مشكلات برگزارى انتخابات تاريخى رياست جمهورى در افغانستان

� كرزاى، اين انتخابات را با وجود اشتباهات انجام گرفته انتخاباتى " آزاد، عادلانه و كاملآ قانونى" خواند. گزارشگر صداى آلمان از كابل در اين رابطه گزارش ميدهد:

اينطور به نظر ميرسيد كه انتخابات افغانستان كاملآ بخوبى تدارك ديده شده بود. تنها مورد مايه عدم اطمينان طالبان بودند. اما در حاليكه اين شورشيان موفق نشدند انتخابات را مخدوش سازند، برگزار كنندگان اين انتخابات نا خواسته خود را در موقعيت نامطلوبى قرار دادند. نه بمبها و موشكها، بلكه قلمها و مركب قابل شستشو، انتخابات افغانستان را به هرج و مرج كشيدند. ناخن انگشت شست يك خانم شركت كننده در انتخابات با جوهر سياه علامت گذارى شده است. اما آنها اعتقاد ندارند كه اين مركب مدتى طولانى در كارهاى دشوار خانه دارى دوام خواهد آورد. در صورتيكه علامت گذارى شست دست توسط مركب سياه، يكى از عناصر اصلى شركت در انتخابات است، براى اينكه هيچكس نتواند چندين بار در راى گيرى شركت كند. چرا كه بسيارى از افغانها بيش از يك كارت ثبت شده، در اختيار دارند.

خطى بر روى ناخن شست و در حقيقت يك عمل بسيار ساده، بلافاصله پس از گشايش حوزه هاى انتخاباتى باعث نگرانيها شد. زيرا رنگ مركب مزبور، كه در بسيارى از حوزه هاى راى گيرى مورد استفاده قرار گرفت، برخلاف مقررات موجود، بسادگى قابل شستشوست. بنابراين در اين زمينه نميتوانست كنترلى وجود داشته باشد. فاروق وردك سخنگوى كميسيون انتخابات در اينباره ميگويد:"مسئله اين مركب به ظاهر در بكارگيرى آن ميباشد. در برخى از حوزه هاى انتخاباتى، در عوض استفاده از قلمى كه داراى مركب غير قابل شستشو بود، قلمهاى عادى مخصوص ثبت راى را بكار گرفتند."

يك سر آغاز ناموفق در روز انتخابات، كه غير از اين اصولآ بخوبى انجام گرفته بود. همزمان با گشايش حوزه هاى راى گيرى، راس ساعت ۷ بامداد، راى دهندگان براى شركت در اين انتخابات صف بسته بودند.

اما وقوع اختلالات در امر انتخابات از جمله مشكل قلم و مركب، همچنان بحرانهاى ديگرى را بوجود آوردند. ۱۵ تن از ۱۸ نامزد انتخاباتى، يعنى همه، غير از حامد كرزاى و ۲ كانديد ديگر، تصميم گرفتند كه، طى يك حركت مشترك، انتخابات را تحريم كرده و خواستار توقف راى گيرى شوند.

يكى از اين نامزدها گفت:" انتخابات امروز، قانونى نيست و بايستى بلافاصله متوقف گردد. ما سپس بحث خواهيم كرد، اين براى آينده چه معنائى خواهد داشت."

علاوه بر اين ۱۵ نفر مزبور اعلام كردند كه، آنها نتايج انتخابات را نخواهند پذيرفت. اما كميسيون انتخابات، خود را تحت فشار اين سخنان سخت تسليم نكرده و راى گيرى ادامه يافت. معاون رئيس كميسيون برگزارى انتخابات كندى گفت:" تمامى شكايات و ناهماهنگيهاى گزارش شده به كميسيون انتخابات، بلافاصله بررسى شده و در ارزيابى اين كميسيون مورد توجه قرار خواهند گرفت، تا حدى كه اين انتخابات تصويرى صحيح را از خواست راى دهندگان در افغانستان بازتاب دهد. نامزدهاى انتخاباتى ميتوانند، در پروسه اين مطالعات وتحقيقات، شركت كامل داشته باشند."

كميسيون انتخابات قصد دارد، طى همين چند روز آينده به اين امر بپردازد. هنوز هم اين پرسش باقى ميماند كه: اين ناهماهنگيها واقعآ چگونه بودند؟ يكى ازامدادگران برگزارى انتخابات ميگويد:" ما متوجه شديم كه رنگ مركب، از بين ميرود. سپس مسئولان سازمان ملل متحد را خبر كرديم. آنها ابتدا ميخواستند در محل حضور يابند اما، پس از آن تنها قلم ديگرى براى استفاده در حوزه انتخاباتى فرستادند. اما اين هم مانند قبلى بود."

يك نفر از راى دهندگان، برگزارى انتخابات افغانستان را اينگونه وصف ميكند:" همه آن چيزهائى كه قبلآ گفته شده بودند، دروغ بود. اول مركب علامت گذارى شست افراد پاك ميشد و ديگر اينكه ماموران اجراى امر انتخابات، در هنگام راى گيرى ما را تحت نظر داشتند."

طى روزهاى آينده مباحثات در باره ناهماهنگيها و قابل قبول بودن انتخابات افغانستان، ادامه خواهند داشت. امروز يكشنبه، شمارش آرا در اين كشور آغاز ميشود. انتظار ميرود كه نخستين نتايج اين انتخابات، روز دوشنبه در دست باشند. نتيجه نهائى اما قرار است، در تاريخ سى ام اكتبر جارى اعلام گردد.