نمایش فیلم‌های جدید ایرانی در برلین و کلن
۱۳۹۱ اسفند ۱۲, شنبه
جشنواره‌ی "چشم‌اندازهای جدید سینمای نوین ایران" که نمایش ۱۵ فیلم سینمایی، مستند و کوتاه را در برنامه دارد، با نمایش فیلمی از مسعود بخشی بنام "یک خانواده‌ی محترم" روز ۷ مارس در "خانه‌ی فیلم" شهر کلن آغاز می‌شود.
"یک خانواده‌ی محترم" نخستین اکران خود را در جشنواره‌ی فیلم کن تجربه کرد. شخصیت اصلی فیلم جوان تحصیل‌کرده‌ای به نام آرش است (با بازی بابک حمیدی) که از پاریس به نزد مادر خود به شیراز باز می‌گردد. خاطرات دردناک دوران کودکی او که در زمان جنگ بین ایران و عراق سپری می‌شود، آرش را در این سفر همراهی می‌کنند: نمایش خشونت وحشیانه‌ی پدر در رابطه با این نوجوان، برادر بزرگتر او (که در جبهه شهید شده) و مادر بی‌دفاع خانواده، خط اصلی داستان را می‌سازد.
کارگردان در یادداشت سرگشاده‌ای درباره این فیلم نوشت: «"یک خانواده‌ی محترم" بر اساس فیلم‌نامه‌ی مدون و ضوابط قانونی و با وفاداری به متن ساخته شده است.»
مسعود بخشی، پیش از تجربه‌ی سینمای داستانی، چند فیلم کوتاه و مستند ساخته است. فیلم "تهران انار ندارد" او از نادر کارهای مستندی است که در سینماهای تهران روی پرده رفت.
رفتگر متعهد
آخرین ساخته‌ی داریوش مهرجویی با عنوان "نارنجی‌پوش" روز ۹ مارس (۱۹ اسفند) در "خانه‌ی فیلم" این جشنواره به نمایش در می‌آید. مهرجویی این بیست و پنجمین فیلم بلند خود را بر اساس طرحی از وحیده محمدی‌فر و با کمک او نوشته است.
"نارنجی پوش" داستان یک عکاس حرفه‌ای به نام حامد آبان است که با خواندن کتابی درباره‌ی اهمیت حیاتی حفظ محیط زیست چنان تحت تاثیر قرار می‌گیرد که به عنوان رفتگر به استخدام شهرداری در می‌آید، لباس نارنجی مخصوص رفتگران را به تن می‌کند و در اثر فعالیت‌های شبانه‌روزی و متعهدانه‌ی خود به "نارنجی‌پوش لیسانسیه" معروف می‌شود. اما این تغییر شغل و روش زندگی، زندگی خصوصی و خانوادگی حامد را دگرگون می‌سازد و او را با انبوهی از مشکلات لاینحل روبرو می‌سازد. مهرجویی در این فیلم به موضوع‌های به‌روزی نظیر بحران زیست - محیطی در جهان و ایران، مسئله‌ی از‌هم پاشیدگی موازین سنتی خانواده و آرزوی مهاجرت در میان جوانان می‌پردازد.
حامد بهداد، بازیگر جوان، در نخستین همکاری خود با داریوش مهرجویی، نقش عکاس ـ رفتگر "نارنجی پوش" را بازی می کند. لیلا حاتمی، طناز طباطبایی و فردوس کاویانی از دیگر بازیگران این فیلم‌اند.
فیلمی متفاوت
"چیزهایی هست که نمی‌دانی" نخستین ساخته‌ی سینمایی فردین صاحب‌زمانی، از جمله فیلم‌های متفاوت سینمای ایران است که روز ۸ مارس در کلن در چارچوب این جشنواره به‌نمایش در می‌آید. این فیلم که در بخش خصوصی توليد شده، پس از مدت‌ها انتظار و دوندگی دست‌اندرکاران آن، سرانجام ماه پیش در گروه سینمایی آزاد تهران روی پرده رفت.
"چیزهایی هست که نمی‌دانی" چند اپیزود از زندگی عادی دو زن و یک مرد را بازگو می‌کند. علی که راننده‌ی آژانس است، ایفای نقش "شخصیت رابط" فیلم را به عهده دارد. او در دوران دانشجویی، عاشق هم‌دوره‌ای خود، سیما )مهتاب کرامتی( بوده، ولی هرگز فرصت ابراز این عشق را به‌دست نیاورده است. در نتیجه سیما، به‌‌رغم خواست خود به ازدواج با شخص دیگری تن در می‌دهد و حالا به‌خاطر مشکلات بی‌شماری که با او دارد، به سراغ این راننده‌ی آژانس می‌رود و با او درد دل می‌کند. از سوی دیگر، علی خود دل به یکی از مسافران ثابتش (لیلا حاتمی) بسته است و در خلوت خود با او "درد دل" می‌کند. علی مصفا در این فیلم که منیژه‌حکمت، کارگردان نام‌آشنای سینمای ایران، تهیه کرده، در نقش راننده‌ی آژانس بازی می‌کند.
حضور کم‌رنگ سینماگران زن
حضور کارگردانان زن در این جشنواره‌ی کوتاه چندان پررنگ نیست. برای دیدن کارهای این سینماگران باید به دیدن فیلم‌های مستند و کوتاه بسنده کرد. نگار تحصیلی، فیلم‌ساز جوان، در مستند ۶۰ دقیقه‌ای با چند تن از هنرمندان مطرح ایران به گفت‌وگو نشسته و نظر آنان را در مورد بازتاب دیدگاه‌های فمینیستی در هنر جویا شده است.
یاسمین قاسمی، کارگردان مقیم هلند، نیز مستند خود در باره‌ی "نوروز" را در این جشنواره به نمایش می‌گذارد. در این فیلم، نه مراسم سنتی نوروز، بلکه اهمیت آن برای شش ایرانی‌ای که در هلند زندگی می‌کنند، موضوع محوری است. برگزاری مراسم نوروز در هر یک از این شش شخصیت، یادها، آرزوها، حسرت‌ها و شادی‌های متفاوتی را برمی‌انگیزد. یاسمین قاسمی همراه با آرش ریاحی و علی صمدی، سینماگران ایرانی مقیم آلمان و اتریش، در میز‌گردی با عنوان "فیلم‌ساختن در برون‌مرز" هم شرکت دارد.
فیلم‌های کوتاه
صبا ریاضی تنها فیلم‌ساز زن از ایران است که با فیلم کوتاه ۱۶ دقیقه‌ای خود "باد به خیابان من تعلق دارد" در این جشنواره حضور دارد. ریاضی در این فیلم، داستان یک روز از زندگی دختر دانشجویی را به تصویر می‌کشد که برگه‌ی پذیرش از یک دانشگاه خارجی را با پست در لحظه‌ای دریافت می‌کند که باد در خانه را به‌روی او می‌بندد و این دانشجوی هیجان‌زده، بدون روسری و "سر باز" در خیابان‌ها سرگردان می‌ماند.
ولی شمار فیلم‌های کوتاهی که کارگردانان آن‌ها به مسائل زنان پرداخته‌اند، کم نیست. "نسا"، فیلم مستند ۵۲ دقیقه‌ی ساخته‌ی سینماگر جوان، لقمان خالدی، یکی از آن‌هاست. خالدی در این فیلم به داستان زن جوانی بر سر دوراهی می‌پردازد: نسا رویای هنرپیشه شدن را در سر می‌پروراند، ولی خانواده‌ی او با این شغل مخالفند. برادر نسا حتی می‌کوشد با تهدید و اعمال خشونت او را از این کار باز دارد. نسا اکنون باید میان خانواده و زندگی مستقل و آگاهانه‌ی آینده‌ی خود یکی را برگزیند.
جشنواره‌ی فیلم‌های ایرانی به ابتکار منتقد سینمایی آلمانی ـ ایرانی‌تبار امین فرزانه‌فر سازماندهی شده و با پشتیبانی
بنیاد هاینریش بل، آکادمی ملانشتون شهر کلن و همکاری انجمن ایرانی ـ آلمانی دیوان، "خانه‌ی فیلم" شهر کلن، شهرداری کلن و چند نهاد دیگر تا دهم ماه مارس در این شهر برگزار می‌شود. برنامه‌ی "چشم‌اندازهای جدید سینمای نوین ایران" در برلین، بین اول تا سوم این ماه جریان دارد.