قطعنامه شوراى امنيت سازمان ملل متحد عليه سوريه
۱۳۸۴ آبان ۱۰, سه‌شنبه
� قصدى در بيروت، پايتخت لبنان، همراه با بيست نفر ديگر جان خود را از دست داد.
براى متحدان قديم، انگليس و امريكا، و دوست جديد آنها فرانسه پذيرش متفقانه قطعنامه‌شان عليه سوريه موفقيتى است. با وجود همه سازشها و چشم‌پوشى‌ها دولت سوريه زير فشار قرار گرفته است. جك استراو، وزير امور خارجه انگليس، ترديدى در اين باره ندارد و به تأكيد مى‌گويد كه ”اين قطعنامه تند و جدى است و اميدواريم كه به آن عمل كنند.“
اين قطعنامه به لحاظ حقوق بين‌الملل الزام‌آور است. اگر به درخواست‌هاى آن عمل نشود، شوراى امنيت سازمان ملل متحد مى‌تواند تصميم بگيرد كه در مورد سوريه تحريمهايى مقرر گردد. سرگئى لاوروف، وزير امور خارجه روسيه، در سازمان ملل متحد گفت كه خوشحال است كه توانسته است، آن گونه كه مايل بوده، جمله‌بنديها و خواستهاى قطعنامه را تدقيق كند. لاوروف گفت كه تلاش كرده است تا خواستهای قطعنامه بيشتر در ارتباط با انجام بازجويى و تحقيق در مورد قتل رفيق حريرى باشد و از تهديدهاى بى‌دليل و بى‌فايده عليه سوريه پرهيز شود.
همان گونه كه لاوروف گفت قطعنامه بر روى مورد مشخص قتل رفيق حريرى متمركز شده است و نه آن گونه كه امريكا مى‌خواست، يعنى نه اينكه نقش سوريه در عمليات تروريستى جهانى به بحث گذاشته شود. همه مواردى كه در قطعنامه به اين زمينه اشاره داشتند، از آن زدوده شدند. البته در اين ميان تنها لاوروف، وزير امور خارجه روسيه، نقش مهمى ايفا نكرد، بلكه همتايان چينى و الجزايرى او نيز بسيار فعال بودند. افزون بر اين، موارد تهديد به مجازات و تحريم فورى، مسدود كردن داراييها و محدود نمودن آزادى سفر مظنونان نيز از قطعنامه حذف شدند. همچنين قرار شد كه شوراى امنيت سازمان ملل متحد در باره هر مورد مشخصى جداگانه تصميم‌گيرى كند.
آنچه در قطعنامه باقـى ماند، خواست اصلى شوراى امنيت است براى اينكه سوريه به طور كامل و اساسى با دتلف مهليز، دادستان آلمانى، همكارى كند. جك استراو، وزير امور خارجه انگليس، در اين باره گفت: ”اگر مهليز درخواست كند كه چند نفر در سوريه دستگير شوند، بايد اين دستگيريها انجام گيرد. سپس اين ماموران تحقيق بايد باشند – و نه دولت سوريه – كه تصميم بگيرند كه بازجويى از مظنونان به چه صورت بايد انجام شود.“
بازجويى از مظنونان مى‌تواند در صورت لزوم در خارج از سوريه انجام گيرد. ممكن است اين مورد شامل برادر و برادر زن رييس جمهور سوريه، بشار اسد، هم بشود. نام اين دو نفر در گزارش ماموران تحقيق سازمان ملل متحد آمده است.
در حالى‌كه فاروق الشرع، وزير امور خارجه سوريه، در شوراى امنيت بار ديگر به گزارش كميته تحقيق مهليز به شدت حمله كرد، كانداليزا رايس، وزير امور خارجه امريكا، نيز با لحنى تند سخن گفت. رايس همه خلافهاى سوريه را برشمرد – نه تنها خلافهاى در رابطه با قتل رفيق حريرى را – و تهديد كرد كه ”قطعنامه به شوراى امنيت اجازه مى‌دهد كه اگر سوريه به آن عمل نكند، در صورت لزوم دست به اقدامات ديگرى نيز بزند.“
همه ديگر شركت‌كنندگان در نشست شوراى امنيت مى‌كوشيدند تا بر خصلت صلح‌جوى قطعنامه تأكيد كنند، به ويژه جك استراو، وزير امور خارجه انگليس، كه گفت : ”من تشابهى در اينجا نمى‌بينم و چيزى نيست كه ما را وادار كند ياد مورد عراق بيافتيم.“
دتلف مهليز، دادستان آلمانى، قرار است كه تا ۱۵ دسامبر گزارش خود را در مورد قتل رفيق حريرى تهيه كند. مهليز همچنين در باره ميزان همكارى دولت سوريه با كميته تحقيق سازمان ملل متحد گزارشى خواهد داد. شايد اين آخرين گزارش مامور ويژه آلمانى نباشد، چون در قطعنامه ذكر شده كه امكان تمديد براى تهيه گزارش وجود دارد.