موقعيت نظاميان انگليسى در عراق

�ند. سال گذشته، انگليس با ارتشى بزرگ بار ديگر به اين كشور بازگشت و عراق را، به همراه نيروهاى آمريكايى، اشغال كرد.

نظاميان انگليسىى مسئوليت جنوب عراق را، كه آرامشى نسبى داشت، در اختيار گرفتند. آنها اين بار نه به صورت نيروهاى استعمارگر، بلكه در هيئت نيروهايى ظاهر شدند، كه مى خواستند دمكراسى و حقوق بشر را در اين كشور نهادينه كنند و سلاح هاى كشتار جمعى را در عراق نابود سازند.

نظاميان انگليسى در بصره، دومين شهر بزرگ عراق. آنها جنوب عراق را به همراه ديگر نيروهاى ائتلاف كنترل مى كنند و فرماندهى را در اين منطقه در دست دارند. بريتانياى كبير ۹ هزار سرباز به جنوب عراق اعزام داشته است. به سربازان انگليسى دستور داده اند كه با حساسيت زيادى با مردم عراق برخورد كنند و به خصويات فرهنگى آنها احترام بگذارند گشتِ سربازان انگليسى در عراق با پاى پياده و بدون كلاه خود و عينك انجام مى شود، تا مردم چهره آنها را ببينند و به آنها عادت كنند . اين سربازان علاقمندند تا با مردم عادى، روساى قبايل و رهبران مذهبى در ارتباط قرار گيرند و با آنها بحث و تبادل نظر كنند.

انگليسيان خوب مى دانند كه همين روساى اقوام و رهبران مذهبى، قدرتمندان واقعى عراق هستند. اما با وجود اين همه اقداما ت پيشگيرانه ى دقيق، در ماه هاى اخير، برخوردهاى شديدى ميان مردم با نيروهاى بريتانيايى رخ داده است. اوايل ماه مه سال جارى ميلادى، مقر نيروهاى ائتلافى در جنوب شرقى عراق در فرودگاه بصره، مورد حمله خمپاره افرادى ناشناس قرار گرفت. اين حمله اگرچه تلفاتى برجاى نگذاشت، نشان داد كه چهار ايالت جنوب كشور آن قدرها هم كه گفته مى شد، در محيطى آرام و دوستانه به سر نمى برند و افزايش درگيرىِ هاى پس از آن نشانى از مساعد نبودن اوضاع است.

فيليپ ريد، مسئول نوسازى پليس عراق در بصره است. او در مورد وظيقه اش مى گويد:
“اگه ما موفق بشيم سازمان پليسِ قوى و كارايى در اين منطقه ايجاد كنيم، سرانجام قانون حكمفرما ميشه و نيروهايى كه در عراق مخالف هر گونه قانون مدارى در جامعه هستن، دستشون از جامعه كوتاه مى شه. آخه اونا نمى خوان حكومت قانون در عراق حكمفرما بشه”

وائل عبداللطيف، فرماندار بصره، بعضى از مخالفان قانون مدارى را در عراق اين گونه معرفى مى كند: “القاعده، افرادِ وفادارا به صدام حسين در حزب بعث و نيروهاى افراط گراى شيعه”

تا كنون آيت اله سيستاني، مرجع تقليد بيشتر شيعيان عراق عليه اشغالگران خارجى اقدامى نكرده، در مقابل مقتدا صدر، رهبر تندروى شيعه ى اين كشور سياستى خشن نسبت به نيروهاى اشغالگر اتخاذ نموده و نماينده او در بصره فرمان جهاد عليه نظاميانِ انگليسىِ اشغالگر را صادر كرده است. در اين ميان عكس هاى منتشر شده در روزنامه ها در مورد شكنجه و تجاوز جنسى آمريكائيان به زنان عراقى مردم را عليه انگليسيان نيز تهييج مى كند. وائل عبداللطيف، فرماندار بصره، كه خود زمانى خبرنگار بوده و در دوران صدام به زندان افتاده، بر اين نظر است كه نيروهاىِ عراقيِ مخالف انگليس به اهداف خود نخواهند رسيد. او مى گويد:
“ اين اتهامات اونا خيلى غلو آميزند. مردم خودشون مى دونن كه در دوران صدام خيلى بيشتر از اين حرفا مردم رو شكنجه مى دادن. فقط شش ميليون نفر در دوران صدام به قتل رسيدند.“

نيروهاى انگليسى در كنار فعاليت هاى نظامى در جنوب عراق وظيفه سنگينى را به عهده دارند و آن آموزش نيروهاى امنيتى و ژاندارمرى عراق است. هدف انگليسى ها برقرارى امنيت در اين كشور به هنگام خروج اشغالگران است. ژنرال انگليسى دانكن اسپينر، فرماندهى اين تعليمات را به عهده دارد. او در مورد مسئوليتش مى گويد:
“تا سى ام ژوئن بايد گروهى رو تربيت كنم كه قادر باشن روى پاى خودشون بايستند. چهار ماهه كه ما تعليم اين نيروها رو شروع كرده ايم. ما همه با هم زندگى مى كنيم و در مبارزه عليه خلافكارى هاى مختلف و اعمال تروريستى در جنوب بصره به محل حادثه مى ريم و مشكلات موجود رو سامان مى ديم.”

ژنرال اسپينر مى گويد كه داوطلبان بسيارى آماده استخدامند و او نگران يافتن افراد واجد شرايط نيست، زيرا كسانى كه استخدام مى شوند حقوقى كافى دريافت مى كنند و حقوقشان به موقع پرداخت مى شود. حقوقى حدود ۱۲۰ تا ۲۰۰ دلار در ماه. اسپينر در مورد اين افراد مى گويد:
“همه اونا توى همين منطقه زندگى مى كنن، بيشترشون قبلا ارتشى بودن، بسيارى از اونا به خاطر مخالفت با صدام، به زندان افتادند و بعضى ديگه هم تا همين يكسال پيش عليه ما مى جنگيدند. به هر حال مخلوط جالبيه.”

سربازان انگليسى در كنار آموزش نيروهاى امنيتي، پليس و ژاندارمرى، به كار بازسازى بخش هاى زيربنايى چهار استان جنوب عراق نيز مى پردازند. طرح هايى مثل نوسازى مدارس، بيمارستان ها، دادگاه ها، تعمير نيروگاه هاى آب و برق از اين گونه اند. اين اقدامات سبب مى شوند تا تعداد بيشترى از شهروندان اين مناطق كارى يافته و از آن طريق بتوانند خرج خانواده خود را تامين كنند. آنها در منطقه اى فعاليت مى كنند كه مردمش در دوران جنگ دوم خليج و حمله نيروهاى ائتلافى، به اين علت كه عليه حكومت مركزى قيام كردند، مورد توجه رژيم عراق نبودند و مسئولان اين كشور آگاهانه باعث عقب ماندگى اين مناطق شدند. در ضمن تحريم اقتصادى كه در آن زمان از طرف سازمان ملل متحد عليه عراق اجرا شد، ضربه بزرگى بود بر مردم شيعه ى جنوب اين كشور. امروزه ميزان بيكارى در اين مناطق حدود ۳۰ تا ۷۰ درصد است.

وائل عبداللطيف، فرماندار بصره در مورد موقعيت كنونى منطقه مى گويد:
“بزرگترين مشكل ما در بصره تامين امنيت و همچنين معضل بيكارى ست. اما به نظر من مشكل اقتصادى خيلى مهم تر از تامين امنيته. اگه ما نتونيم موقعيت شغلى مناسبى براى مردم ايجاد كنيم، نمى تونيم امنيت رو در كشور برقرار سازيم.”

به هر حال هنوز مشخص نيست كه پس از انتقال قدرت به خود عراقى ها در پايان ماه جارى ميلادى، اوضاع داخلى كشور چگونه خواهد شد. آيا افراط گرايان بر نيروهاى ميانه رو پيروز مى شوند؟ نقش سران مذهبى در اين مناطق چگونه مى شود؟ سرانى كه در ميان مردم از نفوذ فراوانى برخوردارند. احزاب شيعه مثل مجلس اعلاى انقلاب اسلامى و يا حزب الدعوه ، كه در دوران صدام حسين ممنوع بودند و اكنون از قدرت فراوانى برخوردارند و بسيارى به آنها گرويده اند، چه مى شود؟ تاثير سنى ها در حكومت آينده عراق تا چه حد خواهد بود؟ آنها نيز بر حفظ قدرت خود تاكيد مى ورزند. وائل عبداللطيف، فرماندار بصره، با آرامش تمام و با اميد به آينده مى گويد: “شرايط عراق در حال بهتر شدنه. عراق الگوى همه كشورهاى دنيا ميشه.”
آيا او واقعيت را مى گويد؟ مى دانيم كه عراق هنوز راهى دراز در پيش دارد.