مخالفت با سراسری کردن آزمونهای دیپلم در آلمان فدرال
۱۳۸۶ مرداد ۱۹, جمعهتلاش برخی از سیاستمداران آلمانی برای سراسری کردن و مرکزی کردن آزمونهای دیپلم در این کشور با مخالفتهای بسیاری روبرو شده است. سرکردگی مخالفان این طرح را نه یک سوسیال-دموکرات که این بار رئیس دولت ایالت هسن، رونالد کخ (Ronald Koch) از حزب دموکرات مسیحی(CDU) برعهده گرفته است.
کخ در رد طرح یکسانسازی و مرکزیکردن آزمونهای دیپلم میگوید: « الگوی آزمونهای سراسری دیپلم با اصل فدرالیسم در بخش آموزش و پرورش در حکومت فدرال آلمان همخوانی ندارد.»
برگزاری آزمونهای دیپلم عملاً ممکن نیست
سیاستمدارانی مانند گونتر اوتینگر(Günther Oettinger) از ایالت بادن وُرتنبرگ و همچنین آنته شاوان (Anette Schavan) وزیر آموزش آلمان فدرال، از طرفداران تئوری یکسانسازی آزمونهای دیپلم در سراسر آلمان هستند. در عمل اما مشکلات زیادی در راه مرکزی نمودن و سراسری کردن آزمونهای دیپلم وجود دارد، مشکلاتی مانند فصل تعطیلات متفاوت در ایالتهای گوناگون و تاریخ آغاز سال تحصیلی که آنهم از ایالتی به ایالت دیگر متفاوت است. این درحالی است که با یکدست سازی و مرکزی کردن آزمونهاتی دیپلم، باید امتحانات کتبی در تمام ایالتها در یک روز معین برگزار شوند.
دستهای دیگر از سیاستمداران آلمانی، همزمان با طرفداری کردن از ایدهی یکدستسازی و مرکزی کردن امتحانات دیپلم، بر این نکته تأکید میکنند که مخالف تعیین تکلیف از سوی دولت مرکزیاند و بیشتر مایل به یکسانسازیاند که حاصل توافق میان ایالتها باشد.
این در حالیاست که بسیاری از متخصصان امر آموزش در آلمان اساساً ایدهی سراسری کردن آزمونهای دیپلم را اشتباه میدانند. این منتقدان با اشاره به نتایج آزمون "پیزا" میگویند که با وجود سراسری بودن آزمون دیپلم در استانهایی مانند بایرن و بادنوُرتنبرگ، تواناییها و راندمان تحصیلی دانشآموزان با یکدیگر تفاوت زیادی دارد. منتقدان براین باورند که این ایالتها با وجود استانداردهای آموزشی یکسان هنوز موفق به یکدستکردن برنامههای درسی و اهداف آموزشی نشدهاند.
سطح علمی دانشآموزان آلمانی پایین است
آزمون پیزا Das Programme for International Student Assessment (PISA) آزمونی است که از سال ۲۰۰۰ تاکنون برای سنجش تواناییهای علمی و اطلاعات دانشآموزان ۱۵ ساله در آلمان برگزار میشود. این آزمون از سوی "سازمان همکاریهای اقتصادی و توسعهای" (OECD) که ۳۰ کشور اروپایی از جمله آلمان در آن عضویت دارند، برگزار میگردد. این آزمون نشان داده است که دانشآموزان آلمانی در مقایسه با دانشآموزان کشورهای دیگر اروپایی از سطح علمی رضایت بخشی برخوردار نیستند.
منظور از دیپلم مرکزی یا سراسری چیست؟
دیپلم (Abitur) در آلمان، جواز ورود به مراکز آموزش عالی است. اکنون در ۱۴ ایالت از مجموع ۱۶ ایالت آلمان در امتحانات کتبی، روش "دیپلم مرکزی و سراسری" پیاده میشود.
در روش "دیپلم مرکزی و سراسری"، طرح پرسشهای آزمون کتبی دیپلم به عهدهی یک ادارهی مرکزی است. در آلمان این اداره معمولا ورزارت فرهنگ (Kulturministerium) ایالت مربوطه است. در این آزمون دبیران برگزیدهای از سراسر ایالت مربوطه پرسشهای پیشنهادی خود را به وزارت فرهنگ میفرستند. سپس کمیسیونی ویژه وظیفهی گزینش از میان پرسشهای پیشنهادی را بر عهده میگیرد. در آزمون دیپلم، معلومات دانشآموزان تا پایان مقطع دبیرستان در ۴ یا ۵ رشتهی انتخابی سنجیده میشوند. این آزمونها به صورت کتبی و شفاهی انجام میگیرند و روش اجرای این امتحانات از ایالتی به ایالت دیگر فرق میکند. امتحانات کتبی از سوی دو ممتحن تصحیح میشوند. روند تعیین نمرهی کتبی پایانی در ایالتهای گوناگون متفاوت است. این که در چه رشتههایی و در چه تعداد رشتههایی یک امتحان شفاهی انجام شود هم از ایالتی به ایالت دیگر فرق میکند.
اصلاحات ساختار فدرالیسم و حوزهی اختیارات ایالتها
"اصلاحات ساختار فدرالیسم" در آلمان که در ژوئن سال۲۰۰۶ به تصویب رسید، گستردهترین تغییر در قانون اساسی آلمان در تاریخ جمهوری فدرال آلمان بودهاست. یکی از تغییراتی که این اصلاحات با خود به همراه داشت، تعریف جدید روابط میان ایالتها و دولت مرکزی در رابطه با قانونگذاری بود. بر اساس این اصلاحات، در بسیاری از حوزهها محدودهی اختیارات ایالتها افزایش یافته است. در "فرهنگ سیاسی" دویچه وله در توضیح واژهی فدرالیسم آمدهاست: « فدرالیسم یکی از مبانی سازمان کشوری آلمان است. ... فدرالیسم پاسخی به الزام کنترل دولت مرکزی و پخش کردن قدرت است و از این نظر نیز به چشم یک تمهید دموکراتیک دیده میشود.»
بسیاری از منتقدان مرکزیسازی آزمونهای دیپلم در آلمان معتقدند که با اینگونه اقدامها به محدودهی اختیارات ایالتی تعرض میشود.