كه با هر گونه سازش مخالف بود و خواستار برابرى بىقيد و شرط حقوق زنان و مردان در تمامى عرصهها از جمله در خانواده و اجتماع بود. هر چند كه اين دو شاخه به ظاهر در دو سوى متفاوت حركت مىكردند، اما در اصل مكمل يكديگر بودند.
زمانى آدولف لته، ریيس «انجمن گسترش فعاليت كارى و اجتماعى زنان» در بحبوحهی اين مبارزات اعلام كرد: «آنچه ما نمىخواهيم و حتى تا چند صد سال ديگر هم آرزو نمىكنيم، برابرى حقوق و استقلال و رشد سياسى زنان است». اما او نمىدانست، تا روزى كه آنگلا مركل بر صندلى صدراعظمی، بالاترين مقام سياسى كشور تكيه مىزند، تنها يك قرن فاصله مانده است؛ فاصلهاى كه در حد و اندازههاى تاريخ، فاصلهی چندان دورى نبود. اما مسير ناهموار و پر پيچ و خمی كه زنان مصمم و مبارز آلمانى پشت سر گذاشتند، استقامتی زنانه مىطلبيد.
امروز، یعنی نود سال پس از روزى كه حق راى زنان در آلمان تصويب شد، سى و دو درصد از نمايندگان مجلس، شش وزير از چهارده وزير و نیز بالاترين مقام سياسى كشور، در اختيار زنان است.