سكان وزارت امور خارجه در دست كانداليزا رايس

انتظار ميرود مجلس سناى ايالات متحده آمريكا، بزودى خانم كانداليزا رايس را براى برعهده گرفتن مقام وزارت خارجه اين كشور تائيد نمايد. رايس يك تحليلگر بسيار قوى و داراى اطلاعات همه جانبه اى در عرصه اروپاى شرقى است. پيشرفت وى در عرصه سياست، با توجه به اينكه از يك خانواده رنگين پوست جنوب آمريكا برخاسته و در گذشته در اين منطقه جدائى نژادى حاكم بوده است، نيز بسيار قابل توجه ميباشد. اما واقعيت اين است كه به حال او نميتوان غبطه خورد، زيرا رايس بعنوان جانشين كالين پاول در مقابل وظايف بسيار مشكلى قرار دارد.

وجهه آمريكا در جهان اسلام و نه تنها در آنجا، به نازل ترين سطح خود رسيده است. در جهان عرب نفرت عمومى عليه آمريكا حاكم است و رابطه اين كشور با اروپا كه بعنوان متفق سنتى آن محسوب ميشود نيز مخدوش شده است. علاوه بر اين، هنوز هم بنا بر گفته سياستمداران آمريكا، اين كشور در حال يك جنگ جهانى بر عليه تروريسم است. همه اينها، چارچوب مناسبى براى كار آينده ديپلماتيك رايس نيستند.

رايس هم همچون رئيس خود، جرج بوش، بر آغاز قرن بيست و يكم دوران دمكراسى و آزادى نام نهاده است، اما براى به ثمر رسيدن آن در همه جهان، تنها تلاش در اين عرصه كفايت ندارد. براى نمونه آمريكا بايد بالاخره بعنوان يك ميانجى بيطرف در معضل خاورميانه عمل نمايد و تنها اين فلسطينيان نيستند كه تحت فشار قرار ميگيرند، بلكه اسرائيل هم. اينكه رايس در حل معضل خاورميانه شانسهائى ميبيند، مايه اميدوارى است. اما موفقيت ديپلماسى آمريكا در گرو برهم خوردن توازن قواى نظاميگرايان درون كابينه، به نفع ديپلماتها است. كالين پاول نتوانست به برترى نظاميان و پنتاگون خاتمه دهد و رايس هم با دشوارى روبرو خواهد بود. علاوه بر اين رايس هم مثل پاول بخاطر گفته هايش مبنى بر وجود سلاح هاى كشتار جمعى در عراق، كه به جستجوى آن پايان داده شد، در انظارعمومى بى اعتبار شده است.

اما رايس نسبت به وزير خارجه سابق آمريكا يك برترى دارد و آن اينكه، او بعنوان مشاور امنيتى سابق در كاخ سفيد نه تنها از اعتماد جرج بوش برخوردار است، بلكه گوش شنواى او را هم در اختيار دارد.

اما بعنوان نخستين بوته آزمايش ديپلماتيك خواهيم ديد كه آيا رايس موفق خواهد بود، آنطور كه در مجلس سنا به آن اشاره داشت، كمك هاى بين المللى را پس از برگزارى انتخابات در عراق براى اين كشور بسيج نمايد يا خير؟

اما موفقيت ديالوگ آمريكا با جهان كه از سوى او پيشنهاد شده نيز در گرو اين است كه آمريكا تا چه حد حاضر است قراردادهاى بين المللى را رعايت نمايد و قدرت سازمانهاى بين المللى را به رسميت بشناسد. متاسفانه از خانم رايس در اين زمينه و در مجلس سنا، كمتر سخنى بر زبان رانده شد.

از: دانيل ششكوويتز

برگردان محمود صالحى