سياست آمريکا: فشارهاى استراتژيک بر ايران

سخنگوى وزارت خارجه‌ی آمريکا نيکلاس برنز به خبرنگاران گفت: «من خيال نمی‌کنم مقابله با ايران اجتناب ناپذير باشد... ما [هنوز] وقت زيادى داريم.» آقاى برنز اعتقاد دارد که هزينه‌ی فشارهاى متعددى که آمريکا در جبهه‌هاى مختلف اقتصادى، سياسى، و نظامى بر ايران وارد خواهد کرد چنان بالا خواهد بود که دير يا زود حکومت ايران به پاى ميز مذاکره خواهد آمد. (وال ستريت جورنال، ۲۰ فوريه)

مقاماتى که استراتژى تازه‌ی آمريکا را نسبت به ايران طراحى می‌کنند، بر اساس طرح امنيتى زمان جنگ سرد با اتحاد شوروى و سياست محدود ساختن حوزه‌ی نفوذ و عقب راندن دشمن عمل می‌کنند. طبق نوشته‌ی «وال ستريت جورنال»، چنين استراتژى‌اى مستلزم آن است که در خارج از ايران، آمريکا با کليه‌ی نيروهائى که خط سياسى حکومت ايران را دنبال می‌کنند يا از آن کمک و حمايت می‌گيرند، به شدت مقابله کند. همزمان، بايد توسط اهرم‌هاى اقتصادى و فشارهاى نظامى، پايه‌هاى حکومت در داخل نيز متزلزل گردد.

تکان‌هائى که در هفته‌هاى اخير در بازارهاى مالى ايران ظاهر شد و شکست نامزدهاى نزديک به محمود احمدى‌نژاد در انتخابات اخير، باعث خوشبينى تعدادى از مقاماتِ کابينه‌ی بوش شده است که شايد اين نوع فشارهاى استراتژيک بتواند تاثير گذار باشد. اين مقامات همچنين به انتقاداتى که به تازگى در سرمقاله‌هاى روزنامه‌هاى دولتى ايران نسبت به سياست‌هاى آقاى احمدى‌نژاد شده، اشاره می‌کنند.

سخنگوى وزارت خارجه‌ی آمريکا نيکلاس برنز، هفته‌ی گذشته در انستيتوى بروکينز ، يکى از ستادهاى مهم فکرى محافظه‌کاران، طى يک سخنرانى گفت حکومت ايران يکدست نيست. همچنين، فشار حکومت بر اقليت‌هاى قومى باعث شده که اين گروهها عليه دولت شورش کنند. در حادثه‌ی انفجار يک اتوبوس حامل سربازان سپاه، يک گروه جدائى طلب بلوچ مسوليت اين کار را به عهده گرفت، اما دولت ايران اين اقدام را به آمريکا نسبت داد. مقامات آمريکائى اين ادعا را رد کردند اما، طبق گزارش وال ستريت جورنال ، همين مقامات اعتقاد دارند ايالات متحده بايد از اختلافات قومى در داخل ايران عليه حکومت استفاده کند.

به همين ترتيب در خارج از مرزهاى ايران نيز ايالات متحده بايد فعال تر به خنثا کردن نفوذ سياسى و نظامى ايران بپردازد. براى نمونه، آمريکا و عربستان سعودى کمک‌هاى اقتصادى و نظامى خود را به دولت نخست وزير فواد سينيوره در لبنان افزايش داده‌اند تا از قدرت گرفتنِ بيشتر سازمان شيعى حزب‌الله جلوگيرى کنند. علاوه براين، دولت بوش کمک خود را به تشکيلات خودگردان فلسطين به رهبرى محمود عباس افزايش داده است تا از تأثير روزافزون حماس بکاهد. حماس از لحاظ مالى توسط حکومت ايران پشتيبانى می‌شود.

منتقدان کابينه‌ی بوش اعتقاد دارند که موفقيت‌هاى اين استراتژى ممکن است چندان دوام نداشته باشد و اگر درگيرى‌هاى نظامى با ماموران ايرانى در خاک عراق يا کشتن ماموران امنيتى ايران در منطقه، باعث مقابله‌ی به مثلِ حکومت ايران شود، اين تحريکات می‌تواند به طور بالقوه آتش جنگ ميان دو کشور را شعله ور کند.

عبدی کلانتری، براى بخش فارسى صداى آلمان از نيويورک