لیگ نخست اقتصادی جهان
۱۳۸۶ خرداد ۹, چهارشنبههنگامی که "جیم اونیل" درباره وضعیت امروز گروه ۸ فکر میکند، ناراحت میشود: «من نمیدانم چرا کشوری مثل ایتالیا باید جایی در این کلوب داشته باشد.
جیم اونیل، رئیس بخش اقتصاد عمومی بانک سرمایهگذاری "گلدمن زاکس" است. او نویسنده اثری تحقیقی درباره قدرتهای اقتصادی جهان در سال ۲۰۵۰ است که بسیار بدان توجه شده است. در این تحقیق، کشورهایی نظیر برزیل، روسیه، هند و چین مطرحاند، اما خبری از ایتالیا نیست.
او میگوید: «ایتالیا مدتهاست که بخش دائما تحلیلروندهی اقتصاد دنیا است. با وجود این عضو گروه ۸ است و در تنظیم همه اعلامیههای آن شرکت میکند.» او برای هفت کشور صنعتی تاکنون پیشرو جهان نیز جایگاهی قائل نیست.»
فقدان تصمیمهای الزامآور
امروزه بسیاری همچون اونیل، گروه ۸ را بیمعنا و کلوپی برای سخنان توخالی میدانند. برخی از پژوهشگران معتقدند اکثر نشستهای رسمی سران این گروه باید لغو شود. آنها این کلوپ را که نه بودجهی معین و مشخصی دارد و نه دارای اساسنامه است، معتبر نمیدانند. دلایل آنها چنین است: درباره لغو بدهیهای کشورهای فقیر، درخصوص مبارزه علیه تروریسم بینالمللی و یا درباره ادامه و گسترش خلعسلاح بینالمللی بسیار صحبت میشود، اما از طریق این اعلامیهها و بیانیهها در عمل پیشرفت و بهبودی در امور به وجود نمیآید.
این امر قبل از هر چیز ناشی از آن است که گروه ۸ مقررات معین و مشخصی ندارد تا تصمیمهای اتخاد شده و یا وعدههای داده شده پیگری شوند.
حفاظت از محیط زیست بدون برزیل، هند و چین؟
اونیل میگوید: بدترین چیز اما آن است که در گروه ۸ اعضای غیرحقیقی دور میز مینشینند. برای گروه ۸ امروز، جهان همان دنیای ۶۲ سال پیش است. «ابلهانه است که بخواهیم دنیای امروز را براساس مدل سالهای پس از جنگ جهانی دوم هدایت کنیم.»
به هنگام فکر کردن در خصوص اینکه چه کشورهایی اعضای واقعی گروه ۸ در شکل اصلاحشدهی آن میتوانند باشند، بانکهای سرمایهگذاری به آیندهنگری متوسل میشوند. اونیل معتقد است کشورهای BRIC (برزیل، روسیه، هند و چین) مراکز اصلی رشد اقتصادی آینده هستند. در سال ۲۰۵۰ این چهار کشور به اقتصادهای عمدهی جهان با سهمی عظیم در تولید صنعتی تبدیل میشوند. در سال ۲۰۵۰ چین با اقتصادی ۲۰ برابر توانمندتر از امروز، حتی ایالات متحدهی آمریکا را پشت سر میگذارد. در این سال این چهار کشور حتی وزن و موقعیت اقتصادی بیشتری از ۷ کشور صنعتی کنونی پیدا میکنند.
لیگ دسته اول با اعضای در حال ظهور و سقوط
گروه ۸ مدتها بود که نسبت به این پتانسیل عظیم جمعشده در اقتصاد دنیا واکنشی نشان نمیداد. نخست در نشست سران در سال ۲۰۰۵ در اسکاتلند زیر شعار "گروه ۸ بهاضافه ۵" از کشورهای چین، برزیل، آفریقای جنوبی و مکزیک دعوت به عمل آوردند. "پتر هاینال" پژوهشگر گروه ۸ در دانشگاه تورنتوی کانادا، این رفتار گروه را واکنشی مناسب ارزیابی میکند. هاینال میگوید: یک آلترنانیو میتوانست این باشد که براساس الگوی ملاقات ۲۰ وزیر دارایی، یک "گروه ۲۰" از کشورهای دارای نقش راهبر تشکیل شود، اما این کار میتوانست دستیابی به نتایج واقعی را دشوار سازد و در حال حاضر نیز این کسی پیگر این حالت ممکن نیست.
اونیل همچنین نمیخواهد گروه ۸ را بیش از حد بزرگ جلوه دهد. او مایل است مقرراتی وضع گردد که از این پس نمایندگان اقتصادهای رشدیابنده همانند شاگردان مدرسه بر روی صندلیهای فرعی اجلاس سران گروه ۸ ننشینند. او میگوید: «ما باید از فوتبال یاد بگیریم و یک لیگ ثابت درست کنیم که در آن تنها قدرتهای اقتصادی روز مجاز به بازی باشند. در این لیگ میتوان بالا آمد یا سقوط کرد.»
اونیل حتی فکر یک "داور" را نیز کرده است: صندوق بینالمللی پول، تشکیلاتی که زیر نظر سازمان ملل متحد است، میتواند به کمک آخرین دادههای اقتصادی، واجدان شرایط حضور در لیگ نخست را تعیین کند که میتوانند ۸ کشور باشند یا بیشتر!
گروه ۸ باید از فوتبال یاد بگیرد
برای "هاینال" پژوهشگر گروه هشت، سازماندهی یگ لیگ برتر اقتصادی فعلا مطرح نیست. این محقق کانادایی که شخصا در ده نشست سران گروه هشت، به عنوان ناظر شرکت کرده است، تردید دارد که برخی از کشورهای چهارگانهی BRIC (برزیل، روسیه، هند و چین) خواهان عضویت کامل در گروه ۸ باشند. او میگوید: «چین بهدفعات گفته است در حال حاضر ابداً مایل به حضور در گروه ۸ کشور صنعتی جهان نیست. چینیها بیشتر سود خودرا در آن میبینند که برای مدتی هنوز یک کشور در حال توسعه محسوب شوند.»
البته اگر چین به عضویت گروه ۸ درمیآمد، بسیاری امتیازهای عضو گروه ۸ بودن میتوانست برای آن کمککننده باشد. با وجود این ، هاینال با اونیل موافق است که کلوپ قدرتهای بزرگ اقتصادی جهان میتواند از فوتبال یاد بگیرد: «گروه ۸ برای آن است که توپ را به چرخش درآورد.»