مظهر مقاومت مسالمت آميز

در سال ۱۹۵۰ ميلادى كه ارتش جمهورى خلق چين موسوم به ارتش آزاديبخش خلق وارد تبت شد، دالائى لاماى جوان با سپاه بى ساز و برگ خود البته قادر به مقابله با ارتش مهاجم نبود. دالائى لاما اصولآ آرزوى داشتن ارتشى قوى را نداشت، چونكه در دين بودائى مكتب تبت استفاده از قواى قهريه عملى است مذموم، و دالائى لاما هنوز به اين اصل وفادار و پايبند است.
اينكه آيا تبت قبل از اشغال آن كشور از طرف چين كشورى مستقل بود يا آنطور كه حكومت كمونيستى چين ادعا ميكند هميشه به چين تعلق داشته امروزه مسئله اى فرعى محسوب ميشود
و قبح كار در سركوب دائمى مردم تبت نهفته است. ترديدى نيست كه دولت چين در عرض چند دهه گذشته با اجراى برنامه اسكان عده زيادى از چينى ها در تبت عملآ مردم اين كشور را تبديل به اقليتى در وطن خودشان كرده است.

البته بايد تصديق كرد كه همه چينى ها در تبت زورگو و جبار نيستند، بلكه عده زيادى از روشنفكران و تحصيلكردگان چين به تبت رفته اند تا در كار نوسازى كشور به مردم آن كمك كنند هر چند مردم تبت هيچگاه درخواست چنين كمكى را نكرده اند. دالائى لاما هم ازاين واقعيت خبر دارد و براى اينكه ميليونها چينى را كه از مدتها قبل ساكن اين كشور شده اند ناراحت نكند و باعث شدت عمل بيشتر دولت چين نشود از آرزوى استقلال تبت و خروج چينى ها از آنجا صرفنظر كرده و فقط خواهان استقلال داخلى يعنى خودمختارى براى هموطنان خويش است تا از اينطريق فرهنگ اصيل مردم تبت حفظ شود.

مبارزه بدون زور و مسالمت آميز دالائى لاما در راه نيل به اين هدف باعث احترام و محبت زياد به وى در سطح جهانى گرديد كه نقطه اوج آن اعطاى جايزه صلح نوبل به او در سال ۱۹۸۹ ميلادى بود. ولى اين مسالمت جوئى تا كنون امتيازى در برابر دولت چين براى وى ببار نياورده و رهبران چين كماكان توجهى به آمادگى وى براى گفتگو و مذاكره نميكنند. بلكه حتى از وى چيزى را مطالبه ميكنند كه وى مدتهاست كه موافقت خود را با آن اعلام كرده، و آن شناختن تبت بعنوان بخشى از كشور چين است.

دالائى لاما در روز ششم ماه ژوئيه جارى هفتاد ساله شد و معلوم است كه دولت چين نقشه هاى سياسى خود را براى زمان بعد از وى طرح كرده و چنين فرض ميكند كه پس از فوت دالائى لاما توجه و علاقه بين المللى به قضيه تبت فروكش خواهد كرد. ممكن است اين محاسبه دولت چين درست باشد و نشانه اين مدعا اينكه تا كنون تقريبآ هيچ رئيس دولت يا رئيس جمهور
جرأت نكرده كه از دالائى لاما رسمآ دعوت به ديدار از كشور خود كند، زيرا هيچ كشورى نميخواهد روابط خود با چين را كه كشورى داراى بزرگترين رشد اقتصادى است بخطر بيندازد.