«دويچه‌وله» در هشتمين «بازار فيلم» تهران
۱۳۸۳ بهمن ۲۰, سه‌شنبه
در حاشيه‌ى بيست و سومين جشنواره‌ى بين‌المللى فيلم فجر، که روزهاى پايانى خود را پشت سر مى‌گذارد برنامه‌اى تدارک ديده شده که «بازار بين‌المللى فيلم و برنامه‌هاى تلويزيونى» نام دارد. در ده‌ها غرفه‌ى اين بازار توليدکنندگان و پخش‌کنندگان فيلم از کشورهاى مختلف به عرضه‌ى محصولاتشان مى‌پردازند.
بيشترين غرفه‌هاى اين «بازار» به موسسه‌هاى مختلف، و اغلب دولتى ايرانى اختصاص دارد اما در کنار آنها نمايندگانى از کشورهاى ايتاليا، هلند، کانادا، مالزى، هند، لبنان و چند کشور ديگر نيز شرکت دارند. به گفته‌ى آگاهان قرار بوده نمايندگانى از چند کشور ديگر هم در اين بازار حضور داشته باشند که به دليل تهديدهاى بوش عليه ايران و تنشهايى که بر سر فعاليتهاى هسته‌اى جمهورى اسلامى ميان ايران و آمريکا به وجود آمده امنيت خود را تضمين شده نداسته و از شرکت در اين جشنواره خوددارى کرده‌اند.
دو غرفه در اين بازار به آلمانيها اختصاص يافته؛ يکى غرفه‌ى فرستنده‌ى تلويزيونى «آر. تي. ال» که روز دوشنبه پيش از پايان جشنواره به کارش خاتمه داد و ديگرى «دويچه وله»، فرستنده‌ى دولتى آلمان که عمدتا به نمايش فيلمهاى مستند، اخبار و گزارشهاى خبرى مى‌پردازد.
مسئول غرفه‌ى «دويچه‌وله» مانفرد کريچ در مورد سابقه و علت شرکت در اين بازار مى‌گويد: «دويچه‌وله براى بار دوم است که در فستيوال فيلم در تهران شرکت مى‌کند. ما مايليم شرکت‌کنندگانى را که در کار فيلم و راديو هستند با فعاليتهاى «دويچه‌وله» آشنا کنيم و به همين دليل در اينجا حضور پيدا کرديم.»
او با اشاره به اين که حضور «دويچه‌وله» در جشنواره فيلم فجر تنها به همين بازار محدود است، فعاليتهاى غرفه‌ى اين فرستنده را اينگونه توصيف مى‌کند: «ارتباط اصلى ما در ايران با راديو و تلويزيون دولتى است که سالهاست از ما برنامه مى‌خرد. علاقه‌ى آنها عمدتا متوجه برنامه‌هاى مستند در حوزه‌هاى علمى، فرهنگى و هنرى است، اما همچنين به برنامه‌هايى در مورد «مکانها و مردم» نيز علاقه دارند؛ به عنوان مثال فيلمهاى مستندى که نشان مى‌دهند مردم در آلمان چطور زندگى مى‌کنند. اينها برنامه‌هايى هستند که «صدا و سيماى جمهورى اسلامى» به آنها تمايل دارد و طبيعى است که اينها را نه تنها به آنها بلکه به ديگرانى هم که علاقه نشان مى‌دهند عرضه مى‌کنيم.»
در حالى که در ايران بسيارى از فيلمها با بودجه يا با حمايت ارگانهاى دولتى ساخته مى‌شود و کانالهاى تلويزيونى نيز همگى به «صدا و سيماى جمهورى اسلامى» متعلق‌اند، عجيب نيست که بسيارى از غرفه‌هايى که از سوى موسسه‌ها و شرکتهاى ايرانى در اين بازار شرکت دارند به بخشهاى دولتى تعلق داشته يا به آنها وابسته باشند. به اين ترتيب صرف‌نظر از ارتباطهايى که شرکت‌کنندگان با يکديگر برقرار مى‌کنند، «صدا و سيماى جمهورى اسلامى» تنها خريدار برنامه‌هاى تلويزيونى است.
«سنتاً اينطور بوده که رابطه‌ى اصلى ما فقط با «صدا و سيما» بوده، چون اينجا فرستنده‌هاى خصوصى تلويزيونى وجود ندارد که خواهان برنامه‌هاى ما باشند. به اين ترتيب «صدا و سيما» تنها مشترى برنامه‌هاى ماست. طبعا ما مايل بوديم که کانالهاى ديگر تلويزيونى هم سراغمان مى‌آمدند، اما آنها متاسفانه وجود ندارند!»
به اعتقاد صاحب‌نظران، «بازار فيلم» که امسال هشتمين دوره‌ى خود را پشت سر مى‌گذارد در دوران کوتاه فعاليتش نقش مهمى در توسعه‌ى سينما و معرفى برنامه‌هاى تلويزيونى ايران ايفا کرده است. اين بازار همچنين فرصتى است تا ساخته‌هاى سينمايى و تلويزيونى کشورهاى مختلف به يکديگر معرفى و عرضه شود. برپايى اين بازار که در سه دوره‌ى نخست بر عهده‌ى «سيمافيلم» بوده از سال ۱۳۷۶ به بخش امور بين‌الملل بنياد فارابى محول شده است.
بهزاد كشميرى پور گزارشگر صداى آلمان در تهران