سرايت بحران سياسى به پايتخت قرقيزستان
۱۳۸۴ فروردین ۴, پنجشنبهبحران قرقيزستان به بيشكك، پايتخت اين كشور كشيده شد. در پى هجوم تظاهركنندگان به دفتر اصلى دولت در بيشكك اين ساختمان تصرف شد و ماموران پليس حاضر در صحنه پا به فرار گذاشتند. طبق گزارش خبرگزارى روسى ”اينترفاكس“ مهاجمان، وزير دفاع و وزير امنيت اين كشور را كه در اين دفتر حضور داشتند، دستگير كردند.
بحران قرقيزستان در پى اعتراضات اپوزيسيون اين كشور به نتايج انتخابات پارلمانى اخير آغاز شد. مخالفان دولت، ”عسگرآقايف“ رييسجمهور قرقيزستان را به تقلب در انتخابات مزبور متهم كرده و خواستار بركنارى او هستند.
ناآرامىها از جنوب قرقيزستان آغاز شد و رفتهرفته گسترش يافت. مخالفان دولت با تصرف ساختمانهاى كليدى دولتى در شهرهاى ”اوش“ و ”جلالآباد“ كنترل اين شهرها را در دست گرفتند.
پس از آن هزاران تن از هواداران اپوزيسيون، رهسپار بيشكك، پايتخت اين كشور شدند. با توجه به اين واقعيت كه اپوزيسيون قرقيزستان در بيشكك از هواداران كمترى نسبت به جنوب كشور برخوردار است، پيروزى آنان در پايتخت مورد ترديد است.
از سويى آقايف، وزير كشور و دادستان كل قرقيزستان را اخراج كرد و به جاى آنان افرادى از جناح تندرو را بر سركار نهاد. او در توجيه اين اقدام گفت، دو سياستمدار مزبور در برخورد با تحركات مخالفان دولت در جنوب قرقيزستان بطور موثر برخورد نكردند.
در پى سرايت موج ناآرامىها به بيشكك، ديروز ۲۳ مارس حدود ۴۰۰ تن از دانشجويان در اين شهر تظاهرات كردند. تظاهرات آنان با دخالت پليس و دستگيرى حدود دهها تن، پايان يافت. پيش از اين وزير كشور جديد كه سابقا رييسپليس اين شهر بود، گفته بود مطابق قانون، ماموران انتظامى مىتوانند در صورت لزوم بطور مسلحانه و خشونتآميز با تظاهركنندگان مقابله كنند. اين در حالى است كه آقايف در روز سهشنبه ۲۲ مارس خواستار عدم برخورد قهرآميز ارتش اين كشور با تظاهركنندگان شده بود.
با وجود استقبال آقايف از مذاكره با مخالفان دولت، وى سخن از تجديد انتخابات پارلمانى را مردود دانست و اظهار داشت:”انتخابات پارلمانى منطبق بر قانون بوده و در آن نبايد هيچگونه ترديدى راه داد. مشكل فعلى را نه از راه خشونت، بلكه از راه گفتگو بايد حل كرد“.
خبر تاييد نشدهى ديگرى حاكى از سفر نخستوزير قرقيزستان به شهر ”اوش“ است. هدف وى گفتگو با مخالفان دولت در اين شهر است.
اين در حاليست كه ”لاوروف“ وزير خارجه روسيه، حمايت سازمان ”امنيت و همكارى اروپا“ را از اپوزيسيون قرقيزستان مورد انتقاد قرار داد. وى بويژه از حمايت آشكار ”خاوير سولانا“ هماهنگكننده سياست خارجى اتحاديه اروپا از نيروهاى مخالف دولت قرقيزستان انتقاد كرد.
از آن جا كه سربازان روسيه در قرقيزستان مستقر هستند، موضعگيرى سياستمداران روسى در رابطه با بحران كنونى حائز اهميت است. وزير دفاع روسيه در همين رابطه دو طرف درگير را به دورى از خشونت و گفتگوهاى مسالمتآميز فراخواند.