ملاقات مجدد مذاکرهکنندگان اسرائیلی و فلسطینی دو هفته آینده
۱۳۹۲ مرداد ۸, سهشنبه
دیدار باراک اوباما با تسیپی لیونی٬ سرپرست مذاکرهکنندگان اسرائیلی، و صائب عریقات٬ سرپرست نمایندگان فلسطین در گفتوگوها٬ یک روز پس از آغاز مجدد مذاکرات صلح خاورمیانه در واشنگتن (سهشنبه، ۸ مرداد/ ۳۰ ژوئیه) انجام شد؛ مذاکراتی که در سه سال گذشته به خاطر اختلافات ریشهدار دو طرف متوقف و مسکوت مانده بود و قرار است در ۹ ماه آینده ادامه داشته باشد.
اوباما تا کنون تلاش کرده بود تا مستقیما وارد مسئله مذاکرات صلح نشود و نظارت بر آن را به وزارت خارجه ایالات متحده بسپارد٬ اما این نخستین اعلام حضور رسمی برای حمایت از گفتوگوهایی است که با توجه به پیشینه دو طرف٬ امید زیادی به نتیجهبخش بودن آن وجود ندارد. جزئیات بیشتری درباره دیدار اوباما و مذاکرهکنندگان منتشر نشده است.
جان کری٬ وزیر امور خارجه آمریکا که این مذاکرات به ابتکار و پیگیری او از سر گرفته شده٬ روز سهشنبه اعلام کرد که دو طرف مذاکره دور بعدی گفتوگوهای خود را در دو هفته آینده در محدوده مرزهای اسرائیل یا فلسطین ادامه خواهند داد. جان کری گفت مذاکرات تا به اینجای کار «مثبت و سازنده» بوده و او متقاعد شده است که تحقق صلح میان اسرائیل و فلسطین ممکن است.
"مذاکراتی بر پایه منافع دو طرف"
تسیپی لیونی٬ نماینده اسرائیل هم جو گفتگوها را مثبت خواند و در گفتوگو با رادیوی ملی اسرائیل گفت: «همه گزینهها روی میز است٬ اما ما تصمیم گرفتهایم که محتوای مذاکرات فعلا پشت درهای بسته بماند و به بیرون از آن درز نکند.» به گفته او این مذاکرات تحت فشار آمریکا انجام نمیشود: «ازسرگیری مذاکرات فقط به این خاطر است که منافع هر دو طرف اسرائیلی و فلسطینی را تامین میکند.»
توافق مورد نظر آمریکا٬ توافق بر سر راهحل ایجاد دو کشور مستقل است که در آن اسرائیلیها بتوانند همزیستی مسالمتجویانه و صلحآمیزی در کنار کشور مستقل فلسطینی داشته باشند که در کرانه غربی رود اردن و نوار غزه ایجاد میشود. برای تحقق این هدف٬ اسرائیل باید شهرکسازیها را متوقف کند و به مرزهای مورد توافق پیش از ۱۹۶۷ برگردد.
سرنوشت اورشلیم (بیتالمقدس) که هر دو طرف آن را پایتخت خود میخوانند٬ حقوق پناهجویان و آوارگان فلسطینی٬ شهرکسازی در اراضی اشغالی و خروج اسرائیل از کرانه غربی رود اردن از جمله مهمترین مسائل مورد اختلاف میان اسرائیل و فلسطینیها است. آخرین بار این مذاکرات در سال ۲۰۱۰ برگزار شده بود که با اختلاف بر سر شهرکسازی اسرائیل در اراضی اشغالی به بنبست رسید.
گروههای افراطی هم در اسرائیل و هم در فلسطین با ازسرگیری مذاکرات صلح مخالفاند. تسیپی لیونی گفت که راستگراهای افراطی اسرائیل ممکن است در برابر هرگونه توافق نهایی موانع متعددی قرار دهند. در سوی دیگر٬ گروه اسلامگرای حماس که کنترل نوار غزه را در دست دارد٬ برای نشان دادن مخالفت خود در ساعات نخستین روز سهشنبه راکتی به سوی جنوب اسرائیل شلیک کرد٬ اما این حادثه تلفاتی در پی نداشت.
با وجود همه اختلافات دیرینه و مخالفتهای گروههای افراطی٬ قرار است این مذاکرات با دستور کاری ۹ ماهه ادامه یابد. بسیاری از ناظران به نتیجهبخش بودن این گفتوگوها امید بستهاند٬ گرچه برخی هم امید بستن به آن را واقعگرایانه نمیدانند.
استقبال کمیته چهارجانبه صلح خاورمیانه
سازمان ملل متحد، ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا و روسیه اعضای کمیته چهارجانبه صلح خاورمیانه هستند. این کمیته تصمیم اسرائیل و فلسطینیان را "شجاعانه" دانست و روز سهشنبه (۸ مرداد) اعلام کرد که از تلاش دو طرف برای رسیدن به نتیجه پشتیبانی میکند.
کمیته چهارجانبه صلح خاورمیانه اسرائیل و فلسطینیان را فرا خواند تا «از هیچ اقدامی در جهت رسیدن به موفقیت فروگذار نکنند و از گامهای تضعیفکننده اعتماد بپرهیزند».
این کمیته همچنین ابراز امیدواری کرد که گفتوگوهای تازه "اساسی و مستمر" باشند و شرایطی فراهم شود که در نهایت به صلح پایدار بین اسرائیل و فلسطینیان بیانجامد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، نمایندگان کمیته چهارجانبه صلح خاورمیانه قصد دارند به زودی با هم دیدار و در مورد گامهای بعدی مذاکره کنند.