موثرترين نوع پادزهر را گلبولهاى سفيد مىسازند
۱۳۸۵ مرداد ۷, شنبهنتيجه تحقيقات پژوهشگران اين مركز كه در مجله علمى Science به چاپ رسيده است، حاكى از آنست كه بهترين پادزهر مار گزيدگى تركيب شيميايى است كه توسط دستهاى از گلبولهاى سفيد در بدن توليد مىشود. اين گروه گلبولهاى سفيد كه به سلولهاى Mast معروفند، هنگام مار گزيدگى آنزيمهاى مخصوصى از خود ترشح مىكنند كه با سم مورد تركيب شده و اثر آنرا خنثى مىكند.
البته تركيب اين آنزيمها كه تنها هنگام نياز و به منظور دفاع از بدن ترشح مىشوند، برانگيختگى سيستم ايمنى را به دنبال دارد. چنانچه زهرى كه وارد خون شده قويتر از آن باشد كه اين آنزيمها بتوانند آنرا خنثى كنند، اين روش دفاعى نتيجه معوكس خواهد داشت.ترشح يكباره و بيش از حد اين تركيبات موجب بر هم خوردن تعادل شيميايى بدن شده و در موارد حاد منجر به شوك و مرگ فرد مىشود.
بررسى موشهاى آزمايشگاهى كه دستكارى ژنتيكى شدهاند و بدنشان قادر به ساخت سلولهاى ماست نيست نشان مىدهد، مقاومت بدنى موشها بدون حضور اين سلولها (در مقايسه با موشهاى نرمال) ده برابر كمتر شده است، حتى گزيدگى زنبور مىتواند اين موشها با خطر مرگ مواجه كند. همچنين موشهاى جوان سالم به علت بالا بودن تعداد سلولهاى ماست در خونشان، مقاومت بدنى بيشترى در برابر مارگزيدگى نشان مىدهند. اين مسئله در مورد انسان نيز صادق است و با افزايش سن، توليد سلولهاى ماست كاهش مىيابد.
در حال حاضر بهترين درمان مارگزيدگى استفاده از پادزهر اختصاصى است. يعنى ابتدا بايد مشخص شود، چه مارى فرد را گزيده است تا بتوان داروى پادزهر موثر عليه آن مار را به او تزريق كرد. در پيوست اين مقاله آمارى به چاپ رسيده است كه نشان مىدهد سالانه بيش از صد و بيست و پنج هزار نفر جان خود را در اثر مارگزيدگى از دست مىدهند. تقريبأ تمامى اين قربانيان ساكنين كشورهاى در حال توسعه هستند، كشورهاى كه دسترسى كمترى به انواع داروها و پادزهرها دارند.
تيم تحقيقاتى دانشگاه استفورد اميدوار است با استفاده از تركيب اين آنزيم كه از سيستم ايمنى بدن انسان بدست آمده است، پادزهرى بسازد كه در برابر هر نوع مارگزيدگى موثر باشد.
* * *
نگاه كوتاهى به رشته زيست شناسى دريا و شرايط تحصيل در اين رشته
اين رشته تحصيلى در مجموعه رشته زيست شناسى قرار مىگيرد و در حال حاضر دانشگاههاى آلمان در اين رشته در مقطع دانشگاهى ديپلم كه دوره پنجسالهاى معادل فوق ليسانس است دانشجو مىپذيرند. دانشجو پس از گذران دوره دوساله اوليه كه بر روى دروس عمومى زيستشناسى متمركز است، هنگام ورود به مقطع دوم به عنوان رشته تخصصى زيست دريا را انتخاب میكند. دروس اين رشته اكولوژى، سيستماتيك گياهى و جانورى آبزيان و دورههاى كارآموزى است كه اغلب شامل مسافرتهاى دريايى و يا همراهى تيمهاى پژوهشى است كه با كشتىهاى تحقيقاتى در اقيانوسها سفر مىكنند.
شرايط اوليه براى دريافت پذيرش تحصيلى در اين رشته براى دانشجويان خارجى در وب سايت وزارت آموزش آلمان قابل دسترسى است. www.daad.de
ادامه تحصيل بعد از اين سطح و در مقطع دكترا در آلمان در صورتى مسير است كه با يكى از مراكز تحقيقاتى اين رشته و پروفسورى كه در اين زمينه فعال است تماس گرفته شود. چنانچه اين مراكز مايل به همكارى باشند امكان ادامه تحصيل و يا شركت در تحقيقات پژوهشى را فراهم خواهند كرد. فارغالتحصيلان اين رشته در آلمان، اغلب در مراكز محيط زيست و يا مراكز تحقيقاتى مشغول به كار مىشوند.
آدرس اينترنتى چند مركز فعال در اين زمينه:
دانشگاه الدن بورگ: www.uni-Oldenburg.de
موسسه آلفرد وگنر، مركز تحقيقاتى قطب و درياها: www.awi-bremerhaven.de
موسسه زيست شناسى دريا و رده بندى سيستماتيك آبزياندر دانشكگاه هايدلبرگ:
http://web.zoo.uni-heidelberg.de/index.htm