فیلم جدید بهمن قبادى در جشنواره‌ی جهانی فیلم سن‌سباستین
۱۳۹۱ شهریور ۳۰, پنجشنبه
امسال در فستیوال فیلم سن‌سنباستین که از بیش از ۲۰ قسمت تشکیل شده، ۱۴ فیلم در بخش مسابقه به رقابت با یکدیگر می‌پردازند.
ویژگی بارز این جشنواره که هر ساله بیش از۳ هزار خبرنگار را از سراسر جهان به سواحل "خلیج بیزکی" در این شهر می‌کشاند، نمایش تازه‌ترین آثار سینمای اسپانیا و آمریکای لاتین است. سینماگران جوان، سینمای کودکان، دیدار با سینماگران آینده، غذاهای سالم و سینما ... از جمله بخش‌های دیگر این جشنواره است.
در جشنواره‌ی امسال سینماگرانی چون باربارا آلبرت، میشائیل هانکه، فرانسوا اوزون، کوستا گاوراس، الیور استون و داستین هافمن حضور دارند.
آغاز کار با "عشق"
شصتمین دوره‌ی جشنواره‌ی جهانی فیلم سن سباستین روز ۲۱ سپتامبر با اهدای جایزه‌ی ویژه‌ی منقدان به فیلم "عشق"، ساخته‌ی میشائیل هانکه آغاز می‌شود.
این کارگردان ۷۰ ساله‌ی اتریشی، در جدیدترین فیلم خود داستان یک زوج موسیقیدان را به تصویر می‌کشد که در دوران کهولت، زندگی آرامی را با یکدیگر تقسیم می‌کنند. این آرامش، هنگامی که زن به حمله‌ی قلبی دچار می‌شود و قدرت حرکت و تکلم خود را از دست می‌دهد، برهم زده می‌شود.
فیلم با تصاویری گویا و ریتمی آرام، وداع این دو از یکدیگر را با مرور زندگی و عشق مشترکشان حین پرستاری دلسوزانه‌ی مرد از همسر بیمارش دنبال می‌کند. نخستین جایزه‌ای که "عشق" از آن هانکه کرد، نخل طلای جشنواره‌ی امسال کن بود. او پیشتر در سال ۲۰۰۹ به خاطر فیلم "روبان سفید"، این جایزه را کسب کرده بود.
سینمای ایران با سرمایه‌ی ترکیه
فیلم سینمایی "فصل کرگدن"، از سینماگر مطرح ایرانی، بهمن قبادی که هم‌اکنون در آمریکا بسر می‌برد، به عنوان فیلمی از ترکیه در بخش اصلی این فستیوال به نمایش در می‌آید.
"فصل کرگدن"، روایت شاعرانه‌ی یک شاعر کُرد است که با سردون شعر، زندگى گم‌شده‌ی خود را جستجو می‌کند. در این فیلم، بهروز وثوقى، پس از سال‌ها دورى از سینما، نقش این شاعر را به عهده گرفته است. در کنار او مونیکا بلوچى، بازیگر سرشناس ایتالیایی و برن سات، هنرپیشه‌ی پرآوازه‌ی ترکیه هنرنمایی می‌کنند.
قرار است بهمن قبادى که اکنون در حال آماده‌سازى و نهایى‌کردن فیلم جدیدش با عنوان "به بالا نگاه کن" در آمریکاست، به همراه بازیگران فیلم "فصل کرگدن"، در این جشنواره شرکت کند. فیلم "به بالا نگاه کن"، بخشی از مجموعه‌ی ده‌گانه‌‌اى به نام "خدا و مذهب" است که ده کارگردان مطرح سینمای جهان با ده مذهب گوناگون در تهیه‌ی آن شرکت دارند. قبادى، بخش مربوط به دین اسلام را در این ده‌گانه کارگردانی کرده است.
امیر کاستاریکا، کارگردان صرب از بوسنی و هرزگوین و میرا نایر، کارگردان هندی تبار آمریکایی از جمله سینماگران نام‌آشنا در این ده‌گانه‌اند.
تازه‌ترین فیلم سینمایی مجید برزگر، کارگردان مطرح سینمای ایران نیز با عنوان "پرویز" در بخش رقابتی کارگردانان جوان این جشنواره به نمایش در می‌آید. پرویز، نام شخصیت اول فیلم، مردی بیکار و مجرد است که همه‌ی عمر خود را در خانه‌ی پدری گذرانده است. این فیلم در این بخش با ۱۶ فیلم دیگر، از جمله آثاری از آلمان، فرانسه، سوئد، اسراییل و اسپانیا به رقابت می‌پردازد. فیلم اول برزگر، با عنوان "فصل باران‌های موسمی" در ایران هنوز اجازه‌ی نمایش نگرفته است.
نخستین فیلم بخش اصلی
نخستین فیلمی که در بخش اصلی جشنواره‌ی سن‌سباستین به نمایش در می‌آید، تازه‌ترین اثر نیکولاس جارکی با عنوان "قضاوت کردن" است. ریچارد گیر و سوزان ساراندون که سال‌ها پیش موفق به دریافت جایزه‌ی یک عمر دستاورد هنری این جشنواره، "دونوستیا" شده بودند، در این فیلم هنرنمایی می‌کنند.
قرار است، این دو بازیگر در مراسم فرش قرمز نمایش این فیلم اجتماعی‌ـ انتقادی نیز شرکت کنند. فیلمنامه‌ی "قضاوت کردن" که داستان موفقیت‌های یک بازرگان همه‌فن‌حریف آمریکایی را در شب تولد ۶۰ سالگی‌اش بازگو می‌کند، به قلم خود نیکولاس جارکی است.
کوستا گاوراس، فیلمساز فرانسوی یونانی‌تبار از جمله سینماگرانی است که با نیکولاس جارکی بر سر کسب جایزه‌ی صدف طلایی این جشنواره رقابت می‌کند: "سرمایه"، تازه‌ترین اثر خالق فیلم معروف "زد" است.
گاوراس فیلمنامه‌ی "سرمایه" را با همکاری پسر فیلمساز خود رومن گاوراس، هم‌چنین ژان- کلود گرومبرگ و کریم بوکرشا نوشته است. شخصیت اصلی این فیلم به نام مارک تورنیل، مردی است که در بازار بین‌المللی سرمایه‌گذاری به موفقیت‌های چشمگیری دست می‌یابد. این مرد، اما از انسانیت بویی نبرده است.
گاوراس درباره‌ی دستمایه‌ی فیلم خود می‌گوید: «ما برده‌ی سرمایه‌ایم. وقتی به‌خطر بیفتد، وحشت سراپای ما را فرا می‌گیرد. روزی که بر ارزش آن افزوده شود، روز جشن ماست. چه کسی قرار است ما را از این بردگی نجات دهد؟»
"سرمایه" با بودجه‌ای بیش از ۸ میلیون یورو ساخته شده است.
فیلم‌های دیگر بخش مسابقه
فرانسوا اوزون، کارگردان و فیلمنامه‌نویس ۴۵ ساله‌ی فرانسوی، نیز با فیلم "در خانه" در بخش اصلی این جشنواره شرکت دارد. "در خانه" نگاه هزل‌آمیز اوزون به رابطه‌ی یک معلم مرد و دانش‌آموز دختری را نشان می‌دهد که در بازی‌ای هوشمندانه مرز بین رویا و واقعیت را از میان برمی‌دارند.
کارگردان دو فیلم موفق "هشت زن" (۲۰۰۰) و "استخر شنا" (۲۰۰۳)، در این فیلم هم نیت واقعی این دختر و حد جسارت معلم را تا پایان آن پنهان نگاه می‌دارد. فیلم "در خانه" نمایش جهانی خود را امسال در جشنواره‌ی فیلم تورنتو جشن گرفت و جایزه‌ی "اتحادیه‌ی منقدان و روزنامه‌نگاران" این فستیوال را از آن خود کرد.
تنها زن کارگردان بخش اصلی جشنواره، از اتریش به سن‌سباستین دعوت شده است: باربارا آلبرت. او که یکی از مطرح‌ترین کارگردانان این کشورست، در فیلم خود با عنوان "مرگ و زندگی" به سفری تاریخی در دوران جنگ جهانی دوم از برلین به وین، از آن‌جا به ورشو و سپس به رومانی می‌رود. سیتا، قهرمان ۲۵ ساله‌ی این فیلم در کنکاش‌های تاریخی خود، در صدد کشف هویت و معنای فقدان و رویارویی با آنست.
اسپانیا، کشور میزبان جشنواره تنها با یک فیلم مستقل در بخش اصلی این فستیوال شرکت دارد: "هنرمند و مدلش"، به کارگردانی فرناندو تروبا، سینماگر بنام این کشور.
این کارگردان ۵۷ ساله که اوج موفقیت خود را در سال ۱۹۹۴ با دریافت اسکار برای فیلم برتر غیرانگلیسی‌زبان تجربه کرد، در فیلم "هنرمند و مدلش" به زندگی زنی اسپانیولی در بحبوحه‌ی جنگ می‌پردازد که از اردوگاهی نزدیک مرز فرار کرده و به فرانسه گریخته است. او در این گوشه‌ی دورافتاده ناگهان با مجسمه‌سازی "بازنشسته" روبرو می‌شود که با دیدن زن تصمیم می‌گیرد، آخرین اثر خود را بیافریند.
اسپانیا، در بخش مسابقه هم‌چنین در تهیه‌ی سه تولید مشترک با فرانسه،آرژانتین و ایتالیا شرکت داشته است. در "تولد دوباره"، کارگران و هنرپیشه‌ی پرآوازه‌ی ایتالیایی، سرجیو کاستلیتو، از بازی هنرپیشه‌ی مشهور اسپانیولی پنه‌لوپه کروز در نقش "جما" بهره می‌گیرد؛ زنی که با پسر خردسالش، از مصایب جنگ سارایوو می‌گریزد. "جما" در این فرار شتابزده، همسر محبوب خود را گم می‌کند. ۱۶ سال بعد، پسر جما که هیچ‌گاه با پدر خود آشنا نشده، به روستای زادگاهش بازمی‌گردد تا او را بیابد.
"روزهای ماهیگیری"، تنها فیلمی است از آرژانتین که در بخش اصلی این جشنواره شرکت دارد. این اثر به کارگردانی سینماگر ۶۸ ساله‌ی نام‌آشنای این کشور، کارلوس سورین تهیه شده است.
سورین در این اثر داستان مرد دائم‌الخمری را بازگو می‌کند که روزی بی‌مقدمه عازم ساحل روستای کوچکی در منطقه‌ی پاتاگونیا می‌شود تا با ماهیگیری اعتیاد خود را ترک کند. نکته‌ای که این مرد از آن بی‌خبر است، آنست که دخترش در پاتاگونیا زندگی می‌کند؛ دختری که سال‌هاست با او قطع رابطه کرده است. کارلوس سورین که در سال ۲۰۰۲ با فیلم "داستان‌های کوچک" به دریافت جوایز بسیاری نایل شد، برای پنجمین بار در جشنواره‌ی سن‌سباستین شرکت می‌کند.
افزون بر این فیلم‌های "حمله"، به کارگردانی زیاد دوئیری لبنانی، "همه عذرخواهی می‌کنند" ، ساخته‌ی امیلی تانگ چینی، "برف سفید"، محصول اسپانیا و فرانسه به کارگردانی پابلو برگر و چند فیلم دیگر در بخش اصلی این جشنواره شرکت دارند.
جایزه‌ی افتخاری "دونوستیا"
یکی از ویژگی‌های جشنواره‌ی فیلم سن سباستین، اهدای هرساله‌ی جایزه‌ی افتخاری که به "دونوستیا" معروف است، به ۵ چهره‌ی مطرح در گستره‌ی سینما ست. این جایزه امسال به الیور استون، کارگردان آمریکایی، تامی لی جونز، بازیگر، کارگردان و تهیه‌کننده‌ی این کشور، ایوان مك‌گریگور، بازیگر برجسته‌ی سینمای اسکاتلند، جان تراولتا، هنرپیشه‌ی بنام آمریکایی و داستین هافمن، بازیگر و کارگردان این کشور تعلق گرفته است.
تامی لی جونز که اکنون ۶۶ سال دارد، بازی در فیلم‌های فراموش‌نشدنی "جایی برای پیرمردها نیست" ، "مردان سیاه پوش" و "فراری" را در کارنامه‌ی خود دارد. او در سال ۱۹۹۴ برای ایفای نقش در فیلم "فراری" موفق به دریافت جایزه‌ی اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شد و تا کنون در بیش از ۷۰ فیلم سینمایی، تلویزیونی و مجموعه‌ی تلویزیونی نقش آفرینی کرده است.
فیلم‌های سینمایی "مولن روژ"، "جزیره"، "ماهی بزرگ"، "جنگ ستارگان" و "شرح حال نویس"، از جمله برجسته‌ترین فیلم‌های سینمایی هستند که ایوان مک‌گرگور در آن‌ها هنرنمایی کرده است. آخرین فیلمی که جان تراولتا در سال ۲۰۱۰ در آن نقش شخصیت اصلی را به عهده گرفته، "با عشق از پاریس" نام دارد.
الیور استون، کارگردان ۶۶ ساله‌ی پرآوازه‌ی آمریکایی، نخستین جایزه‌ی اسکار خود را در سال ۱۹۷۹ برای نگارش فیلمنامه‌ی "قطار نیمه‌شب" دریافت کرد. دومین و سومین جایزه‌ی اسکار به او در سال‌های ۱۹۸۷ و ۱۹۹۰ برای ساختن فیلم‌های سینمایی "جوخه" و "متولد چهارم جولای" اهدا شد.
بازیگر کارگردان
داستین هافمن، نخستین موفقیت‌های هنری خود را در سال ۱۹۶۷با بازی در فیلم "فارغ‌التحصیل" به كارگردانی مایك نیكلاس تجربه كرد و به این خاطر نامزد دریافت اسكار برای بهترین بازیگر مرد شد. او سرانجام در سال‌های ۱۹۷۹ و ۱۹۸۸ برای بازی در فیلم‌های "كرامر علیه كرامر" و "مرد بارانی"، اسكار بهترین بازیگر نقش اول مرد را به دست آورد.
فهرست فیلم‌هایی که این هنرپیشه‌ی روسی تبار در آن‌ها هنرنمایی کرده، طولانی است. از مهمترین آن‌ها می‌توان از "پاپیون"، "همه مردان رئیس جمهور"، "ماراتن من"، "كسب و كار خانوادگی"، "دیك تریسی"، "شهر گمشده" یاد کرد.
هافمن، اخیرا مانند برخی از هنرپیشگان هالیود به کارگردانی روی آورده است.
نخستین تجربه‌ی او با عنوان "چهارگانه" در مراسم پایانی این جشنواره به نمایش در می‌آید. "کوارتت" بر اساس نمایشی به همین نام از رانلد هاروود، فیلمنامه‌نویس برنده‌ی اسکار (پیانیست) تهیه شده است. در این فیلم بیلی کانلی، پالین کالینز، شریدان اسمیت و مایکل گامبون هنرنمایی می‌کنند. این بازیگران قرار است در مراسم فرش قرمز نمایش "کوارتت" در این فستیوال نیز شرکت کنند.
داستان فیلم درباره‌ی چهار خواننده‌ی اپرای بازنشسته است که در خانه‌ی سالمندان مخصوص این هنرمندان زندگی می‌کنند. این گروه هر ساله برای بزرگداشت جوزپه وردی در روز تولد این موسیقیدان بزرگ ایتالیایی، کنسرتی به اجرا در می‌آورند. اجرایی که در فیلم به آن پرداخته شده، به دلیل حضور همسر یکی از اعضای گروه با دشواری‌های بسیار همراه است.
شصتمین دوره‌ی جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم سن‌سباستین تا ۲۹ سپتامبر (۸ مهر) ادامه دارد.