1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

روند صلح خاورميانه و حماس

۱۳۸۴ اسفند ۱, دوشنبه

اوضاع خاورميانه و نقش گروه اسلام‌گراى حماس در قدرت سياسى تشكيلات خودگردان فلسطينى، و در اين رابطه پيآمدهاى اين تحول سياسى براى پيشبرد مذاكرات صلح با دولت اسراييل از جمله مهمترين موضوعاتى بوده‌اند كه توجه مفسران روزنامه‌هاى آلمان و جهان را به خود معطوف داشته‌اند.

https://p.dw.com/p/A5d5
خالد مشعل رهبر حماس
خالد مشعل رهبر حماسعکس: Montage DW/picture-alliance/dpa

هنوز روزنه‌اى برای گفتگو وجود دارد

تفسير روزنامه‌هاى امروز پيرامون اوضاع خاورميانه را با روزنامه فرانسوى Le Republicain Lorrain آغاز مى‌كنيم. مفسر اين روزنامه بر اين باور است كه هنوز همه راهها و امكانات پيشبرد گفتگوهاى صلح با اسراييل از بين نرفته است. در تفسير اين روزنامه از جمله چنين مى‌خوانيم:

"عليرغم دشواريهاى نامعمول سياسى و اوضاع نامناسب حاكم بر منطقه، هنوز روزنه‌اى براى از سرگيرى گفتگوهاى صلح بين اسراييل و فلسطين وجود دارد. حماس تنها به خاطر برنامه داخلى‌اش انتخاب شد و اين برنامه همانا خاتمه دادن به فساد مالى در فلسطين بود، يعنى همان فسادى كه حتى جنبش الفتح را نيز شامل مى‌شد. از اينرو حماس انگيزه مستقيمى براى جنگ با اسراييل ندارد. مى‌بايست با اعمال فشارى بين‌المللى بر حماس، آنان را وادار به چشم پوشى از شعار نابودى اسراييل نمود. همانگونه كه ياسرعرفات در سال ۱۹۸۹، يعنى چهار سال پيش از كنفرانس اسلو از شعار نابودى اسراييل فاصله گرفت. اكنون كه حماس راه شركت در انتخابات را برگزيده و در اين انتخابات پيروز شده است، شايد همچون عرفات دريابد كه تنها راه حل براى بحران خاورميانه، پذيرش وجود دو دولت مستقل فلسطينى و اسراييلى است و شايد اين موضوع را دريابد كه در هر مذاكره‌اى به دو طرف ذينفع در مذاكره نياز است."

در صفوف حماس نيز نيروهاى مصلحت‌گرا و معتدل وجود دارند

مفسر روزنامه سويسى Tages-Anzeiger نيز نظر مشابهى دارد و مى‌نويسد: "حال كه حماس مسووليت سياسى دولت را برعهده گرفته است، پيش شرط‌هاى خوبى براى تغيير تدريجى حماس فراهم آمده و اين گروه مى‌تواند استراتژى خود را با واقعيت سياسى هماهنگ سازد. و يكى از اين واقعيات سياسى دريافت اين موضوع است كه اكثريت قابل ملاحظه فلسطينيان خواستار ادامه مذاكرات با اسراييل هستند. بديهى است كه حماس يكباره اقدام به تغيير همه مواضع خود نخواهد كرد، يعنى همان مواضعى كه باعث پيروزى آن در انتخابات شده بود. ولى از قلم نبايد انداخت كه در صفوف حماس نيز نيروهاى مصلحت‌گرا و معتدل وجود دارند."

همراهى با نيروهاى افراطى مى‌تواند باعث شكست حماس گردد

مفسر روزنامه فرانكفورتر آلگماينه نسبت به توفيق سياست و راهكار پيشبرد وظايف سياسى حماس اطمينان ندارد و حتى بر اين باور است كه همراهى و همگامى حماس با جمهورى اسلامى ايران باعث شكست حماس خواهد شد و به جاى آنكه زمينه‌هاى ايجاد يك دولت مستقل فلسطينى را فراهم آورد تنها به انزواى تشكيلات خودگردان فلسطينى منجر خواهد شد. مفسر اين روزنامه از جمله چنين نوشته است:

"سياستمداران حماس می‌بايست ظرف ماههاى آينده به همگان نشان دهند كه قادر به اداره امور دولتى هستند. و در راس همه وظايفى كه در برابر دولت جديد قرار دارد، وظيفه اصلاح تشكيلات خودگردان فلسطينى از اهميت و اضطرار برخوردار است، يعنى اصلاح آن تشكيلاتى كه خود تحت سيطره فسادى گسترده قرار دارد. و از آنجا كه موضوع فلسطين يكى از مسائل مبرم سياست جهانى است، سياستمداران حماس در اين رابطه نيز می‌بايست رضايت ديگران را فراهم آورند. اما اين احتمال نيز وجود دارد كه حماس متحمل شكستى سياسى شود. همراهى و هم‌سخنى با ديگر نيروهاى افراطى مسلمان و از جمله همراهى با جمهورى اسلامى ايران مى‌تواند باعث شكست حماس گردد. چرا كه اين همراهى نه تنها گامى در راستاى ايجاد يك دولت مستقل فلسطينى نيست، بلكه چيزى است كه باعث انزواى فلسطينيان مى‌گردد. يك چيز اما بايد از پيش روشن باشد. هرگاه اتحاديه اروپا در همراهى با ايالات متحده آمريكا بر سه شرطى كه تعيين كرده‌اند پاى فشارند، يعنى آن شروطى كه هسته‌ اصلـى‌اش همانا پذيرش حق موجوديت دولت اسراييل و دورى گزيدن از راهكارهاى قهرآميز است، آنگاه مىتوان بدان اميد بست كه در اسراييل زمانى سياستمدارى يافت شود كه همچون آريل شارون جسارت گزينش راه جديدى را بر خود روا دارد."