راه برای محکومیت رژیم سوریه باز می‌شود
۱۳۹۰ مرداد ۱۱, سه‌شنبه
اجلاس شورای امنیت سازمان ملل متحد روز دوشنبه (اول اوت) در رایزنی برای محکوم کردن رژیم سوریه به خاطر اعمال خشونت شدید علیه شهروندان، به نتیجه نرسید. چین و روسیه، دو عضو دایمی شورای امنیت و دارای حق وتو، با تصویب قطعنامه‌ای علیه رژیم بشار اسد مخالفت می‌کنند، اما این وضع نمی‌تواند دوام زیادی داشته باشد.
با افزایش خشونت و سبعیت رژیم سوریه در سرکوب مخالفان، که به ویژه در حمله ارتش به شهر حما در آستانه‌ی ماه رمضان، ابعادی وحشتناک پیدا کرد، سوریه حامیان بین‌المللی خود را از دست می‌دهد. روز سه‌شنبه (دوم اوت) شورای امنیت بحث درباره بحران سوریه را ادامه داد. به عقیده ناظران حتی اگر قطعنامه‌ای صادر نشود، پیامی جدی به سوی رژیم بشار اسد منتشر خواهد شد.
جنایت علیه مردم خودی
ارتش زیر فرمان بشار اسد در آستانه‌ی ماه رمضان حمله‌ای وسیع به پایگاه‌های مقاومت مردمی در سوریه را شروع کرد. با گلوله‌باران تانک‌ها در شهر حما، دهها نفر جان خود را از دست دادند. به گفته منابع مدافع حقوق بشر، در اولین روز ماه رمضان دستکم ۲۴ نفر کشته شدند، که ده نفر از آنها پس از مراسم افطار به ضرب گلوله از پای در آمدند. نیروهای مخالف دولت، از مردم خواسته‌اند که هر شب تا سرنگونی رژیم اسد، تجمعات اعتراضی برگزار کنند.
لشکرکشی ارتش به شهرهای مقاوم، به ویژه حما، روز سه‌شنبه (دوم اوت) ادامه پیدا کرد. به گفته منابع مخالف دولت و مدافعان حقوق بشر، در سه روز گذشته در سراسر سوریه بیش از ۱۳۷ نفر کشته شدند، که دستکم ۹۳ نفر آنها در حما بودند. در برابر رسانه‌های رسمی رژیم سوریه تبلیغ می‌کنند که نیروهای دولتی برای سرکوب "عوامل تروریست و خرابکار" وارد عملیات شده‌اند.
طبق گزارش منابع مدافع حقوق بشر از آغاز قیام مردم سوریه علیه رژیم اسد، بیش از ۱۵۰۰ نفر جان خود را از دست داده‌اند. گفته می‌شود که تا کنون بیش از ۱۲ هزار نفر توسط نیروهای نظامی و امنیتی دستگیر شده و زیر شکنجه قرار گرفته‌اند. بیش از ۳ هزار نفر ناپدید شده‌اند که بسیاری از آنها کودکان خردسال هستند. هزاران نفر از بیم تعقیب ارتشیان به کشورهای همسایه گریخته‌اند.
ضرورت اقدام بین‌المللی
به نظر محافل مدافع حقوق بشر، رژیم بشار اسد نشان داد که به هیچ اصل قانونی و انسانی پای‌بند نیست و در خشونت علیه شهروندان خود هیچ مرزی نمی‌شناسد. سازمان "عفو بین‌الملل" خواستار واکنش شدید شورای امنیت شده است.
فیلیپ لوتر، سخنگوی این سازمان می‌گوید: «مقامات سوریه به حملات مرگبار خود علیه تجمعات مسالمت‌آمیز مردم ادامه می‌دهند. مردم سوریه تنها خواهان اصلاحات و آزادی‌های بیشتر هستند.» او می‌افزاید: «روشن است که پرزیدنت اسد اعمال خشونت علیه مردم را متوقف نخواهد کرد. در این شرایط سازمان ملل باید مداخله کند و به سرکوب خونین مردم پایان دهد.» این سازمان "محاصره تسلیحاتی و مسدود کردن حساب‌های بانکی سران رژیم" را "یک اقدام حداقل" دانسته است.
دیرک نیبل، وزیر تعاون خارجی آلمان، از تدابیر تحریمی علیه رژیم اسد دفاع کرد. آقای نیبل روز سه‌شنبه گفت: "کشورهای هرچه بیشتری باید در این اقدام جمعی شرکت کنند و به ویژه لازم است که کشورهای عربی نیز در اعمال مجازات‌ها شرکت کنند، تا دیکتاتور سوریه حد و مرز خود را بشناسد.»
آقای نیبل افزود: «برخورد خشن رئیس جمهور با مردمی که چیزی جز حقوق اولیه خود را نمی‌خواهند، غیرقابل قبول است.» او تائید کرد که آلمان فدرال کمک‌های عمرانی خود به دولت سوریه را متوقف کرده است.
انزوای عمومی رژیم اسد
ایالات متحده و اتحادیه اروپا نگرانی خود را از برخورد خشونت‌آمیز رژیم سوریه با مخالفان ابراز کرده‌اند. وزارت خارجه ایتالیا در اعتراض به "خشونت وحشتناک" علیه مردم سوریه، سفیر خود را از این کشور فرا خواند و از سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا خواست که آنها نیز سفرای خود را از کشور خارج سازند. اما کاترین اشتون، سرپرست روابط خارجی اتحادیه اروپا گفته است که در این باره هنوز تصمیم یگانه‌ای گرفته نشده است.
در این میان، اتحادیه اروپا تدابیر تحریمی خود را علیه سوریه گسترش داد. در تصمیمی تازه علی حبیب محمود، وزیر دفاع سوریه و یکی از عموهای بشار اسد از ویزای سفر و عملیات بانکی در اروپا محروم شدند. تا کنون ۳۵ نفر از مقامات بلندپایه و وابسته به رژیم اسد تحت اقدامات تحریمی قرار گرفته‌اند.
نشست فوق‌العاده شورای امنیت، که از جانب آلمان تقاضا شده بود، بدون نتیجه‌ای مشخص پایان یافت، اما از نگرانی روزافزون در میان اعضا حکایت داشت. دولتمردان آلمانی نشست روز دوشنبه را موفقیت‌آمیز ارزیابی می‌کنند و امیدوار هستند که با پی‌گیری بیشتر، تمام اعضای شورای امنیت به حساسیت وضعیت سوریه واقف شوند.
حدود دو ماه پیش، اعضای اروپایی شورای امنیت شامل: بریتانیا، فرانسه، پرتغال و آلمان، پیش‌نویس قطعنامه‌ای را برای نکوهش خشونت در سوریه ارائه کردند. با این که در این متن از مجازات رژیم سوریه سخن نرفته بود، اما با مخالفت چین و روسیه روبرو شد. به علاوه هند و برزیل و آفریقای جنوبی نیز با محکومیت صریح رژیم روسیه ابراز مخالفت کردند.
دولت سوریه با اعزام معاون وزیر امور خارجه به هند، به این کشور هشدار داده است که به دام "اطلاعات جعلی و ماشین تبلیغاتی" نیفتد. هند از روز دوشنبه (اول اوت) ریاست نوبتی شورای امنیت را به عهده گرفته است.
به نظر می‌رسد که رژیم سوریه با افراط در خشونت خود را در وضعیت سختی قرار داده است و به عقیده ناظران و دیپلمات‌ها، نمی‌تواند بیش از این بر حامیان بین‌المللی خود تکیه کند. از دو کشور روسیه و هند، که پیش از این با قطعنامه‌ای در محکومیت رژیم بشار اسد مخالف بودند، علایمی مثبت دریافت می‌شود. این امید نیز پدید آمده است که جمهوری خلق چین با سندی در دفاع از اعتراضات مسالمت‌آمیز مردم سوریه مخالفت نکند.
AA/FW