روابط گسترده اقتصادى سوريه با عراق
۱۳۸۳ شهریور ۱۹, پنجشنبه
در ۲۰ كيلومترى دمشق يك شركت داروسازى وجود دارد كه پماد ضدسوختگى به عراق صادر مى‌كند، پمادى كه براى مداواى مجروحانى مورد استفاده قرار مى‌گيرد كه در اثر انفجار بمب دچار سوختگى شده‌اند. »بشار مهاينى« رييس شركت مزبور سالهاست كه به عراق دارو صادر مى‌كند. وى با تاكيد بر اينكه بازار داروى عراق در حال حاضر محاسبه‌ناپذير است مى‌گويد: ”مشكل اين است كه تقاضا قابل برنامه‌ريزى نيست. ما هر روز بايد خود را با نيازهاى عراق تطبيق بدهيم و آن چيزى را توليد كنيم كه از ما خواسته مى‌شود. تاجران عراقى به اينجا مى‌آيند، سفارش مى‌دهند و مى‌خواهند ۲، ۳ روز بعد اجناسشان را تحويل بگيرند. بعد ما بايد در مدت زمانى كوتاه برنامه توليد خود را تغيير بدهيم“.
»ابو عمار« طرف معامله‌ى »مهاينى« سالانه ۲ بار به سوريه مى‌رود تا داروهاى مورد نيازش را خريدارى كند. »ابو عمار« يكى از دهها هزار تاجر عراقى‌يى است كه از زمان سرنگونى صدام حسين با سوريه معاملات تجارى دارد. وى مى‌گويد: ”تنها كشورى كه ما در آنجا واقعا احساس امنيت مى‌كنيم سوريه است. مردم سوريه به ما بسيار نزديكند و هزينه‌ها نيز در اينجا به نسبت همه جاهاى ديگر خيلى ارزان است. در اينجا ما مى‌توانيم با ۵۰۰ دلار يك هفته سر كنيم، كه با آن در اردن حتا ۳ روز هم نمى‌شود زندگى كرد. علاوه بر اين ما مى‌توانيم بدون مشكل به سوريه سفر كنيم، در صورتى كه در مرز اردن غالبا مشكل بوجود مى‌آيد“.
نيروهاى موتلف به رهبرى آمريكا تاجران را براى سفر به سوريه كاملا آزاد مى‌گذارند. »ميشل كيلو« روشنفكر سورى، اين رفتار نيروهاى موتلف را يك استراتژى سياسى ارزيابى مى‌كند و مى‌گويد: ”اين اقدامى از طرف امريكايى‌ها براى آرام كردن سوريه‌اى‌ها بود. حضور آنها در عراق خطرناك نيست. آمريكايى‌ها گفتند: ما براى روابط اقتصادى به شما اولويت مى‌دهيم و اين امر اجرا هم شد. الان مرزها باز هستند. امور مالى و اقتصادى را پيش مى‌كشند تا دولت سوريه را بخرند“.
در ماه ژوييه سال جارى ميلادى علاوى نخست‌وزير عراق و بشار الاسد ريس جمهور سوريه بر سر »امنيت در قبال همكاريهاى اقتصادى« به توافق رسيدند. بر اساس اين توافق، سوريه از ورود جنگجويان به عراق جلوگيرى مى‌كند و نفت عراق از طريق آن كشور به غرب صادر مى‌شود. از نگاه »نبيل سمان« يك ناظر سياسى، اين توافق براى سوريه نه فقط سود اقتصادى، بلكه منفعت سياسى را نيز در بر دارد. اين توافق به سوريه در مذاكره با آمريكاييان براى ماندن بر اريكه قدرت كمك مى‌كند.
حال سورى‌ها و آمريكايى‌ها با كنترل مشتركشان بر مرزهاى عراق و سوريه، امنيت اين مرزها را بمراتب بيشتر كرده‌اند. و اين امر براى تاجران عراقى كه خود مسئول حفاظت از واردات خويش هستند تحولى بغايت سودمند است، زيرا اين تاجران بايد پول خريد خود را پيش پرداخت كنند و اميدوار باشند كه اجناسشان سالم به بغداد برسد.