فستيوال فيلم نگاهى به جهان زنان در سال ۲۰۰۳

بيش از سى فيلم داستانى و مستند از بيست کشور جهان در اين فستيوال شرکت داشتند. اين فيلم ها بازتابى از زندگى زنان و حقوق آنان در دواير فرهنگى مختلف بودند.

از جمله فيلم هاى برجسته اين فستيوال که در آينده در سينماها هم به اکران خواهند آمد، فيلم افتتاحيه جشنواره “زنان حقيقى” بود. فيلم آلمانى “آب ساکن”، فيلم ايرانى ساعت “پنج بعد از ظهر” ساخته سميرا مخملباف که در فستيوال فيلم کان هم نمايش داده شده و سرگذشت دخترى است که در افغانستان بعد از طالبان سعى دارد خود را با آزادى هاى جديد و محدوديت هاى قديمى وفق دهد، فيلم “آبى و قرمز” و “ليلى براى هميشه”، و فيلم “انتخاب محرمانه” ساخته بابک پيامى از ايران، فيلم هندى “داستان جمهورى کوچک” که برنده جايزه شده و درباره قتل فعالان سياسى زن در بخشدارى هاى کوچک محلى هندوستان است از جمله فيلم هاى ديگر نمايش داده شده در اين جشنواره بودند.

از موضوعهاى محورى فيلم هاى اين جشنواره گذشته از برنامه روز مبارزاتى سازمان “سرزمين زنان” در دفاع از حقوق زنان، موضوع ازدواج اجبارى و حقوق اجتماعى زنان کارگر نساجى بودند. در تعدادى از اين فيلم ها، ازدواج از طريق واسطه هم به معنى اجبار به ازدواج تعبير شده است. براى مثال فيلم آتش از هندوستان و فيلم اسرائيلى kadosh. موضوع اصلى اين دو فيلم، ازدواج چند همسرى و اعمال خشونت عليه زنان در رابطه زناشويى است.

اين فيلم ها از دواير فرهنگى و مذهبى متفاوت مى بايست بنا برنظر سازمان سرزمين زنان عليه اين پيش داورى مبارزه کنند که ازدواج اجبارى محصول يک مذهب خاص نيست. اگر چه در دين اسلام زمينه هاى اين نوع ازدواج فراهم است ولى اين مسئله رگه اصلى در جامعه پدر سالارى دارد. در سراسر جهان و در فرهنگ هاى مختلف هم اين موضوع به کرات اتفاق مى افتد.

فيلم فکاهى مشاجره زناشويى با بازى درخشان Katharina Hepburn هم فضاى خنده واقعى را ايجاد مى کند هم به بحث معروف برابرى حقوق زن ومرد در حدود پنجاه سال پيش مى پردازد.

دو نکته مهم در فيلم هاى راجع به کارگران زن به چشم مى خورند: در درجه اول از دست دادن محل هاى کار در کشور هاى غنى و شرايط بسيار دشوار کار براى زنان کارگر در کشور هاى فقير، که اين خود تنيجه جهانى شدن سريع اقتصاد است. اين موضوع به شکل موثرى در فيلم “زنان کارگر اين جهان” به نمايش در آمد.

نکته دوم نشان دادن خشونت و فشار بر زنان کارگرى است که با کار در کارخانه مى خواهند زندگى خود را از نظر اقتصادى مستقل کنند و آزادانه براى خود تصميم بگيرند. اين موضوعات در دو فيلم “زن تاکسيران” از الجزاير که در آن اقدامات مسلمانان افراطى در اين کشور بررسى شده و فيلم “بازيگر مرزى” از مکزيک، نشان داده شده اند.

در فيلم هاى ديگر اين جشنواره موضوعهاى مورد نظر سازمان سرزمين زنان مانند خريد و فروش و ختنه دختران جوان و همينطور سرگذشت زنانى که به اشکال مختلف مورد تبعيض و فشار قرار ميگيرند و مى بايست براى زندگى عادى خود نيز بجنگند، نشان داده مى شوند.

در فيلم داستانى “در زمان پروانه ها” از آمريکا، زندگى سه خواهر ميرابل به نمايش داده ميشود که در سال ۱۹۶۰ به قتل رسيدند و سالروز مرگ آنان به عنوان روز جهانى عليه خشونت بر زنان ناميده شده است.

به عنوان تم سرزمين ها کشور افغانستان و وضعيت زنان اين کشور انتخاب شده بود، زيرا با مطرح شدن جنگ عراق، موضوع زنان افغانستان مورد توجه کمترى قرار گرفته است. فيلم" ساعت پنج بعد از ظهر" ساخته سميرا مخملباف، از بهترين نمونه هاى فيلمى است که وضعيت زنان در افغانستان را به تصوير کشيده است. همينطور دو فيلم مستند "افغانستان بدون حجاب" و" زنان کابل" که داستان حقيقى طولانى در باره سه زن افغانى است و ساخته خانم Elke Jonigkeit است.

تعداد زيادى فيلم از کشورهاى آسياى ميانه و نزديک به مسائل نقاط بحرانى جهان و به خصوص وضعيت زنان در اين مناطق توجه داشتند .

از برنامه هاى جانبى اين فستيوال ميتوان از دعوت از کارگردانان فيلمها و جلسات بحث و گفتگو با آنان نام برد. در اين گفتگو ها به مسائل حقوق بشرو زنان، جنگ و نقش زنان در برقرارى صلح، وايجاد جو گفتگو به عنوان راه حل ديگرحل اختلافات پرداخته شد. دو نمايشگاه عکس همراه فيلم هاى درباره افغانستان داير بودند و کار گردانان در افتتاح اين نمايشگاهها حضور داشتند.