«فصل هفتم» آرى يا نه؟
۱۳۸۵ اردیبهشت ۱۶, شنبه
در طرح مشترك آمريكا، بريتانيا و فرانسه كه آلمان نيز با آن موافقت دارد، برنامه‌ى اتمى ايران به عنوان «تهديدى براى صلح بين‌المللى و امنيت» محكوم شده است. اما روسيه و چين، با استناد به فصل هفتم منشور سازمان ملل، كه دست شوراى امنيت را براى تنبيهات تا مرز حملات نظامى نيز باز مى‌گذارد مخالفند. والرى چوركين سفير روسيه در سازمان ملل اعلام كرد كه روسيه با كاربرد خشونت مخالف است، اما همتاى آمريكايى وى خاطر نشان ساخته است كه ايالات متحده حاضر نيست از فصل هفتم منشور چشم‌پوشى كند.
اگر چه در طرح پيشنهادى فوق‌الذكر، به فصل هفتم اشاره شده است، اما هنوز سخنى تهديدآميز از تنبيهات سياسى و اقتصادى و يا اقدامات نظامى در ميان نيست. با اين حال، روسيه و چين بيم آن دارند كه استناد به فصل هفتم منشور سازمان ملل، در پايان دستاويزى براى حمله‌ى نظامى آمريكا به ايران فراهم سازد و چنين اقدامى را توجيه كند. اين دو كشور معتقدند كه فشار بيش از حد بر تهران، غيرسازنده است و مى‌تواند به يك بحران نفتى منجر گردد. بايد يادآور شد كه ايالات متحده‌ى آمريكا در سال ۲۰۰۳ نيز، هجوم نظامى به عراق را با استناد به همين فصل هفتم منشور سازمان ملل توجيه‌‌پذير خوانده بود.
اينك ايالات متحده از روسيه و چين خواسته است كه پيشنهادهاى بديلى ارائه دهند تا ايران را ملزم به حركتى تازه در راستاى توقف غنى‌سازى اورانيوم سازد. جان بولتون خاطر نشان ساخته است كه اگر روسيه و چين با استناد به فصل هفتم منشور مخالفند، بايد اعلام كنند كه شوراى امنيت با توسل به كدام اهرم مى‌تواند بر ايران فشار وارد آورد.
شامگاه دوشنبه قرار است كه وزراى امور خارجه‌ى پنج كشور داراى حق وتو در شوراى امنيت به اضافه‌ى آلمان، در نيويورك گردهم‌آيند. اما شواهد و قرائن حاكى از آن است كه تا اين تاريخ توافق كاملى بر سر قطعنامه صورت نخواهد گرفت. در اين ميان، روسيه يكبار ديگر اعلام كرد كه در مقابل طرح قطعنامه‌ى ايران به صورت كنونى، در شوراى امنيت مقاومت خواهد كرد. سرگئى كيسلياك (Sergei Kisljak) معاون وزيرخارجه‌ى اين كشور در مسكو گفت كه طرح پيشنهادى كشورهاى سه‌گانه به شوراى امنيت، نيازمند «راستگردانى‌هاى زياد» و «تغييرات بزرگ» است. وى تاكيد كرد كه پيشنهاد روسيه به تهران، مبنى بر غنى‌سازى مشترك اورنيوم براى نيروگاه‌هاى ايران، كماكان به قوت خود باقى است. به عقيده‌ى وى، غنى‌سازى اورانيوم غايت فى‌نفسه نيست، اما ايران با برداشتن چنين گامى، دوباره مى‌تواند اعتماد نسبت به برنامه‌ى اتمى خود را به دست آورد.