نخستين گام‌ها براى تحريم ايران
۱۳۸۵ مهر ۱۷, دوشنبه
با وجود اينكه نشانه‌هايى براى اعمال تحريم عليه ايران به دليل امتناع از توقف غنى‌سازى اورانيوم وجود دارد، اما دولت جمهورى اسلامى كماكان چشم‌پوشى از غنى‌سازى اورانيوم را امرى منتفى اعلام كرده است.
سيد محمدعلى حسينى سخنگوى جديد وزارت خارجه ايران ديروز اعلام كرد كه تعليق غنى‌سازى اورانيوم از نظر جمهورى اسلامى مسئله‌اى كاملا رد شده است. با تاكيد مجدد ايران بر تداوم غنى‌سازى اورانيوم، بحث تحريم ايران هر چه بيشتر به موضوع اصلى گفتگوهاى اعضاى دائم شوراى امنيت به‌علاوه آلمان بدل مى‌شود. محمود احمدى‌نژاد رييس جمهورى اسلامى ايران در واكنش به همين بحث‌ها گفت، تهديدهاى غرب راه به جايى نمى‌برند. وى همچنين ديروز اعلام كرد كه در صورت تحريم ايران از سوى غرب، ايران نيز دست به تحريم آنها خواهد زد. البته احمدى‌نژاد روشن نكرد كه تحريمهاى مورد نظر ايران از چه نوعى خواهند بود. پيش از اين ايران اعلام كرده بود كه از نفت به عنوان سلاحى عليه غرب استفاده نخواهد كرد.
پس از مشورتهاى اخير كشورهاى موسوم به گروه ۵+۱، احتمال اعمال تحريم عليه ايران افزايش يافته است. بر اساس اطلاعات منابع آمريكايى قرار است نمايندگان گروه ۵+۱ ظرف چند روز آينده با يكديگر ديدار كنند و سپس يك روز بعد از اين ديدار، نمايندگان اين كشورها در سازمان ملل درباره قطعنامه‌اى جهت اعمال مجازاتهايى عليه ايران به بحث و مشورت بپردازند.
پيش از اين وزيران خارجه گروه ۵+۱ مذاكرات با ايران را شكست‌خورده اعلام كرده بودند. خانم «مارگارت بكت» وزير خارجه انگلستان جمعه گذشته پس از ديدار نمايندگان شش دولت در برلين گفت، حال اعمال تحريم عليه ايران مورد بحث و مشورت قرار خواهد گرفت. وى افزود، اما راه براى مذاكرات كماكان باز است.
بكت با اشاره به اينكه شش دولت از اينكه ايران آماده متوقف كردن غنى‌سازى اورانيوم نيست «عميقا سرخورده» شده‌اند گفت: «اعمال فشارهاى بيشتر ضرور دارد». وى افزود: «ما اكنون درباره مجازاتها بر اساس بند ۴۱ فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد مشورت خواهيم كرد».
نيكولاس برنز معاون در وزارت خارجه آمريكا نيز گفت: «تصميم گرفته شده است. ما در جهت اعمال تحريم پيش خواهيم رفت». وى افزود: «مسئله اين است كه تحريمها چه ابعادی خواهند داشت».
در عين حال هنوز اختلافاتى ميان اعضاى شوراى امنيت بر سر نوع برخورد با ايران وجود دارد. سرگئى لاوروف وزير خارجه روسيه گفت، كشورش مى‌خواهد در شوراى امنيت نيز كماكان براى مذاكره با ايران تلاش كند. از قول يكى از معاونان لاوروف نقل مى‌شود كه چين و روسيه تهديد به اعمال خشونت عليه ايران را «مطلقا غيرقابل‌قبول» مى‌دانند. در عين حال آنها تعيين ضرب‌الاجلى ديگر را هم براى ايران غيرسازنده ارزيابى مى‌كنند.
طبق اطلاعات يك ديپلمات بلندپايه آمريكايى، نخستين گام تحريم عليه ايران پيش از هر چيز مواردى خواهد بود كه به تاسيسات اتمى جمهورى اسلامى مربوط مى‌شوند. براى مثال، اين ديپلمات از محدود كردن آن معاملات تجارى سخن گفت كه مربوط به قطعات و ابزار فنى‌يى هستند كه مى‌توانند هم براى اهداف غيرنظامى و هم براى اهداف نظامى مورد استفاده قرار گيرند. علاوه بر اين ممكن است سرمايه‌گذارى در تاسيسات اتمى و نيز رابطه با دانشمندان ايرانى‌يى كه در عرصه اتمى فعاليت دارند محدود شود.