"قندهارا" سلسله‌ای با درهم‌آمیختگی فرهنگی و دینی
۱۳۸۷ آذر ۲۰, چهارشنبه
اگر متعصبان دینی طالبان در سال ۲۰۰۱ میلادی مجسمه‌ی بودا را در بامیان منهدم نمی‌کردند، شاید کسی به فکر فرهنگ از میان رفته‌ی قندهارا (قندهار) نمی‌افتاد. طالبان با تخریب این مجسمه‌ها می‌خواستند این الگوی درهم‌آمیختگی فرهنگی برای همیشه او میان برود، اما همین اقدام طالبان نتیجه‌ای معکوس به‌بار آورد. این حمله به بنیادهای فرهنگی قبل از اسلام سبب شد تا توجه جهانیان به این سلسله و این مرکز فرهنگی بودایی نه تنها از میان نرود، که بیشتر از سابق شود. به همین دلیل بود که در سال ۲۰۰۳ یونسکو، سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد، دره‌ی بامیان را به میراث فرهنگی جهان افزود.
در مرکز توجه نمایشگاه شهر بن آلمان، عناصر تاریخی-فرهنگی سلسله‌ی قندهارا قرار دارد. کریستیان لوسانیتس، یکی از برگزارکنندگان این نمایشگاه در این مورد می‌گوید: «نمایشگاه به عناصر فراوانی از سلسله گندارا می‌پردازد. از جمله این نکته که بودیسم در زندگی قندهارا چه اهمیتی داشته و در دوران عظمت این سلسله چه تغییراتی در بودیسم بوجود آمد.»
در سال ۳۲۶ قبل از میلاد، اسکندر مقدونی استان قندهارا را که بخشی از امپراتوری بزرگ ایران به حساب می‌آمد، تسخیر کرد. اسکندر سه سال پس از این لشکرکشی درگذشت و امپراتوری‌اش نیز از هم فروپاشید. اما گویا همین سه سال کافی بود تا تاثیرات یونان در هنر این منطقه به وضوح دیده شود. مجسمه‌های مردانی با پیکرهای قوی و ورزیده و ستون‌های بلند، نمونه‌هایی از این تاثیرپذیری از فرهنگ یونانی هستند که هنوز به چشم می‌خورند. اگر دوران شکوه سلسله‌ی قندهارا به سال‌های دوم و سوم پس از میلاد باز می‌گردد، مجسمه‌های بودا، که بزرگترین مجسمه‌های او در سراسر جهان به شمار می‌رفتند، بسیار دیرتر، در سال ۶۰۰ میلادی ساخته شدند.
در نمایشگاه شهر بن، بیشتر نمونه‌ها از پاکستان آورده شده‌اند. فضل‌داد کاکار، نماینده‌ی فرهنگی پاکستان که این نمایشگاه را از کشورش به بن آورده، در جسله‌ی افتتاحیه‌ی این نمایشگاه گفت که پاکستان صاحب اصلی تمام این میراث فرهنگی است و از این میراث محافظت می‌کند.
البته محافظت از میراث فرهنگی مدتها معنایی نداشت و هر نیروی اشغالگری سعی در تخریب آنچه از قبل باقی بود می‌کرد تا بر اهمیت خود تاکید ورزد. به این ترتیب بود که پس از فتح منطقه توسط لشکر اسلام در قرن هفتم پس از میلاد، بسیاری از میراث فرهنگی ایرانی و بودایی در قندهارا منهدم شدند.