نطرات كريستا ولف درباره وضعيت كنونى آلمان
۱۳۸۴ مهر ۸, جمعهخانم كريستا ولف نويسنده سرشناس آلمان شرقى سابق، و خالق آثار ماندگارى مانند «كاساندرا» و «آسمان دوپارهشده» اوضاع كنونى آلمان را نگرانكننده ارزيابى مىكند. وى در گفتگويى با هفتهنامه «دى سايت» چاپ هامبورگ از جمله گفت، موقعيت كشور در شرايط كنونى نشانگر آن است كه آلمانىها بلاتكليف و درماندهاند. او همچنين افزود كه آلمان اينك در نوعى مخمصه قرار گرفته است و جامعهاىست كه در بحران فعلى انبوهى از انسانهاى «زائد» را توليد مىكند. نويسنده صاحبنام آلمانى «نيرويى قوى از چپهاى سوسيال دمكرات» در مجلس نمايندگان اين كشور و نيز جنبشهايى انتقادى در خارج از پارلمان را بسيار پراهميت مىداند.
كريستا ولف در همين مصاحبه اين مسئله را خاطرنشان مىكند كه بسيارى از مردم در شرق آلمان احساسى از ناتوانى دارند و بسيارى هم در غرب آلمان به ساكنان شرق «به عنوان ناتوان و از بالا» مىنگرند. وى مىافزايد، در غرب آلمان چنين نيازى حس نشده كه مىتوان از ديگران، «از ما آموخت». «اين حس وجود دارد كه انگار ما هنوز هم تا امروز يكديگر را نمىشناسيم».
كريستا ولف آلمان شرقى سابق را متهم كرد كه اين سيستم «هميشه همهچيز را به نام تلاش براى ايجاد جامعهاى بىنقص و انسانهاى نوين سعادتمند به تعويق انداخت و بخاطر آينده تابناك، زمان حال را رها كرد و از دست داد». نويسنده بحثبرانگير آلمانى خاطرنشان كرد كه بسيار زود يعنى در همان آغاز سالهاى ۶۰ ميلادى با «جمهورى دمكراتيك آلمان» وداع گفته است.
ولف به اتهامى كه به وى پس از وحدت دو آلمان زده شد و طى آن او را «نويسندهاى دولتى» خواندند ضمن تاكيد بر اينكه آنزمان چنين اتهامى برايش غافلگيركننده بوده و انتظار آن را نداشته است گفت: «كسى كه چنين چيزى گفته است، كتابهاى مرا نخوانده است». اما نويسنده «آسماندوپارهشده» تاييد كرد كه زمان كوتاه همكارىاش با سازمان اطلاعات و امنيت آلمان شرقى موسوم به «اشتازى»، «طبعا برگه افتخارى» در زندگى اجتماعى و سياسى وى نبوده است. وى در عين حال گفت كه تمامى پرونده خود در اين رابطه را به شكل كتاب چاپ كرده و آن را در دسترس عموم قرار داده، زيرا او حق خوانندگان خود مىدانسته كه از اين مسئله مطلع شوند. كريستا ولف بر اين نكته تاكيد كرد كه دورهى مزبور برايش بسيار دشوار بوده و از او «نوعى چهرهاى هيولايى» ساخته بودهاند.
رييسجمهور آلمان داور جديد «جايزه لودويگ بورنه»
ارنست كوهلر رييس جمهور آلمان به عنوان داور جديد «جايزه لودويگ بورنه» معرفى شد. «بنياد لودويگ بورنه» كه هرساله به يك نويسنده آلمانىزبان كه در عرصههاى رسالهنويسى، نقد و رپورتاژ از خود قابليتهاى درخشانى را نشان داده باشند، جايزهاى را اعطا مىكند، اعلام كرد كه ارنست كوهلر به تنهايى و با مسئوليت شخصى خود، برنده جايزه سال ۲۰۰۶ ميلادى اين بنياد را تعيين خواهد كرد. به اين ترتيب رييسجمهور آلمان خود نطق پيش از اعطاى جايزه را نيز در مورد برنده جايزه ايراد خواهد كرد. «جايزه لودويگ بورنه» كه از سال ۱۹۹۳ ميلادى هرساله به يك نفر اعطا مىشود، با ۲۰ هزار يورو جايزه نقدى، يكى از مهمترين جوايز ادبى جهان آلمانىزبان محسوب مىشود. هيات رييسه «بنياد لودويگ بورنه» همواره يك نفر را براى تصميمگيرى جهت اعطاى جايزه خود تعيين مىكند. در ميان برندگان «جايزه لودويگ بورنه» مىتوان نامهاى چهرههاى سرشناسى همچون مارسل رايش رانيتسكى و هانس ماگنوس انتسنزبرگر را ديد. از ميان داوران تاكنونى اين جايزه نيز مىتوان از يوشكا فيشر وزير امور خارجه آلمان نام برد. جايزه مزبور نام لودويگ بورنه، نويسنده و روزنامهنگار فرانكفورتى را برخود دارد كه در سال ۱۸۳۷ درگذشت. بورنه يكى از برجستهترين راهگشايان نقد سياسى و فرهنگى در مطبوعات آلمان محسوب مىشود.
بهنام باوندپور