سفالينه هاى لاجوردى ايران در رم
۱۳۸۵ مهر ۶, پنجشنبه
ظروف لاجوردى و فيروزه‌اى سفال و سراميک فريده تطهيرى مقدم به‌مدت يک هفته در آکادمى هنرهاى زيباى رم در معرض ديد علاقمندان به هنرهاى ايران قرار گرفت. تهطيرى مقدم فارغ‌التحصيل دانشکده هنر دانشگاه تهران است و دوره‌هاى آموزش هنر از جمله نقاشى ايرانى، نگارگرى، مينياتور و نقوش سفال را گذرانده است.
او تحقيقات زيادى درباره نقوش کاربردى انجام داده و نمايشگاههاى متعددى از آثار او در موزه ملى تهران، موزه رضا عباسى، ازبکستان، سنگال، کميسيون ملى يونسکو در ايران و همچنين خانه مشروطه در تبريز برگزار شده است. او در کنار خلق آثار هنرى دهسالى‌ست که در زمينه نقاشى روى سفال و نقوش ايرانى تدريس مى‌کند.
تطهيرى مقدم درباره آثارى که براى نمايش به رم آورده است، مى‌گويد: « بخشى از مجموعه‌اى که در نمايشگاه حاضر ارائه کرده‌ام، نقش‌مايه‌ها يا موتيوهاى نگارگرى‌مان را از آثار انتزاع کرده‌ام. قصدم از ارائه اين آثار معرفى زبان کاغذ آن بود و بعد هم سعى کردم زبان خاکش را معرفى کنم. چون زبان خاک زبانى متفاوت از زبان کاغذ است. و شايد زيباترين حسنى که بوم نقشى گلى دارد اين است که بسيار سيال و روان است.»
او با الهام از هنر و نقوش گذشته و ترکيب آن با هنر مدرن دست به خلق آثارى زده که نوآورى در آن حرف اول را مى‌زند: «سعى کرده‌ام جوهره‌ى زبان اساطير گذشته‌اى که در تاريخ وجود دارند و طبيعتا ما نامشان را نمى‌شناسيم و هم چنين جوهره‌ى زبان و هنر زمانه‌ى خودم را درک کنم . حالا چقدر بضاعت‌اش را داشته‌ام نمى‌دانم، ولى سعى کردم درکش کنم و در آثارم بازتابشان بدهم.»
بکارگيرى رنگهاى لاجوردى، فيروزه‌اى و طلايى از ويژگى‌هاى اصلى ظروف اين هنرمند سفال و سراميک است. به گفته اين هنرمند ايرانى، «ما در نقاشى‌هامان شبهاى لاجوردى و روزهاى فيروزه‌اى و طلايى داشتيم و روى سفالينه‌هاى‌مان هم اين دو رنگ را زياد بکار برده‌ايم. بنوعى شايد اين دو رنگ يادآور ايران هستند. منهم در آثارم اين دو رنگ را با همين بيان، يعنى بسيارى از اوقات روز و شب را با اين دو رنگ بيان کرده‌ام.»
تطهيرى مقدم يکى از دلايل دلچسبى هنرهاى بومى در کنار پيچيده بودنش را در دسترس بودن آن توصيف مى‌کند:
«فکر مى‌کنم در عصر ما که خيلى از اوقات به دليل پيچيده‌شدن شروع هر کارى دسترسى به مواد اضطرابى را براى کسى که مى‌خواهد اثرى را بوجود بياورد هميشه به دنبال دارد، هنرهاى بومى نبايد اين گونه باشند و بايد ت به همان سادگى منطقه‌اى خودشکيه کند و نشان دهد که انسان چقدر ساده و بى‌تکلف مى‌تواند تخليه شود.»
هفته‌ى هنر و فرهنگ ايران توسط رايزنى فرهنگى ايران در آکادمى هنرهاى زيباى شهر رم برگزار شد و آثار زيادى از هنرهاى سنتى ايران به نمايش درآمد. يکى از نقاط ضعف اين نمايشگاه نحوه چيده‌مان و ارائه آثار هنرى بود. اين نقصان باعث مى‌شد که بيننده نتواند ارزش آثار را آن گونه که هست ارزيابى کند.
تطهيرى مقدم ضمن آنکه از نحوه ارائه آثارشان بويژه نورپردازى و چيده‌مان صحيح آن ابراز نارضايتى مى‌کند، مى‌گويد: «چون يک آغاز است، اگر آسيب‌شناسى صحيح بشود، يقينا تجربه خوبى مى‌تواند براى برگزارى نمايشگاههاى بعدى باشد. چون ما معمولا هنرهاى بومى‌مان را براى مخاطب بصورت انبوه مطرح مى‌کنيم و مخاطب هم روى آنها اصلا مکث نمى‌کند. به نظر من ما هنر خودمان را به جهان خوب معرفى نکرديم و امروزه جا دارد که آنچه تحت عنوان هنر بومى خلق مى‌شود داراى آن جايگاه و آن ارزش و ويژگى باشد که بتواند بصورت يک اثر هنرى معرفى بشود و بعد هم، واقعا در همين شان و شئون معرفى‌اش کنيم. در غيراينصورت خيلى دوام نمى‌تواند بياورد.»
مريم افشنگ، گزارشگر صداى آلمان در رم