فلسطینی‌ها پیروزی خود را جشن گرفتند
۱۳۹۱ آذر ۱۰, جمعه
ناظران و تحلیل‌گران سیاسی رأی‌گیری شامگاه پنجشنبه (۲۹ نوامبر) را در مجمع عمومی سازمان ملل پیروزی سیاسی بزرگی برای تشکیلات خودگردان فلسطینی و رهبر آن محمود عباس ارزیابی کردند. اکنون فلسطین با ارتقا به موقعیت "کشور ناظر" در سازمان ملل، تنها یک پله از مقام "عضویت کامل" پایین‌تر است.
انبوه مردم در کرانه باختری و نوار غزه، تصویب درخواست تشکیلات خودگردان فلسطین را جشن گرفتند. هزاران نفر با شادی و پایکوبی، در حالیکه پرچم فلسطین و عکس رهبران خود یاسر عرفات و محمود عباس را به دست داشتند، به خیابان‌ها آمدند.
سازمان حماس که بر غزه فرمان می‌راند، "پیروزی تاریخی" را تبریک گفت.
در رأی‌گیری مجمع عمومی از ۱۹۳ عضو سازمان ملل، ۱۳۸ عضو به قطعنامه رأی مثبت دادند، ۴۱ عضو، از جمله آلمان از شرکت در رأی‌گیری خودداری کردند و ۹ عضو، از جمله اسرائیل و آمریکا، به آن رأی منفی دادند. سایر آرای منفی به هفت عضو کوچک سازمان ملل تعلق داشت.
قطعنامه با اکثریت قاطع به تصویب رسید، زیرا برای تصویب آن ۹۷ رأی کفایت می‌کرد.
در میان کشورهای اروپایی اتفاق نظر وجود نداشت، برخی از کشورهای دوست اسرائیل در رأی‌گیری شرکت نکردند یا به قطعنامه رأی ممتنع دادند، مانند آلمان، بریتانیا و هلند. اما بیشتر کشورهای اروپایی به قطعنامه رأی مثبت دادند، مانند ایتالیا، فرانسه، سوئیس، اسپانیا، پرتغال، اتریش، لوکزامبورگ، نروژ و دانمارک.
"گامی غیرسازنده"
آمریکا و اسرائیل از آغاز با طرح درخواست فلسطینی‌ها در سازمان ملل مخالفت کرده و آن را با تلاش برای ازسرگیری روند صلح در خاورمیانه مغایر دانسته بودند. وزارت خارجه آمریکا تنها دو روز پیش به فلسطینی‌ها توصیه کرده بود که از این اقدام خودداری کنند. آنها ناخرسندی خود را از تصویب قطعنامه ابراز داشتند.
هیلاری کلینتون، وزیر خارجه ایالات متحده، قطعنامه را "گامی غیرسازنده" خواند که به حل مشکل اسرائیل و فلسطینی‌ها هیچ کمکی نمی‌کند. سوزان رایس، نماینده آمریکا در سازمان ملل گفت: «ایالات متحده از اسرائیل و فلسطینی‌ها دعوت می‌کند که بدون هیچ پیش‌شرطی مذاکرات صلح را از سر بگیرند.»
ران پروسر، سفیر اسرائیل در سازمان ملل متحد گفت که مصوبه نمی‌تواند در خاورمیانه صلح برقرار کند. او گفت که جامعه جهانی حق مداخله در این عرصه را ندارد و افزود: «هیچ چیز نمی‌تواند مشکلات میان اسرائیل و فلسطینی‌ها را حل کند مگر مذاکره."
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، در واکنشی به تصویب قطعنامه گفت: «قطعنامه روی زمین هیچ چیز را عوض نمی‌کند.»
رئیس دولت اسرائیل نسبت به "گسترش خطر ایران به کرانه باختری" هشدار داد. او گفت: «ما اجازه نمی‌دهیم که شهرهای کرانه باختری، مثل لبنان و نوار غزه، پایگاهی برای تروریسم ایران شود.»
دفتر آقای نتانیاهو از قول او گفت: «دنیا سخنان محمود عباس را شنید که از نفرت و زهر علیه اسرائیل پر بود و سرشار از دروغ‌هایی علیه اسرائیل و ارتش آن. کسی که خواهان صلح و آشتی باشد با این لحن سخن نمی‌گوید.»
"دولتی در کنار اسرائیل"
محمود عباس در روز ۲۹ نوامبر، سالروز تشکیل دولت اسرائيل در ۶۵ سال پیش، از سازمان ملل متحد درخواست کرد که فلسطین را از موقعیت "نهاد ناظر" به "کشور ناظر" به رسمیت بشناسد. او در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی مؤثری ایفا کرد که با تشویق و همدلی بیشتر اعضای جامعه جهانی روبرو شد.
عباس در سخنرانی خود اسرائیل را به نژادپرستی، استعمارگری، نسل‌کشی و قتل مردم عادی و بی‌گناه متهم کرد. او در عین حال تأکید کرد که فلسطینی‌ها خواهان صلح و آرامش هستند.
آقای عباس از اعضای جامعه جهانی درخواست کرد که "شناسنامه و گواهی تولد فلسطین" را صادر کنند، زیرا به گفته او "این آخرین فرصت" برای راه حل تشکیل دو کشور در بحران خاورمیانه است.
"بیت‌المقدس به عنوان پایتخت"
سخنرانی محمود عباس لحنی مبارزه‌جویانه داشت. او سخنرانی خود را با انتقاد از حملات اخیر اسرائیل به نوار غزه که در آن نزدیک صد نفر کشته شدند، شروع کرد: «این روزها فلسطینی‌ها مشغول درمان زخم‌های خود و به خاکسپاری شهدای خود هستند.»
او گفت: «ما اینجا هستیم تا بگوییم نیاز نبود که ده‌ها کودک فلسطینی کشته بشوند تا جنایت‌های اسرائیل آشکار شود. نیاز نبود ده‌ها حمله هوایی اسرائیل صورت گیرد تا به خاطر آوریم ملتی وجود دارد که نیازمند آزادی است.»
محمود عباس اسرائیل را "کشوری تجاوزکار و اشغالگر" خواند که صلح و آشتی نمی‌خواهد، اما او تاکید کرد که فلسطینی‌ها به مشروعیت بین‌المللی و رایی که سازمان ملل متحد برای تشکیل اسرائیل داده، احترام می‌گذارند و به آن پای‌بند هستند. او تصریح کرد: «ما برای سلب مشروعیت از اسرائیل به اینجا نیامده‌ایم، بلکه آمده‌ایم به کشور دیگری مشروعیت بدهیم و آن کشور فلسطین است.»
رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی در بخشی دیگر از سخنرانی خود به طور ضمنی از آمریکا انتقاد کرد و گفت: «اسرائیل به کشتار و تجاوز دست می‌زند زیرا خود را از مجازات و پیگرد قانونی مصون می‌بیند و آن هم به خاطر حمایت برخی از کشور‌هاست.»
محمود عباس همچنین گفت: «ما تا کسب کامل حقوق مردم فلسطین از پای نخواهیم نشست. مردم ما از حقوق حقه خود بر پایه مصوبات سازمان ملل متحد عقب‌نشینی نخواهند کرد. ما همواره به پایداری و مبارزه مسالمت‌آمیز ادامه می‌دهیم.»
او تاکید کرد: «ما جز به تشکیل کشور مستقل فلسطینی به پایتختی بیت‌المقدس در تمام سرزمین‌های اشغال شده در سال ۱۹۶۷ و حل مسئله آوارگان، راضی نخواهیم شد.»
رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی در پایان سخنرانی خود گفت: «هر دولتی که امروز به فلسطین رای دهد، پشتیبانی خود را از حقوق ملت‌ها، عدالت و آزادی نشان می‌دهد. این رای پیامی به میلیون‌ها فلسطینی خواهد بود تا بدانند که عدالت ممکن است، امید زنده است و کشورهای جهان راضی به ادامه اشغالگری نیستند.»
دورنمای "کشور ناظر غیرعضو"
شناخته شدن فلسطین به عنوان "کشور ناظر" موقعیت آن را در چارچوب سازمان ملل ارتقا می‌بخشد.
اکنون فلسطین موقعیتی هم‌پایه با واتیکان دارد. از این پس فلسطینی‌ها می‌توانند در تمام کمیسیون‌های سازمان ملل شرکت کنند و نظر دهند اما در مجمع عمومی حق رأی ندارند.
وضعیت تازه به ویژه از نظر حقوقی در مراجع بین‌المللی اهمیت دارد و می‌تواند برای اسرائیل پیامدهای جدی داشته باشد. از این پس فلسطینی‌ها می‌توانند در برابر ساخت و سازها در کرانه غربی رود اردن و بسیاری از مناقشات دیگر علیه اسرائیل به نهادهای بین‌المللی شکایت کنند.
تصویب قطعنامه به منزله سکوی پرشی برای عضویت کامل در سازمان ملل است، که تنها با تصویب شورای امنیت امکان‌پذیر است. از یک سال پیش جنبش فلسطین برای این هدف مبارزه می‌کند، اما روشن است که این خواست در شورای امنیت با وتوی آمریکا روبرو خواهد شد.