ديدار مركل از روسيه و توجه وى به مخالفان دولت
۱۳۸۴ دی ۲۷, سهشنبهسياستمدار خواستار چشمپوشى رهبران ايران از برنامه اتمى مشاجرهساز خود بودند. اما نكتهاى كه سفر مركل را از ديگر سياستمداران آلمان متمايز كرد، ملاقات مبتكرانه وى با منتقدان دولت روسيه بود. مركل پس از اين ملاقات، خواستار اعطاى آزادىهاى بيشترى به گروهها و سازمانهاى غير دولتى شد.
آنگلا مركل، صدر اعظم آلمان در ديدارش از روسيه مباحث مربوط به حقوق بشر را از نظر دور نگاه نداشت. وى در كنفرانس مطبوعاتى كه با حضور ولاديمير پوتين، رييس جمهورى روسيه برپا شد آشكارا گفت كه در مورد پارهاى از مسائل نظرى متفاوت دارد. مركل از اوضاع چچن سخن گفت و مسئله منطقه قفقاز شمالى را به ميان كشيد. وى در آنجا كه مربوط به برخورد دولت روسيه با ”ان جى او“ها و يا سازمانهاى غير دولتى مىشد، قانون جديد دولت را قانونى دست و پا گير ناميد و با آن مخالفت كرد.
آنگلا مركل تهور آن را داشت كه در حضور سفير آلمان در روسيه با نمايندگان سازمانهاى منتقد دولت و احزاب و گروههاى مدافع حقوق بشر ديدار كند. همين نكته بود كه رفتار مركل را از صدر اعظم پيشين آلمان متمايز كرد. رهبر گروه روسى هلسينكى تمايز نخستين ديدار صدر اعظم جديد آلمان از روسيه را با ديدارهاى سابق رهبران دو كشور اينگونه بيان مىكند: خوب نيست كه رهبر دو كشور بزرگ كه مسئوليت ميليونها مردمى كه در اين كشورها زندگى مىكنند را بر عهده دارند، اسير روابط خصوصى دوستانه خود باشند.
ديدارهاى گرهارد شرودر، صدر اعظم پيشين آلمان با ولاديمير پوتين همواره بسيار دوستانه بود. اظهاراتى صميمانه رد و بدل مىشد، بىآنكه هرگز كاستىهاى موجود در زمينه حقوق بشر و يا ديگر تحولات روسيه به انتقاد كشيده شود. ولاديمير ريشكوف، رهبر حزب جمهورىخواه از شخصيت مركل و سبك خاصى كه با او وارد مناسبات روسيه و آلمان شده اينچنين سخن مىگويد: مركل، صدر اعظم آلمان در ديدارش به تجملات اهميت نمىدهد. او مىخواهد گفتگويى جدى داشته باشد، نه تنها با قدرتمداران روسيه بلكه با مردم و جامعه اين كشور.
آرسناى روگينسكى، رييس انجمن ”مموريال“ نيز مانند بسيارى ديگر مجذوب ابتكار عمل آنگلا مركل شد و در تمجيد از شخصيت او اينچنين گفت: من معتقدم كه بانو مركل، توانمند است. اما با وجود اين مطمئن نيستم كه او بتواند با همين توانمندى و ثابت قدمى اين راه را تا پايان ادامه دهد. خيلى سخت است كه سياستمدارى، اسير دام دولتمردان روسى نشود. بخصوص كه روسيه كشورى است كه رهبرانش مىتوانند براحتى ديگران را وسوسه كرده و به دام بياندازند.
اما آيا مركل كه قرار است در سال جارى سه بار از روسيه ديدار كند، مىتواند با اين وسوسه مقابله كند؟ اين را در حال حاضر نمىتوان پيشبينى كرد. تنها چيزى كه اينك مىتوان گفت آن است كه سياستمداران كاخ كرملين از ديدار مركل يك چيز را بدرستى دريافتهاند، اينكه شايد سياست آلمان در قبال روسيه تغيير نكرده باشد، اما بدون شك سبك و سياق دولت جديد آلمان با گذشته متفاوت است.