دومين گزارش مهليس و فشار فزاينده بر سوريه
۱۳۸۴ آذر ۲۳, چهارشنبهدتلف مهليس، رييس كميته تحقيق سازمان ملل در خصوص پرونده قتل رفيق حريرى، نخست وزير فقيد لبنان ديروز جديدترين يافتههاى اين پرونده را تسليم شوراى امنيت كرد. مهليس به رغم آنكه از كندى پيشرفت تحقيقات اين پرونده شكايت دارد و سوريه را مسئول آن مىداند، از پيشرفتى هر چند اندك سخن گفت. به گفتهى وى: به هر تقدير پيشرفتهايى حاصل شده است. در هر صورت، لحن اظهارات وى در مورد سوريه ملايمتر از گزارش ۲۵ صفحهاىاش در اين خصوص بود. شايد احتياط مهليس در اين زمينه بدليل آگاهى او از پيامدهاى سياسى است كه در صورت تاكيد وى بر اتهامهاى وارده بر سوريه، انتظار اين كشور را مىكشد. با وجود اين مهليس تصريح كرد كه سوريه بسيارى از پرسشهاى مأموران تحقيق را بىجواب گذاشته است.
فيصل مقداد، نماينده سوريه در سازمان ملل ادعاى اهمال مقامات سورى در همكارى با مأموران تحقيق را بشدت رد كرد و گفت، در اينجا تنها سوء تفاهمى كوچك وجود دارد. منشاء اين سوء تفاهم به زعم مقداد، بىصبرى بيش از حد مهليس در رسيدن به نتيجه است. مقداد به اشتباه برآورد مهليس اشاره مىكند و مىگويد: پاسخهايى كه مهليس انتظار دارد در يكى دو ساعت بدست بياورد را مىتوان در يك روز بدست آورد.
مقداد همچنين در شوراى امنيت گفت، همهى مدارك امنيتى كه در سوريه سوزانده شدند، مربوط به قتل رفيق حريرى نبودند. كوفى عنان، دبير كل سازمان ملل متحد سعى كرد در اين ميان نقشى تعديل كننده ايفا كرده و از همكارىهاى هر چند اندك سوريه با مأموران تحقيق سازمان ملل قدردانى كند. با اين حال وى گفت كه اين همكارىها بايد در آينده بهبود يابند.
اين درحاليست كه جان بولتون، سفير آمريكا در سازمان ملل به انتقادهاى شديد خود از سوريه ادامه داد. وى همكارى مقامات سورى را به دليل ناكافى و بازدارنده بودن به باد انتقاد گرفت و گفت كه رفتار سوريه نبايد بىپاسخ بماند. پاسخى كه مد نظر بولتون است مجازاتى همچون تحريم بينالمللى سوريه است كه آمريكا مدتهاست انتظار آن را مىكشد. اما شدت خواست آمريكا در تنبيه سوريه هر چه باشد، برآورده كردن اين خواست در شوراى امنيت آسان نيست. صرفنظر از امكان وتوى روسيه، اكثريت اعضاى اين شورا خواستار آنند كه در وهله نخست تحقيقات ادامه يابند و موضوع به شكل مسالمتآميزترى فيصله يابد. قطعنامهاى كه فرانسه در اين خصوص به شوراى امنيت ارائه داده با پيشنهاد تمديد شش ماهه مدت تحقيقات در همين راستا مطرح شده است.
اما مواضع ملايمتر ديگر نمايندگان نتوانست مانع از درگيرىهاى لفظى نماينده سوريه با بولتون شود. مقداد: هر چه كه بولتون تاكنون گفته غلط بوده. اين پاسخ من به اتهامات اوست.
ليكن نجات سوريه از حلقه اتهامات حقوقى اين پرونده بدين سادگىها نيست. مهليس از رياست كميته تحقيق كنار مىرود و شخض ديگرى جاى او را مىگيرد، ولى مهم انگشت اتهامى است كه بيش از همه متوجه سوريه است.
مهليس: به گمان ما مقامات بلندپايه سورى در قتل حريرى شركت داشتهاند. اما اينكه اين مشاركت چه ميزان و تا چه ابعادى بوده را تحقيقات بعدى مشخص مىكند.