عادى سازى مناسبات با ليبى به قيمت زير پا گذاشتن اصول

براى بازماندگان قربانيان انفجار ديسكوتك لابل و كسانى كه ۱۸ سال پيش درحمله به آن زخمى شدند پرداخت اين غرامت شايد يك دلدارى سطحى باشد. اما سياستمداران از اين نتيجه راضى اند. چراكه اين توافق راه را براى ايجاد يك مناسبات جديد با ليبى هموار ميكند. با اين حال هنوز سوالات بسيارى بى پاسخ مانده اند. سوالاتى كه با اخلاقيات، سياست و تجارت سروكار دارند.

ليبى پس از مذاكرات مخفى و طولانى بالاخره پذيرفت كه ۳۵ ميليون دلار بعنوان خسارت به بازماندگان اين حادثه بپردازد اما هنوز حاضر نيست اعتراف كند كه مسئوليتى در قبال اين انفجار بر عهده اش است. آيا در چنين صورتى ميتوان از تاسف و ندامت از سياستى كه اين فاجعه را بدنبال داشت سخنى در ميان باشد. اين هردو شروط اصلى بازگشت اين كشورنفت خيز آفريقاى شمالى به جامعه ملل است.
اما اين در جهانى كه در آن دولتها به نام مبارزه با تروريسم و ادعاى به ارمغان آوردن دمكراسى جنگ بر پا ميكنند امكان پذير نيست. معمر قذافى مدتهاست دريافته است كه آنچه مهم است نه اظهارپشيمانى بلكه دسته چك هاى ۲ميليارد و ۷۰۰ ميليون دلارى براى بازماندگان حمله تروريستى لوكربى است ويا ۱۷۰ ميليون براى هواپيماى فرانسوى كه درآسمان آفريقاى غربى منفجر شد و چند ميليونى كه براى آزاد سازى گروگانهاى آلمانى در آسياى جنوب شرقى و الجزيره پرداخت شد.

گويى كه اين براى ليبى نوعى عضويت در يك كلوپ لوكس تنيس است كه با داشتن كارت آن بتوان از مزاياى مجامع سطح بالا استفاده كرد. مزايايى كه از حق عضويت پرداخته شده به مراتب بلاترند. در مورد انفجار ديسكوتك لابل هم همين معادله برقرار است. ۳۵ ميليون دلار غرامت قول داده شده كه قرار است تازه به صورت قسطى هم پرداخت شود، سرمايه گذارى خوبى براى دولت قذافىيست. آلمان مناسبات اقتصادى اش با ليبى را از سر ميگيرد و صادرات اين كشور به آلمان مرز ۲ميليارد دلاررا به سرعت پشت سر ميگذارند. درحقيقت ۳۵ ميليون دلار غرامت از جيب دولت آلمان است كه پرداخت ميشود.

اما اين هم اشتباه است كه توافق انجام شده بين دو كشور را بكلى دستكم بگيريم. چراكه منزوى و لعنت كردن دائمى بك دولت نفعى براى كسى ندارد. همزيستى مشترك دول نيازمند عادى سازى روابط ميان آنهاست. مناسبات اقتصادى كه ديگر جاى خود را دارد. اما مهم است كه همواره معيارهاى درست بر اين عادى سازى حاكم باشند. چراكه جز اين دستيابى به چنين مناسباتى همواره با زير پا گذاشتن اصول اساسى توامند. در عين حال انتظار ميرود كه حداقل صداقت در اين رابطه رعايت شود. اظهار تاسف و روى برگرداندن از روش هاى تاكنونى، اين آن چيزى است كه ليبى بايد بدان گردن ميگذاشت. چيزى كه اين كشور بدون شك بدان قادر است. اين را ليبى سال گذشته به هنگام متوقف كردن برنامه اتمى خود نشان داد و كليه دستگاهها و مواد مربوط به اين برنامه را در آمربكا قرار داد.