سالروز گشايش کنيسه ی يهوديان در برلن

يكصد سال پيش روزنامه ها از اين جشن بزرگ و پرشکوه گزارش دادند که سالن معبد انباشته از ميهمانان برجسته شده بود و صدها تن در بيرون از دروازه های معبد بیهوده می کوشيدند تا راهی به درون آن بيابند. جالب آنکه در مراسم گشايش اين معبد تازه ساز، برخلاف سنت، زنان و مردان در کنار يکديگر جای گرفته بودند. چنانچه يکی از روزنامه های تندرو يهوديان در برلن آن را گمراه کننده ناميد.

در آن روزگار شمال برلن کانون يهوديان مومن و فقيری بود که بيشتر از اروپای شرقی آمده بودند. اما يهوديان ليبرال و ثروتمند بيشتر در غرب شهر زندگی می کردند. از همين رو بود که در کنيسه ی »Ryker Straße« در پيوند با جدايی زن و مرد هنگام نيايش چندان سخت گيری نمی شد. در اين معبد يک آموزشگاه مذهبی نيز برای يهوديان ساخته شده بود.

پس از به قدرت رسيدن ناسيونال سوسياليست ها در آلمان و اندکی پيش از آغاز جنگ جهانی دوم ناسيونال سوسياليستها اين معبد را در سال ۱۹۳۸ به آتش کشيدند که اين آتش را مقامات شهر بزودی خاموش کردند، زيرا بيم آن می رفت که دامنه ی آن به خانه های پيرامون آن کشيده شود. اما در درون ساختمان معبد خسارات زيادی وارد آمد. چنانچه شيشه های آن همه شکستند و طومارهای تورات که در آنجا نگهداری می شدند، همگی در آتش سوختند.

اگرچه يکسال پس از آن به مناسبت عيد فصح کنيسه دوباره گشايش يافت، اما ديگر رونق گذشته را نداشت، و حتا يکسال پس از آن نيايش در آن معبد ممنوع گرديد و کنيسه را ارتش هيتلر در اختيار خود گرفت و بدينگونه از ويرانگری آن تا اندازه ی زيادی جلوگيری شد، چنانچه پس از جنگ تنها معبدی در برلن بود که يهوديان می توانستند در آن نيايش کنند.

پس از پايان جنگ نه تنها يهوديانی که از جهنم هیتلر جان سالم به در برده بودند، که حتا يهوديان وابسته به ارتش متفقين نيز مراسم دعا و نيايش خود را در آن برگزار می کردند. اکنون که پس از يکصدسال از بنيانگزاری آن می گذرد، بار ديگر هوای تازه ای بر روی اين بزرگترين معبد يهوديان در آلمان می وزد و قرار است در همانجا کلاسهای زبان عبری و نيز برنامه های فرهنگی ديگری برای خواستاران برگزار گردد.