1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

سبز مثل کامپیوتر سبز

شهرام اسلامی۱۳۸۶ آبان ۱۱, جمعه

هر زمان که سخن از تغییرات اقلیمى و آلودگى محیط زیست به میان می‌آید، نخستین چیزى که به ذهن مى‌رسد، نقش منفى اتومبیل‌ها‌ست. تاکنون توجه کمترى به رابطه کامپیوتر و محیط زیست شده است. رابطه‌ی کامپیوتر و آلودگی محیط زیست چیست؟

https://p.dw.com/p/C0I3
تصویر کامپیوتری را نشان می‌دهد که در قالب چارچوب پروژه‌ی "یک کامپیوتر برای هر کودک" ساخته شده و در نمایشگاه سبیت در ماه مارس سال ۲۰۰۷ به نمایش در آمده است.عکس: AP

از سال‌ها پیش در صنعت الکترونیک تلاش براى ساخت کامپیوتر‌هاى کم مصرف و کم ضررتر گسترش یافته است. یکى از دغدغه هاى اصلى براى تولید قطعات کامپیوتر استفاده از مواد غیر مضر براى محیط زیست است.

بازاریابى جدید

در آلمان براى نخستین بار شرکت فوجیتسو–زیمنس این موضوع را به میان مردم و مصرف کنندگان برد. در سال ۱۹۹۳ این شرکت با عرضه اولین "کامپیوتر به اصطلاح سبز" به بازار، سعى به جلب توجه اذهان عمومى به این مشکل داشت. گرچه این مدل به سهم خود در هماهنگى با معیارهایى ساخته شده بود که کمترین آسیب را به محیط زیست وارد مى‌کرد، اما علاقه و توجه مردم به آن کم بود. در آن‌زمان شرکت زیمنس، تولید کننده این کامپیوتر، نیز ضرورتى براى تبلیغ بیشتر نمى‌دید. یکى از مسئولان تولید در اینباره مى گوید: «بازاریابى براى این مدل بر پایه حفظ محیط زیست استوار نبود. بیشترین توجه به نوآورى فنى معطوف بود. شرکت زیمنس خواهان جلب طرفدارن تکنیک بود که از فنآورى جدید در این‌زمینه به هرحال خرسند بودند.»

در سال‌هاى اخیر دید و تصور جدیدى نسبت به این مسئله در حال شکل گیرى است. معیارها و استانداردها دستخوش تحول شده‌اند و براى محصولات کامپیوترى که بر طبق موازین حفظ محیط زیست ساخته مى‌شوند، جوایز و تقدیرنامه‌هایى در نظر گرفته شده‌است. تقریباً در تمام شرکت‌هاى مهم در عرصه ساخت محصولات کامپیوترى بخش‌هایى دایر شده‌اند که وظیفه آنان نظارت بر کیفت کالاها بر طبق موازین حفظ محیط زیست است. سیاست در زمینه تبلیغات نیز دگرگون شده‌است. شرکت‌ها در این زمینه هدفمندتر آلودگى محیط زیست را مطرح مى‌کنند و انطباق محصولات با هنجارهاى حفظ محیط زیست یکى از مشخصه‌هاى مرغوبیت کالا در عرصه فروش به شمار مى‌آید.

افزایش قیمت برق و محبوبیت کامپیوترهای سبز

برنامه کاهش مواد مضر نظیر قلع، پلاستک سخت "پى وى سى" و یا رنگ‌هاى آسیب‌زا در ساخت محصولات کامپیوترى، با جدیت دنبال مى‌شود. با توجه با افزایش قیمت برق به‌طور مشخص و انرژى به‌طور کلى، خرید کامپیوترهاى کم‌مصرف از سوى مصرف کنندگان اهمیت بیشترى یافته است. براى ادارات و شرکت‌هایى که خود خریدار و استفاده کننده چنین محصولاتى هستند، توجه به کم مصرفى وسایل از اهمیت بالایى برخوردار است. توجه به مصرف پایین برق نزد استفاده کنندگان خانگى از وسایل الکترونیکى نیز رو به فزونى داشته است.

استفاده از مدل‌هاى جدید و حافظ محیط زیست تا ۴۰ درصد سبب کاهش مصرف برق به‌طور واقعى مى‌شوند. بسیارى از قطعات جدید درکامپیوترها نیاز به مصرف انرژى کمترى دارند و به کارآیى آنان نیز خللى وارد نمى‌شود. براى نمونه زمانى که کامپیوتر تنها روشن است و از آن استفاده اى هم نمى‌شود، مصرف برق ۷۰ تا ۸۰ وات مى‌باشد در حالیکه مصرف برق کامپیوترهاى به اصطلاح سبز، تنها نیمى از این مقداراست.

خریدار طرفدار زیبایی است نه محیط زیست

برغم کتاب‌ها، مقالات و سخنرانى‌هاى فراوان درباره اهمیت محیط زیست و نگهدارى از آن، باز خرید ماشین‌هاى پرمصرف همچنان بالا ست. ظاهراً مشکل مصرف انرژى در زمینه بازاریابى حرف آخر را نمى‌زند. خریداران همچنان به ظاهر محصولات توجه بیشترى تا انطباق آن با موازین محیط زیست نشان مى‌دهند. شرکت زیمنس نیز گزارش از چنین تجربه اى در ساخت کامپیوتر و طراحى آن مى‌دهد. براى مثال استفاده از رنگ ویژه‌اى در ظاهرکامپیوترها که براى محیط زیست مضر، اما از زیبایى فوق العاده اى بهره‌مند است، همچنان ادامه دارد، چرا که خریداران فراوانى طالب آنند.

افزایش قیمت محصولات

باید اذعان کرد که ساخت کامپیوترهاى کم مصرف و کم ضررتر براى محیط زیست، گران‌تر از دستگاه‌هاى معمولى تمام مى‌شود. مشخصه‌هاى اصلى براى کامپیوترهاى معمولى افزایش بازدهى و تنزل قیمت‌هاست. این دو مشخصه براى کامپیوترهاى سبز صادق نیست. به‌طور نمونه کاهش مصرف انرژى با ترانس‌هایى صورت مى‌گیرد که بهاى آنان را به‌هیچ وجه نمى‌توان تقلیل داد. گرچه در عرض دو ویا سه سال این هزینه به‌واسطه مصرف کمتر برق جبران مى‌شود، با این وجود براى خریداران همچنان قیمت اولیه محصولات نقش عمده‌اى را بازى مى‌کند.