سنى‌هاى عراق در آستانه برگزارى انتخابات مجلس نمايندگان
۱۳۸۴ آذر ۲۳, چهارشنبه
ردها، دو ائتلافى كه از احزاب سنى تشكيل شده و ائتلافى از نيروهاى سكولار. برآورد مى‌شود كه نتيجه شمارش آرا چندين روز پس از رأى گيرى اعلام خواهد شد.
به نظر مى‌رسد كه اهتمام و فعاليت عراقيها در مقايسه با انتخابات پيشين مجلس نمايندگان، كه در آغاز سال جارى ميلادى برگزار شد، بسيار بيشتر شده است: ۲۷۵ كرسى مجلس وجود دارد كه ۲۲۶ گروه و حزب سياسى با دست كم ۷۰۰۰ نامزد انتخاباتى خواهان به دست آوردن آن هستند. ديوارها پوشيده از پلاكاردهاى انتخاباتى است. در تلويزيون مدام تبليغات پرخرج پخش مى‌شود. براى كسانى كه تلفن موبايل دارند، تبليغات با SMS فرستاده مى‌شود. شايد مى‌شد گفت كه جورج بوش، رييس جمهور امريكا، حق دارد، آنجا كه از نقطه عطفى مهم در راه دموكراتيزه كردن عراق سخن مى‌گويد. اما هنوز هم تهديدهاى سازمان القاعده و ديگر گروههاى تروريستى وجود دارد كه با انتخابات عراق به عنوان دست پخت غربى و ضداسلامى برخورد مى‌كنند. اين گروهها در انتخابات پيش هم همين حرفها را زده بودند. اما عراقيها به آنها توجهى نكرده و به پاى صندوقهاى رأى رفتند. تنها سنى‌ها بودند كه اكثرا حاضر به رأى دادن نشدند. يا به خاطر آنكه زير فشار شديد افراد مسلح بودند يا چون خود اعتقاد نداشتند كه روند اين انتخابات قانونى است. هم در انتخابات پارلمانى پيش و هم در رأى‌گيرى در باره قانون اساسى، بسيارى از سنى‌ها مى‌ترسيدند كه تبديل به اقليتى بى‌قدر و وزن شوند و هر گونه اهميت سياسى خود را از دست بدهند.
اما پس از رأى‌گيرى در باره قانون اساسى عراق وضعيت تغيير كرد. امروز ديگر گروههاى سنى با اعتماد به نفس بيشترى وارد ميدان مى‌شوند. علت از جمله آن است كه اين بار كشور عراق به حوزه‌هاى انتخاباتى تقسيم شده و ديگر مثل انتخاباتى كه در روز ۳۰ ژانويه برگزار شد، تنها شامل يك حوزه انتخاباتى نيست. براى هر حوزه انتخاباتى تعداد مشخصى نماينده تعيين شده است، چيزى كه ضامن ورود نمايندگان سنى از حوزه‌هاى انتخاباتى سنى‌ها به مجلس نمايندگان عراق است.
اما پيروزمندان اين انتخابات نه سنى‌ها بلكه شيعيان خواهند بود، كه به هر حال حدود ۶۰ درصد از جمعيت عراق را تشكيل مى‌دهند. (سنى‌ها و كردها هر كدام حداكثر۲۰ درصد از جمعيت را تشكيل مى‌دهند.) شيعيان با ليست بلندى وارد مبارزه انتخاباتى مى‌شوند: ”ائتلاف عراق متحد“ يا ”ليست ۵۵۵“، كه دربرگيرنده ۱۸ گروه شيعى است كه اكثرا محافظه‌كار هستند. اما برخلاف انتخابات گذشته آيت‌الله على سيستانى از اين ائتلاف حمايت نمى‌كند. اگر چه آيت‌الله سيستانى اين بار مردم را به شركت در انتخابات فراخوانده، اما خود ديگر از حزب و گروه معينى طرفدارى نمى‌كند. شايد يك دليل آن اين باشد كه مقتدى صدر جوان و تندرو به اين ائتلاف شيعى پيوسته است.
ديگر گروههاى شيعى عبارتند از گروهى وابسته به اياد علاوى، كه نخست وزير دولت موقت عراق بود، و گروه وابسته به احمد چلبى، كه پيش از اين از پشتيبانى سازمان اطلاعاتى امريكا سيا بهره مى‌برد. و گروههاى شيعى عملگرا كه رهبرانشان بخصوص در تبعيد فعال بودند و به احتمال بسيار رأى زيادى را از ان خود نخواهند كرد. با وجود اين نامزدهاى اصلى آنها با اعتماد به نفس و خوش بين به نظر مى‌رسند. استدلال آنها نيز اين است كه اگر نخست وزير كنونى عراق، ابراهيم جعفرى، نتواند اكثريت، يعنى دو سوم آرا را به دست آورد مجبور خواهد بود تن به ائتلاف دهد و در آن صورت اين گروهها مى‌توانند خواستهاى خود را مطرح كنند.
كردها بى‌آنكه نگرانى زيادى از آينده داشته باشند به استقبال انتخابات مى‌روند: دو حزب كردها كه در گذشته هميشه با هم دشمن بودند، ”حزب دموكرات كردستان“ و ”اتحاديه ميهنى كردستان“، با ليستى واحد در انتخابات شركت مى‌كنند و مى‌توانند يقين داشته باشند كه با حمايت قانون اساسى و حوزه‌هاى جديد انتخاباتى همچنان نقش مهمى در عراق بازى خواهند كرد.
مخالفان انتخابات همچنان استدلال مى‌كنند كه در حاليكه خارجيان كشور را اشغال كرده‌اند، نمى‌توان انتخاباتى آزاد را برگزار كرد. مقتدى صدر نيز در وعظ خود عليه اشغالگران تبليغ مى‌كند. اما اكثريت نمايندگان احزاب بزرگتر آن‌قدر واقع‌گرا هستند كه بپذيرند كه بدون اشغال كشور نمى‌شد چنين انتخاباتى را برگزار كرد و اينكه عادى كردن اوضاع از راه انتخابات بهترين راه است براى آنكه بشود روزى از اشغالگران خواست كه خاك عراق را ترك كنند.
اما عادى كردن اوضاع مفهومى است كه موجب برانگيختن احساسات خشم‌آلود تروريستها و شورشيان مى‌شود. آنها اعلام كرده‌اند كه انتخابات را به هم خواهند زد. و اين دليل كافى است براى اينكه مقامات به شديدترين اقدامات امنيتى دست بزنند: براى نمونه چندين روز است كه عربهاى غيرعراقى اجازه ورود به خاك عراق را ندارند. ساعات منع عبور و مرور شبانه طولانى‌تر شده است و سفر به كشورهاى ديگر براى اقامتى درازمدت ممنوع است. كنترل اطراف محلهاى رأى‌گيرى نيز بسيار تشديد شده و نيز اقدامات امنيتى براى حفاظت از جان نامزدهاى انتخاباتى و سياستمداران. تنها در طول دو هفته اخير چندين عراقى كشته شده‌اند كه درليست انتخاباتى اياد علاوى و نيز در ليست انتخاباتى كردها از آنان نام برده شده بود.