قبادی: «از ایران مهاجرت می‌کنم»
۱۳۸۸ اردیبهشت ۲۸, دوشنبه
آخرین فیلم بهمن قبادی به اسم "کسی از گربه‌های ایرانی خبر نداره" فیلمی است غیرعادی که در شرایط غیرمجاز ساخته شده و از مجاری غیررسمی به جشنواره کن راه پیدا کرده است. فیلم سرگذشت عده‌ای از جوانان اهل موسیقی را روایت می‌کند که در ایران به تولید آهنگ‌های روز می‌پردازند، در شرایطی خوف‌زده و به اصطلاح "زیرزمینی"، که گویی به عملیات خطرناک خرابکارانه مشغول هستند.
تولید موسیقی در کارگاه‌های مخفی
به گفته قبادی فیلم او تنها بخش کوچکی از فعالیت جوانان هنرمند ایرانی را نشان می‌دهد و در ایران صدها گروه از جوانان در شرایطی غیرمجاز و کمابیش مخفیانه به فعالیت‌در عرصه‌های گوناگون هنری مشغول هستند: «آدمهایی که در فیلم می‌بینید، یک درصد جوانانی هستند که به صورت مخفی کار هنری می‌کنند. درست مثل ایستگاه‌های مترو که در زیر زمین قرار دارند، جوانان بیشماری در کارگاه‌ها و خانه‌ها در حوزه‌های گوناگون هنری سرگرم کار و خلاقیت هستند. اگر وزارت ارشاد به این استعدادها فرصت دهد که کار خود را عرضه کنند، آنها می‌توانند بر فرهنگ و هنر سراسر جهان تأثیر بگذارند.»
رویارویی با سانسور
نکته‌ی غم‌انگیز آن است که شور و هیجان جوانان هنرمند تا حد زیادی در جدال با ممنوعیت‌ها و محدودیت‌ها به هدر می‌رود. به گفته بهمن قبادی شرایط کنونی برای هنرمندان چنان دشوار است که بسیاری از جوانان یا یکسره از کار هنری دست می‌شویند و یا این که به ناچار راه مهاجرت را در پیش می‌گیرند. خود او نیز این راه را انتخاب کرده و گفت که با نمایش فیلم آخر خود در جشنواره کن، تصمیم خود را گرفته و دیگر به ایران باز نخواهد گشت. او گفت که در وهله اول کشور آلمان را برای ادامۀ زندگی و کار انتخاب کرده است:
«من قصد مهاجرت دارم و به زودی آلمان خانه‌ی اول من می‌شود، و در آینده تنها برای دیدار خانواده و دوستان به ایران برمی‌گردم. البته من قصد ندارم از وطنم فرار کنم یا پناهنده بشوم؛ به خاطر کار فیلم‌سازی است که به آلمان می روم، و به خاطر پروژه‌های بعدی است که به آمریکا و مکزیک خواهم رفت.»
مهاجرت برای کار در آزادی
بهمن قبادی تأکید کرد که همچنان به ریشه‌ها و پیوندهای خود در وطنش ایران وفادار است و تنها برای فیلم ساختن در شرایطی بهتر و آزادانه‌تر است که فعلا قصد دارد در خارج بماند. به گفته قبادی: «ایران مملکت من است. من یکی از صاحبان آن مملکت هستم. بخشی از سند و قباله آن مملکت به اسم من است. روشن است که آرزو دارم بتوانم در ایران کار کنم و فیلم بسازم. اما دیگر حاضر نیستم جور سانسورچیان و مأموران وزارت ارشاد را تحمل کنم. من در خارج امکان دارم با آزادی فیلم بسازم و قصد دارم از این امکان استفاده کنم.»
بهمن قبادی گفت که در ایران آزادی بیان وجود ندارد. او شرایط کنونی را برای هنرمندان و نویسندگان بسیار دشوار دانست و گفت که این شرایط قابل دوام نیست. این فیلمساز با توجه به نزدیک بودن انتخابات ریاست جمهوری، ابراز امیدواری کرد که به زودی آزادی بیان و آفرینش هنری برای همه هنرمندان تأمین شود:
«این فیلترها و محدودیت‌ها باید کنار برود. دیگر آن دوره گذشته است که بتوانند دیوار چین بسازند و هنرمندان را از ارائۀ کارهایشان در خارج از کشور منع کنند. ایران به فضای سیاسی تازه‌ای نیاز دارد. ما به رئیس جمهور تازه‌ای نیاز داریم که حوزۀ فرهنگ و هنر و ادبیات را متحول کند. قطعا آن روز می‌رسد که وزارت ارشاد مشی خود را تغییر دهد. اوضاع به این صورت نمی‌ماند. قطعا کارکنان وزارت ارشاد تغییر خواهند کرد و روحیه تازه‌ای شکل خواهد گرفت، که با نگاهی سالم‌تر و نرم‌تر و سازنده‌تر راه را برای پیشرفت هنرمندان باز کند.»
بهمن قبادی در پایان گفتگو با ما گفت که ایران در تمام رشته‌های هنری از توانایی‌ها و استعدادهای بی‌نظیری برخوردار است، اما تنها در شرایط آزاد است که این نیروها شکوفا می‌شوند و پیام خود را به گوش جهانیان می‌رسانند.
AA/MM