«زورق»، پاتوقی برای آنها که اهل سفرند
۱۳۹۰ خرداد ۵, پنجشنبه
سعدی شاعر معروف کشور سرود« بسیار سفر باید، تا پخته شود خامی.» ناصرخسرو، سفرنامه‌نویس سرشناس نوشت «شوریدگان همواره در سفر هستند و چون خواسته خویش یافتند همان‌جا کاشانه‌ای سازند.» لرد بایرون انگلیسی هم که شاعر سرشناس دوران رمانتیسیسم بود گفت:« سفر آدم‌ها را فروتن می‌سازد. سفر می کنی و می بینی چه نقطه‌ی کوچک و ناچیزی از جهان را اشغال کرده‌ای.»
از آن طرف «سازمان جهانی گردشگری» اعلام کرد که تا سال ۲۰۲۰ گردشگری در جهان، رشدی ۵ درصدی خواهد داشت و میزان سفر به گوشه‌وکنار دنیا به بیش از ۱.۶ میلیارد سفر خواهد رسید. آمارها نشان می‌دهند که ایرانی‌ها هم در سال‌های اخیر بیشتر به سفرکردن رو آورده‌اند. تا چندسال قبل بیشتر سفرها داخلی بود، اما چندسالی هست که میزان سفرهای خارجی ایرانی‌های ساکن ایران افزایش چشم‌گیری داشته و صفحه‌های آگهی روزنامه‌ها پر از تبلیغ تورهای مسافرتی خارج از کشور است.
اما اگر نخواهید برای برنامهریزی سفر به یکی از دفاتر آژانس‌های مسافرتی بروید و یکی از تورهای محدود آنها را انتخاب کنید و اگر بخواهید درباره مقصد سفرتان یک متن جمع‌وجور و جامع درباره‌ی دیدنی‌های مقصد و حمل‌ونقل و نکته‌های ریزی که بهتر است یک توریست بداند در اختیار داشته باشید، چه می‌کنید؟
«زورق»، مشاور خدمات و اطلاعات برای سفرهای شما
تا همین چندماه پیش اگر نمی‌خواستید برای برنامهریزی سفر خود یکی از تورهای آژانس‌های مسافرتی را رزرو کنید، جایگزین مناسب دیگری در اختیار نداشتید. یا باید دست به دامان دوستان و آشنایان خارج از کشور می‌شدید تا با کارت‌های اعتباری خود برایتان هتل رزرو کنند، یا یکی از تورهای مسافرتی را حتا اگر باب میلتان نبود انتخاب می‌کردید. اما حالا کافی است به اینترنت وصل شوید، نشانی اینترنتی «ZORAQ.com» را تایپ کنید و سفر خودتان را قدم به قدم و بنا به میل خودتان، برنامهریزی کنید.
در «زورق» شما می‌توانید هتل مطلوب خود را، هرجای دنیا که باشد، انتخاب کنید و با استفاده از همان سیستم بانکی ایران هزینه‌اش را پرداخت نمایید و Voucher هتل را دریافت کنید. فاز مطالعاتی این پروژه از سال ۱۳۸۸ شروع شده و وب‌سایت «زورق» در سال ۱۳۸۹ بعد از اخذ مجوزهای لازم شروع به کار کرده است.
منصور خضرایی‌منش، یکی از مدیران گروه «زورق» درباره‌ی چرایی ایده‌ی زورق به دویچه‌وله می‌گوید:«عمده‌ی مسافرانی که از ایران به خارج از کشور سفر می‌کنند، مشاور خوبی برای انتخاب هتل و محل اقامت خود ندارند؛ از سوی دیگر مشکل عدم تعدد گزینه‌ها هم مشکل جدی برای این مسافران است.هرکس به دلیل متفاوتی سفر می‌کند. ممکن است دانشجویی بخواهد اقامت کم‌هزینه‌ای در پاریس داشته باشد یا زوجی برای ماه‌عسل خود دنبال هتل خوب و مناسبی بگردد. نیازها متفاوت است؛ اما برای این نیازهای متفاوت گزینه‌های مختلفی در دفاتر مسافرتی ایران وجود ندارد.»
این مشکل عدم تعدد گزینه‌ها که مسافران از ایران با آن مواجه هستند فقط برای انتخاب هتل نیست؛ این مشکلات برای مراحل دیگر سفر مثل حمل‌ونقل از فرودگاه، سرویس کرایه‌ی خودرو، تورهای تعریف‌شده در مقصد و غیره هم وجود دارد. «زورق» برای همه‌ی این مراحل سفر شما هم برنامهریزی کرده و شما را راهنمایی کرده و گزینه‌های متعددی را پیش‌رویتان قرار می‌دهد تا با چشم باز و دانش بیشتری مراحل سفر خود را برنامهریزی کرده و انتخاب کنید.
اما پرداخت مالی چطور خواهد بود وقتی شبکه‌ی بانکی ایران در مراوده‌ی با بانک‌های بسیاری از کشورهای جهان فعالیت نمی‌کند و امکات تهیه‌ی کارت اعتباری در ایران برای اکثر مردم مقدور نیست و خرید اینترنتی هنوز در ایران نوپا است؟
خضرایی‌منش می‌گوید:«بحث پرداخت الکترونیکی، مشکلی جدی بود. خوشبختانه در سال‌های اخیر پیشرفت‌های خوبی در عرصه‌ی توسعه‌ی خدمات الکترونیک صورت گرفته است. اکنون روال پرداخت اینترنتی مقوله‌ای جاافتاده و مطمئن در ایران است. اما باز هم مشکلاتی بود. برای مثال اگر بنا به هردلیلی چرخه‌ی پرداخت الکترونیکی کامل نشود، پول از حساب مشتری خارج می‌شود، اما به حساب ما واریز نمی‌شود. این امر به ما مربوط نمی‌شود و تنها بانک است که می‌تواند این مشکل را رفع کند. تا چند وقت پیش بازگرداندن این پول به حساب مشتری ممکن بود تا ۴۸ ساعت هم طول بکشد، اما به تازگی بانک ملت با تعویض سوئیچ‌ها این امکان را فراهم کرده که در صورت وقوع چنین مشکلی پول ظرف ۱۵ دقیقه به حساب مشتری بازگردانده شود. این نوع پشتیبانی به مشتری‌ها این دلگرمی را می‌دهد که با اعتماد بیشتری جلب خرید اینترنتی شوند.»
«زورق» می‌خواهد خلاء کمبود دانستنی‌های لازم درباره‌ی سفر را هم از بین ببرد. خضرایی‌منش می‌گوید:«ترجیح دادیم به جای هزینه‌ای که می‌خواهیم مثلن برای نصب دوتا بیلبورد در شهر بدهیم، بهترین کتاب‌های راهنمای گردشگری به شهرهای مختلف دنیا را تهیه کنیم و گروهی را گردهم جمع کرده‌ایم که با توجه به منابع مختلف و تجربه‌ها و سفرنامه‌ها برای یک مسافر ایرانی، راهنمای سفر به شهرهای مختلف دنیا را فراهم کنند.»
گروهی که «زورق» گردهم آورده است، خودش یکی از ویژگی‌های جالب و متفاوت این پرتال ایرانی سفر است.
فضای مجازی، بازار اصلی «زورق»
«زورق» برخلاف دیگر دفاتر خدماتی مسافرتی لااقل هنوز مغازه‌ای ندارد و بخش عمده‌ی بازار فعالیت آنها از طریق وب‌سایت و مخاطبان آنها، کاربران فضای مجازی هستند. مدیران زورق از ابتدا، کاربران فضای مجازی را به عنوان مشتریان بالقوه و گروه مخاطب خود انتخاب کرده‌اند. منصور خضرایی‌منش می‌گوید:«ما فضای مجازی را خوب می‌شناسیم. از نقاط قوت آن استفاده می‌کنیم و نقاط ضعف آن را به وسیله‌ی ابزارهای دیگری می‌پوشانیم.»
«زورق» نه تنها گروه مخاطب خود را کاربران فضای مجازی تعریف کرده است، که بیشتر کارمندان این موسسه هم از اهالی فضای مجازی هستند که اکثرن چندسالی است سابقه‌ی وبلاگ‌نویسی و حضور مستمر در شبکه‌های اجتماعی دارند. اهالی «زورق» تقریبن همه‌ی مطالب وب‌سایت خود درباره‌ی شهرهای مختلف جهان و راهنماها را تولید کرده اند. سیاست «زورق» این است که ترجمه‌ی صرف نکنند و مطالب، تالیفی و با توجه به نیاز مسافر ایرانی تهیه و تنظیم شوند.
حضور نیروهایی که خود از اهالی فضای مجازی ایرانی هستند و ویژگی‌های این فضا را خوب می‌شناسند، در لحن و زبان مورداستفاده در مقالات «زورق» هم خود را نشان می‌دهد. زبان «زورق»، زبان خشک و کتابی نیست؛ زبانی نزدیک به محاوره و خودمانی است و می‌خواهد مطالب تولیدی برای خواننده جذاب و خواندنی باشد.
«زورق» حالا اولین مسابقه‌ی سفرنامه‌نویسی خود را هم به‌راه انداخته است. این مسابقه با عنوان «ناصر خسرو» به همه‌ی کاربران فضای مجازی و مخاطبان این امکان را می‌دهد که سفرنامه‌های تالیفی، ترجمه، گزارش صوتی، عکس و فیلم با موضوع سفر تهیه کرده و در این مسابقه (www.ZORAQ.com/safarnegar) شرکت کنند. «مسابقه‌ی سفرنامه‌نویسی ناصرخسرو» که با همکاری «خانه جهانگرد استان تهران» و «انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان تهران» برگزار شده است، قصد دارد از طریق برگزاری این مسابقه سنت سفرنامه‌نویسی را احیا کرده و فرهنگ و آداب سفر را ترویج دهد.
مدیران «زورق» قصد دارند این پرتال را به‌مرور کاربرمحورتر کنند و «زورق» جایی باشد برای تبادل‌نظر و انتقال تجربه‌ی کاربران. خضرایی‌منش تاکید دارد که « در یک کلام، زورق سایت ما نیست. این سایت متعلق به مخاطبین است و ما تنها سعی می‌کنیم امکانات لازم را برای کسانی که می‌خواهند به سفر بروند، فراهم کنیم.»
زورق چندماه بعد از افتتاح، در فضای مجازی جای خود را باز کرده است و بسیاری از کاربران این فضا با خدمات این سایت آشنا شده و اخبار و مقالات «زورق» را در شبکه‌های اجتماعی هم‌خوان می‌کنند. «زورق» می‌خواهد کمک کند که هر مسافری بنا بر بودجه‌ی خود در در محل تروتمیز و مناسبی بنا به انتخاب خود اقامت کند، غذاهای محلی را بچشد، نقاط دیدنی شهر را ببیند، با پیش‌زمینه و آگاهی قبلی خرید کند و در یک کلام خودش برای سفرش تصمیم بگیرد.
فرناز سیفی
تحریریه: یلدا کیانی