روز جهانی برِيل
۱۳۸۴ دی ۱۴, چهارشنبهاين كه امروز من با وجود نابينايی میتوانم گفتارها و گزارشهای خود را بنويسم و در اختيار شما بگذارم، اين را من و كسانی مانند من، تنها مديون "لويی برای" (Louis Braille) يا به اصطلاح معمول در زبان فارسى، لويی بريل و نبوغ و تلاش پيگير او هستيم.
"لويی براى" (Louis Braille) نابغهی فرانسوی در سال ۱۸۰۹ ميلادی در چنين روزى، زاده شد و در پاريس رشد كرد. او كه از همان اوان كودكى نابينا شده بود، بر خلاف معمول آن زمان كه كمتر كسی به آموزش نابينايان توجه داشت، با بهره گيری از تلاشهای پيشين، توانست خط عادی را به صورت برجسته بياموزد و مانند همسالانش بخواند و بنويسد. بريل در طول تحصيلات خود به اين نتيجه رسيد كه خواندن و نوشتن به خط عادی برای نابينايان مشكل است. اين بود كه در تلاشی شبانه روزى، توانست در شانزده سالگی خطی اختراع كند كه هم اكنون پايهی سواد صدها هزار نابينا در سراسر جهان است.
بر پايهی آمار يونسكو، ۱۲ ميليون انسان در سراسر جهان نابينا هستند كه متاسفانه تنها حدود ۵ درصد آنها با خط بريل آشنايی دارند. بيش از ۱۸۰ سال از اختراع خط بريل میگذرد، ولی هنوز عدهی زيادی هستند كه خط نابينايان را بينالمللی تصور مىكنند. آنها در مقايسه با ناشنوايان، كه چيزی نظير يك زبان بينالمللی دارند، خط نابينايی را هم بينالمللی مىپندارند. برِيل، نابغهی فرانسوى، خط خود را بر پايهی اشكال مختلفی بنا كرده كه از تركيب ۱ تا ۶ نقطه تشكيل مىشود. بدين ترتيب الفبای هر خطی، اعم از لاتين يا عربی يا چينى، با قراردادهای مشخص هر خط، كد گذاری مىشود. مثلا ۵ نقطه كه ۳ ضلع يك مستطيل را تشكيل ميدهند، در خط فارسی صاد و در خط لاتين علامت ”و“ تجاری & را معنی میدهد.
دريغا كه تا لويی بريل زنده بود، دستاندركاران آموزش نابينايان خط او را معتبر نشمردند و تنها ۳۰ سال پس از مرگ او بود كه اختراع بیمانندش در سراسر جهان به رسميت شناخته شد.
اين روز جهانی را به همهی نابينايان شادباش مىگوييم.