عباس کيارستمى و نمايشگاه هنر کشور آفتاب تابان

عباس کيارستمى در کنفرانس مطبوعاتى به مناسبت برگزارى نمايشگاه «هنر معاصر ژاپن» با اشاره به اين که فيلم «باد ما را خواهد برد» او نزديک به هفت سال است اجازه‌ى نمايش ندارد اعلام کرد که از اين پس به عنوان عکاس و هنرمند ويدئو فعاليت خواهد کرد. کيارستمى دعوت به شرکت در اين نمايشگاه را فرصتى براى ارائه آثارش دانست و تاکيد کرد که ديدن کارهاى هنرى نيازى دوطرفه است و «هنرمند نيز براى بازيافت انرژى تازه نيازمند نمايش آثار خود» است.

موزه‌ى هنرهاى معاصر تهران از روز سه شنبه ۲۴ آذر تا آخر ديماه ميزبان آثار پنج هنرمند ژاپنى (دو زن و سه مرد) و عکسهاى عباس کيارستمى، فيلمساز و هنرمند ايرانى است. اين نمايشگاه روز دوشنبه ۲۳ آذرماه با حضور چند ديپلمات، هنرمندان، خبرنگاران، ميهمانان، و با سخنان عليرضا سميع‌آذر مدير موزه و دوميچى سفير ژاپن افتتاح شد تا در پنج هفته‌ى آينده براى بازديد عموم گشوده باشد.

سميع‌آذر با اشاره به سابقه‌ى مراودات فرهنگى ميان ايران و ژاپن به تشريح آثار ارائه شده در اين نمايشگاه پرداخت و آنها را بيان مدرن معضلات انسان معاصر با بهره‌گيرى از جنبه‌هايى از فرهنگ و سنت ژاپنى خواند. او در ادامه با اشاره به تاثير هنر و فرهنگ ژاپن بر آثار برخى از نقاشان، مجسمه‌سازان و هنرمندان ايرانى دعوت از عباس کيارستمى و نمايش عکسهاى او را تلاشى براى تبديل اين نمايشگاه «به نوعى ديالوگ و سخن متقابل ميان دو فرهنگ» عنوان کرد.

کيارستمى در کنفرانس مطبوعاتى با اشاره به اين که فيلم «باد ما را خواهد برد» او نزديک به هفت سال است اجازه‌ى نمايش ندارد اعلام کرد که از اين پس به عنوان عکاس و هنرمند ويدئو فعاليت خواهد کرد. کيارستمى دعوت به شرکت در اين نمايشگاه را فرصتى براى ارائه آثارش دانست و تاکيد کرد که ديدن کارهاى هنرى نيازى دوطرفه است و «هنرمند نيز براى بازيافت انرژى تازه» «نيازمند نمايش آثار خود» است.

وى از مجموعه‌اى که بيش از پنجاه قطعه را شامل مي‌شود پانزده عکس براى اين نمايشگاه انتخاب کرده بود که به علت محدوديت جا تنها دوازده قطعه از آنها به نمايش گذاشته شده‌ است. در اين عکسها که در اندازه‌ى ۲۷۰ در ۱۶۰ سانتي‌متر و به صورت ديجيتال بر روى بوم چاپ شده‌اند طبيعت‌گرايى و نگاهى ميني‌ماليستى تاثير هنر ژاپن را به وضوح به نمايش مي‌گذارد.

دبير نمايشگاه هنر معاصر ژاپن خانم پري‌يوش گنجى است که مدتى را در ژاپن به بررسى نقش‌هاى دوران ساسانى بر کيمونوها و پارچه‌هاى اين کشور پرداخته است و از اين رهگذر با هنر معاصر ژاپن به آشنايى عميقترى دست‌يافته که ياور او در انتخاب آثار عرضه شده در اين مجموعه بوده است.

او در گفتگويى براى دويچه‌وله با اشاره به جنبه‌هاى مشترک هنر ايران و ژاپن علت دعوت از عباس کيارستمى را چنين توضيح داد: «اولا من خيلى خوشحالم که آقاى کيارستمى، به هر حال، قبول کردند در اين نمايشگاه شرکت کنند، دوما آقاى کيارستمى مهمترين جايزه ى هنرى ژاپن را که جايزه امپراتور باشه دريافت کردند، که از جوايزى که تا به حال گرفته‌اند خيلى بالاتر است. و اين کارها خيلى از ژاپن متاثر هستندو و نه اين که حتما ايشان چون به ژاپن رفته‌اند و ژاپن را ديده‌اند. بعضى کارها [متعلق به] خيلى قبل‌تر از اين که ايشان بروند و ژاپن را ببيند مي‌باشد. همان وحدتى که ما با شرق دور داريم ناخودآگاه توى کارها مي‌آيد. بعد وقتى کارها را در اين مجموعه نگاه مي‌کنيم مي‌بينيم که از آن کارهايى هستند که واقعا آن تاثير توى وجودش بوده است.»

سخنران ديگر مراسم افتتاح نمايشگاه، ابتدا خود را به حاضران معرفى کرد: «سلام و عليکم، من دوميچى سفير ژاپن هستم» و سپس با اظهار تاسف از اين که قادر نيست سخنان خود را به فارسى ادامه دهد، به زبان انگليسى، به ديرپايى روابط فرهنگى دو کشور از زمان رونق «جاده ى ابريشم» اشاره کرد.

دوميچى، سفير ژاپن، که سه ماه است به ايران آمده گفت: «هنر معاصر ايران همه جا و در سطح بين‌المللى مورد تقدير قرار مي‌گيرد». او همچنين به نمايش فيلمهاى عباس کيارستمى در ژاپن اشاره کرد و اظهار داشت: «ژاپني‌ها با آثارى چون خانه دوست کجاست و يا زندگى و ديگر هيچ به خوبى آشنا هستند و آنها را دوست دارند. آنها مي‌توانند زندگى خود را با زندگى شخصيت اين فيلمها همگون پندارند.»

نمايشگاه هنر معاصر ژاپن که شامل چيدمانها و پرفورمانسهايى همراه با نمايش ويدئو است با برنامه‌هاى جنبى، از جمله سخنرانى و نمايش «گزيده‌اى از سينماى انديشه‌گراى ژاپن» همراهى مي‌شود. مراسم افتتاح با اجراى قطعاتى از موسيقى سنتى ژاپن همراه بود و قرار است کنسرتى از موسيقى اين کشور نيز به زودى و در پيوند با اين نمايشگاه برگزار شود.

بهزاد کشميرى‌پور گزارشگر صداى آلمان در تهران