عراق پنج سال پس از مداخلهی نظامی آمریکا
۱۳۸۷ فروردین ۱, پنجشنبهپنج سال پیش، هنگامی که جرج دبلیو بوش رییسجمهوری آمریکا، سربازانش را به عراق گسیل داشت، اکثریت بزرگ مردم آمریکا را پشت سر خود و جهان را تقریبا یکپارچه در برابر خویش داشت. آمریکا در آن زمان هنوز در وضعیت شوک ناشی از ضربات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ بود و گذاشت که یک کابینهی مصمم برای جنگ، گمراهش کند. جهان بحق از رفتار خودسرانهی قدرت بزرگ آمریکا برآشفته بود، قدرتی که رییسجمهوری آن با کمک سرویس مخفیاش، پندار جنگافزار کشتار جمعی عراق را آفرید و بدینسان جنگی را ایجاد کرد که نه تنها برای دهها هزار عراقی به معنای مرگ و درماندگی بود، بلکه اعتبار آمریکا را در سراسر جهان متزلزل ساخت.
امروز، پنج سال پس از آن، بسیاری از پیشگوییهای مخالفان جنگ درست از آب درآمده ـ و اگر هشیارانه نتیجه را بنگریم ـ بعضی پیشگوییها هم نه. نقشهکشان پنتاگون که فکر میکردند کشوری مانند عراق اجازه میدهد با مدرنترین جنگافزارها و حداقلی از سربازان، در یک چشم برهم زدن کنترلش کنند، اشتباه میکردند. پیآمد یک مداخلهی نظامی سریع، جنگی ناقرینه بود که تا امروز نیز ادامه یافته است. ولی کسانی هم اشتباه کردند که مدعی بودند عراق هرگز ساختارهای دمکراتیک نخواهد پذیرفت. در انتخابات پارلمان و ریاستجمهوری، عراقیها مکررا مخالفت خود را با ترور نشان دادند و از حقوقی که هزینهی سنگینی برای آن پرداخته بودند، به گونهای متقاعدکننده استفاده کردند.
اقتصاد عراق که در نخستین سالهای مداخلهی نظامی در خطر هرج و مرج بود، در این میان بهبود یافته است. رشد شش درصدی کنونی، برای یک اقتصاد پساجنگی نیز بد نیست. تولید نفت نیز به گفتهی مقامات بینالمللی انرژی، در پایان سال گذشته، دوباره به سطح پیش از جنگ رسیده است. درآمدهای حاصل از آن، پس از یک دورهی طولانی تقسیمبندی مناقشهآمیز، اینک به همهی گروههای مردم میرسد و این چیزی است که در دراز مدت مایهی رضایت کشور را فراهم میآورد.
عراق آنگونه که برخی از کارشناسان پیشگویی میکردند تاکنون دچار فروپاشی هم نشده است، اگر چه تنشهای قومی ادامه دارند و این کشور همچنان در برابر چالشهای بزرگ قرار دارد. در ماههای گذشته، اوضاع امنیتی نیز بهتر شده است. افزایش موقت حضور نظامی آمریکا در کشور، در این زمینه نقش داشته است. پس از سالها، هزاران عراقی به میهن خود بازمیگردند. زیرا زندگی در زمان نخستوزیری نوریالماللکی، علیرغم تداوم همهی ناملایمات، بهتر از زندگی در زمان دیکتاتوری صدام حسین است.
Daniel Scheschkewitz / رادیو دویچه وله