نخستوزير جديد، ژاپن را به كجا خواهد برد؟
۱۳۸۵ مهر ۴, سهشنبهپس از كنارهگيرى جونيشيرو كويزومى از مقام نخستوزيرى ژاپن، حزب حاكم ليبرال دمكرات شينزو آبه دبير كل حزب را براى احراز اين مقام كانديد كرد. امروز پارلمان ژاپن به نامزد پيشنهادى حزب رأى اعتماد داد و شينزو آبه رسما نخستوزير ژاپن شد.
آكسل كلاين از مركز تحقيقاتى دانشگاه بن آلمان در خصوص اوضاع ژاپن، در اين باره مىگويد: كويزومى توانست تعادل قوا را در حزب ليبرال دمكرات بر هم بزند، حال بايد ديد، اگر آرايش قواى جديد باز هم بر هم بخورد، چه پيش خواهد آمد؟
كلاين كارشناس امور ژاپن اين نظرات را راجع به كويزومى بيان مىكند، يعنى راجع به مردى كه با شعار ”اگر حزب ليبرال دمكرات را تغيير بدهى، ژاپن را تغيير خواهى داد“ توانست در سال ۲۰۰۱ بر مسند نخستوزيرى ژاپن بنشيند. كويزومى دسيسههاى رؤساى قدرتمند حزب را براى تصاحب قدرت نقش بر آب كرد و توانست با پافشارى بر اجراى رفرم سازمان پست بزرگترين پروژهى مدرنيزه كردن كشور را به اجرا درآورد. هدف كويزومى از انجام اصلاحات سازمان پست اين بود كه اقتصاد و سرمايهگذارى را از حالت غيرمؤثر بگونهاى تغيير دهد كه با موقعيت كنونى ژاپن به عنوان قدرتمندترين قدرت اقتصادى آسيا همخوانى داشته باشد.
مردم نيز از اصلاحات نخستوزير حمايت كردند و اميدوار شدند كه تغييرات جديد، راه را بر رسم ديرين استفاده از محل سرمايههاى پستى براى اجراى پروژههاى گران و زايد حاميان حزب ببندد.
اكنون سياستمدار ۵۱ سالهاى به قدرت رسيده، وى از خانوادهى نشأت مىگيرد كه پستهاى كليدى ژاپن را سالها در دست داشته و اهميت زيادي براى پشتيبانى حاميانشان قائل بودند. آيا اين جوانترين سياستمدارى كه از زمان پايان جنگ جهانى دوم تاكنون بر كرسى نخستوزيرى نشسته مىتواند سياست اصلاحات را پيش گرفته و در برابر مقاومت بارونهاى حزب ليبرالدمكرات بايستد؟
آكسل كلاين ژاپنشناس آلمانى مىگويد: محبوبيت آبه به اندازهى كويزومى نيست، به همين دليل وابستگى او به حمايت اعضاى حزب بيشتر از كويزومى است. حال معلوم نيست، آيا او مىتواند سياست اصلاحات را در صورتيكه مقامهاى ارشد حزب با آن مخالفت كنند، به پيش ببرد يا نه؟
به همين دليل است كه آبه اقدام جدى در خصوص بدهىهاى دولت ژاپن را دشوار مىيابد و به جاى آن ترجيح مىدهد كه به تسهيل شرايط مردم بپردازد كه برخى از سياستهاى اصلاحى آنها را با مشكل مواجه كرده است.
در زمينهى ديگر يعنى سياست خارجى نيز هدف اصلى نخستوزير جديد، جلوگيرى از سلطهى چين در حوزهى اقيانوس آرام و تغيير قانون اساسى ضد جنگ ژاپن است به نحوى كه توان دفاعى كشور بالا برود و ژاپن بتواند در كنار آمريكا در عرصههاى مختلف بينالمللى وارد عمل شود.
آبه پيش از اين در مقام دبير كابينه برخوردارى از سلاح هستهاى را حق ژاپن دانسته بود. برخى از مشاوران او حتى خواستار حذف پارهاى از موضوعات تاريخى مربوط به جنايات ژاپنىها در جنگ جهانى دوم از كتابهاى درسى شدند، از جمله اينكه ژاپنىها زنان چين و كره شمالى را در خلال جنگ جهانى دوم مجبور به خودفروشى كرده بودند. از اينها گذشته بايد ديد كه آيا آبه نيز مانند كويزومى به بازديد از معبد جنجالبرانگيز ”ياسوكونى“ مىپردازد يا نه، بخصوص كه بازديد از اين معبد كه در آن برخى از جانيان جنگى ژاپن نيز دفن شدهاند، اعتراضهاى مداوم چين و كره جنوبى را در پى داشته است.
كلاين كارشناس آلمانى معتقد است، آبه ديگر از رده دوم قدرت به رده اول انتقال يافته است. اينك او در مقام نخستوزير سخن مىگويد و بنابراين سعى خواهد كرد تا مواضعش در زمينهى سياست خارجى واقعبينانهتر باشند. به اعتقاد كلاين، نخستوزير جديد ژاپن همّ خود را بر بهبود روابط دوجانبهى كشورش با چين و كره جنوبى خواهد گذاشت.