قرارداد هنگفت تسلیحاتی ـ لجستیکی میان آمریکا و قطر

دولت آمریکا بر سر قراردادی تسلیحاتی به ارزش یک میلیارد و صد میلیون دلار با قطر به توافق رسید. طبق این قرارداد که خبر آن روز چهارشنبه (۱ نوامبر/ ۱۰ آبان) از سوی وزارت خارجه آمریکا اعلام شد، ایالات متحده با ارائه‌ی خدمات و تجهیزات پشتیبانی برای جنگنده‌های "اف−۱۵ کیو اِی" نیروی هوایی قطر و نیز ساخت تأسیسات و پناهگاه‌های دفاعی برای این کشور موافقت کرده است.

یکی از بزرگ‌ترین پایگاه‌های نظامی آمریکا در خاورمیانه در قطر قرار دارد. از حدود ۴ ماه پیش اما مناسبات قطر با عربستان سعودی، یکی دیگر از متحدان منطقه‌ای آمریکا، به‌شدت پرتنش شده است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

چهار کشور عربستان سعودی، بحرین، امارات متحده عربی و مصر روز ۵ ژوئن (۱۵ خرداد) به شکل غافلگیرکننده‌ای از قطع کامل روابط دیپلماتیک خود با قطر خبر دادند و مرزهای زمینی، دریایی و هوایی خود را به روی این کشور بستند. یکی از دلایل اصلی این اقدام نزدیکی روابط دوحه و تهران اعلام شده بود.

در پی این "محاصره" که یکی از اهداف‌اش دوری قطر از رقیب منطقه‌ای عربستان یعنی ایران و قطع "حمایت این کشور از تروریسم" عنوان شد، تهران و آنکارا به شکلی فعال به کمک دوحه آمدند و ایران گذرگاه اصلی ارسال مواد غذایی به قطر و شکستن "محاصره" این کشور شد. قطر نیز که سفیر خود را در پی قطع روابط عربستان و ایران در ژانویه ۲۰۱۶ از تهران فراخوانده بود، اعلام کرد که او را دوباره به ایران بازمی‌گرداند.

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، در جریان سفر چند ماه پیش خود به ریاض در کنار عربستان قرار گرفت. در مقابل رکس تیلرسون، وزیر خارجه ایالات متحده، همواره مسیری اعتدالی را در قبال قطر در پیش گرفته، اما تلاش‌هایش در جهت حل بحران تاکنون بی‌نتیجه بوده است. تیلرسون خود حدود دوهفته پیش گفته بود: «به نظر می‌رسد بین برخی از طرف‌های درگیر تمایلی جدی برای مذاکره در این رابطه [حل بحران] وجود ندارد».

با وجود این، امیر قطر یکشنبه گذشته اعلام کرده بود که ترامپ پیشنهاد میانجی‌گری میان قطر و طرفین مقابل و نشستی با حضور دو طرف را برای حل بحران مطرح کرده، اما هنوز عربستان و متحدان‌اش به آن پاسخی نداده‌اند. شیخ تمیم بن حمد آل ثانی در عین حال گفته بود که خطر اقدام نظامی علیه قطر کماکان وجود دارد که در چنین صورتی "منطقه به هرج و مرج" کشیده خواهد شد.

وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ی خود در رابطه با قرارداد تسلیحاتی اخیر با دوحه، از قطر به عنوان "نیروی مهم ثبات سیاسی و پیشرفت اقتصادی" در خلیج فارس نام برده است؛ کشوری که ایالات متحده با آن "منافع دفاعی متقابل" دارد.

قطر از زمان آغاز بحران تاکنون با چندین کشور غربی معامله‌های تسلیحاتی هنگفتی داشته است. این امیرنشین از جمله ۱۲ میلیارد دلار بابت جنگنده‌های "اف−۱۵" به آمریکا خواهد پرداخت و ۵ میلیارد یورو نیز هزینه‌ی خرید هفت ناو جنگی از ایتالیا خواهد شد.

قطر با بریتانیا نیز بر سر خرید ۲۴ جت جنگنده به توافق رسیده است. دوحه نهایتا با مسکو نیز قراردادی بر سر همکاری‌های نظامی منعقد کرد که بر اساس آن قرار است روسیه در تقویت پدافند هوایی و گسترش تسلیحاتی قطر مشارکت کند.