روز جهانى همبستگى با قربانيان شكنجه در جهان
۱۳۸۴ تیر ۴, شنبه
تى در كشورهاى امضاء كننده آن هستيم.
به مناسبت روز جهانى منع اعمال شكنجه خانم باربارا لوخ بيلر، دبير بخش آلمانى سازمان عفو بين الملل، در مجله ژوئن ۲۰۰۵ اين سازمان مى نويسد: ما با انتشار اسناد و مدارك مربوط به زندگى قربانيان اعمال شكنجه در جهان، خواستار بررسى وضعيت آنان و محاكمه عاملان اين جنايات شده ايم. سازمان ما بطور پيگير در جهت پيشبرد كنوانسيون سازمان ملل درباره منع اعمال هرگونه شكنجه و به تصويب رساندن آن در كشورهاى مختلف تلاش مى ورزد. در اجلاس امسال كميسيون حقوق بشر سازمان ملل متحد بسيارى از سياستمداران قول دادند كه عليه هرگونه تعديل و توجيه ممنوعيت تام شكنجه تلاش ورزند. گزارش سالانه سازمان عفو بين الملل موارد متعدد اجراى شكنجه در مورد زندانيان را در كشورهاى گوناگون جهان نشان مى دهد. اين امر وظيفه ما را در ارتباط با جلب توجه افكار عمومى به اين جنايت و افشاى مدارك، عكس ها و گفته هاى قربانيان، افزايش مى دهد.
در تلاش براى قبول ممنوعيت اعمال هرگونه شكنجه درمورد زندانيان، لازم است كه همزمان، با عدم مجازات عاملان شكنجه در كشورهاى گوناگون جهان مبارزه شود. شكايت هر قربانى مبنى بر اجراى شكنجه در مورد وى مى بايد بطور ويژه مورد بررسى قرار گيرد و در حضور دادگاه هاى مسئول و بى طرف مطرح گردد. اين امر در بسيارى از كشورهاى جهان هنوز امر بديهى نيست. حتى فشارهاى جهانى ناشى از انتشار عكس هاى تكان دهنده از شكنجه زندانيان عراقى در زندان ابوغريب بغداد نيز نتوانستند موجب تشكيل يك كميسيون بيطرف تحقيق درباره مجازات عاملان اين شكنجه ها گردند. اين عكسها كه در فروردين ماه سال گذشته منتشر شدند، خشم و انزجار شديد مردم جهان را نسبت به عاملان اجراى اين شكنجه ها برانگيختند. با وجود اين حتى كارشناسان بررسى وضعيت زندانيان نيز اجازه نيافتند كه به اين زندان راه يابند. بعد از گذشت يكسال از انتشار عكس هاى سوء رفتار با زندانيان عراقى هنوز نيز اكثريت عاملان و مسئولان اعمال اين شكنجه ها حتى مورد تعقيب قانونى نيز قرار نگرفته اند.
هزاران عكس از شكنجه زندانيان در زندان ابوغريب در بغداد تهيه شده و هزاران بار از شكنجه هاى موجود عكسى برجاى نمانده است. دولت آمريكا تلاش كرد كه عكس هاى منتشر شده از شكنجه اسراى عراقى و بقيه زندانيان را در زندان هاى ابوغريب و گوانتاناموى كوبا محدود و ناچيز جلوه دهد و آن را فقط اشتباه چند مأمور ويژه بخواند. اين عمل مورد انتقاد بسيار سخت سازمان هاى مدافع حقوق بشر آمريكا و ديگر كشورهاى جهان قرار گرفت.
آقاى داويد بارتل سخنگوى سازمان عفو بين الملل در آلمان در اين باره مى گويد: ”متأسفانه در نواحى تصرف شده توسط نيروهاى آمريكايى و انگليسى در عراق و در گوانتانامو زندانيان مورد شكنجه و آزار قرار گرفته اند. در گوانتانامو بعد از گذشت بيش از سه سال، زندانيان بدون داشتن وكيل مدافع، در جبس بسر مى برند. اين ها همه موارد نقض حقوق بشرند، در آمريكا؛ درست در كشورى كه ادعاى داشتن بزرگترين دموكراسى را در جهان دارد.“
در اين مورد و موارد بسيار ديگرى مى توان شاهد عدم خواست دولت هاى مربوطه بود كه اقدامات لازم را در جهت افشاى جنايت شكنجه گران انجام نمى دهند. خانم باربارا لوخ بيلر دبير بخش آلمانى سازمان عفو بين الملل معتقد است به اين منظور مى بايد در كشور آلمان هم از هرگونه تلاش براى ناچيز جلوه دادن اعمال شكنجه جلوگيرى به عمل آورد. با توجه به بحث هاى اخير در روزنامه هاى كشور آلمان كه در آن برخى از سياستمداران تلاش داشتند انجام ”كمى“ شكنجه را در موارد ”لازم“ موجه جلوه دهند، لزوم تأكيد بر ممنوعيت انجام هرگونه اعمال خشونت و شكنجه زندانيان بيش از پيش مى گردد.
از تاريخ ۱۲ ماه مه، يعنى ۲۲ ارديبهشت ماه امسال سازمان عفو بين الملل فراخوان خود را با نام ”منع اعمال شكنجه و پيشبرد حكومت قانون“ منتشر كرده است. به همين دليل بيش از ۱۸۰ نفر از سياستمداران نامى و هنرمندان و روشنفكران سرشناس آلمانى بيانيه اى را در دفاع از ممنوعيت اعمال هرگونه شكنجه و خطر كوچك جلوه دادن اين جنايت منتشر كرده اند. از جمله خانم پرفسور گزينه شوان رئيس دانشگاه اروپايى فرانكفورت آن در اودر آلمان مى گويد: ”نه جنگ و نه امكان خطرى خاص و يا شرايط ويژه انجام شكنجه را توجيه مى كنند. زيرا اين عمل كرامت انسانى را نابود و به دنبال آن پايه حكومت قانونى را به تلاشى مى كشاند.
بسيارى از سازمان هاى مدافع حقوق بشر روز منع شكنجه را بهانه اى براى نشان دادن اعتراض و مخالفت خود با انجام اين جنايت در كشورهاى مختلف جهان قرار داده اند. از جمله ولفگانگ هوبر مسئول شوراى مركزى كليساى پروتستان آلمان نيز در روز سه شنبه گذشته در شهر هانوفر اعلام كرد، كه براى يك حكومت مبتنى بر قانون، هيچ راه ديگرى به غير از منع بدون استثناء انجام هرگونه شكنجه موجود نيست. او بر اين امر تأكيد كرد كه حتى بهانه براى بدست آوردن هدف هاى بسيار ضرورى نيز نمى تواند انجام شكنجه را توجيه كند.
براى مبارزه با اعمال شكنجه در كشورهاى مختلف جهان راه بسيار درازى در پيش است. تا بحال گزارش هايى مبنى بر انجام شكنجه و سوء رفتار با زندانيان در بيش از ۱۳۰ كشور جهان و از جمله ايران منتشر شده اند. سازمان هاى مدافع حقوق بشر خواستار امضاى پروتكل الحاقى قطعنامه مبارزه با شكنجه سازمان ملل متحد هستند. اين پروتكل كه در سال ۲۰۰۲ ميلادى، يعنى سه سال پيش، در سازمان ملل متحد تصويب شده، تا بحال تنها به امضاى ۹ كشور جهان رسيده است و زمانى امكان اجرا مى يابد كه حداقل به امضاى ۲۰ كشور عضو رسيده باشد. در اين سند از جمله آمده است كه كارشناسان بين المللى در هر لحظه امكان بازديد از زندان ها و مراكز بازداشت كشور امضاء كننده را داشته باشند.
لزوم امضاى اين قطعنامه بعد از رسوايى شكنجه و سوء رفتار با اسيران زندان ابوغريب و گوانتانامو افزايش يافته است. عليرغم اينكه دولت آمريكا اعلام داشته كه به وضعيت اسراى اين زندان ها رسيدگى كرده، اما هنوز به كارشناسان جهانى و سازمان هاى مدافع حقوق بشر اجازه تحقيق در اين زمينه و گفتگو با زندانيان داده نشده است. به همين دليل در كشور آلمان نيز سازمان هاى مدافع حقوق بشر خواستار امضاى پرتكل الحاقى اين كنوانسيون از جانب كشورشان هستند.