دستگیری شمار دیگری از دانشجویان در ایران

از چند روز قبل از ۱۶ آذر، روز دانشجو، موجی از بازداشت و دستگیری دانشجویان آغاز شد. این گروه از دستگیرشدگان که تعدادشان حدود ۳۰ نفر تخمین زده می‌شود منسوب به جریانی به نام «طیف چپ» هستند.

در حالی که اعتراضات علیه بازداشت غیر قانونی این دانشجویان هم‌چنان ادامه دارد و از محل نگهداری چند تن از آنان هیچ اطلاعی در دست نیست، هفته گذشته غلامحسین محسنی اژه‌‌ای، وزیر اطلاعات اعلام کرد که هسته اصلی مارکسیست‌ها در دانشگاه‌ها شناسایی شده و به زودی دستگیر می‌شوند.

تنها چند روز پس از این سخنان وزیر اطلاعات، مأموران امنیتی با هجوم به منازل دانشجویان در چند نوبت در هفته جاری، ۱۵ نفر از آنان را دستگیر کردند.

این در حالی است که سخنگوی قوه قضائیه روز سه‌شنبه خبر از آزادی ۱۱ تن از دانشجویان با قرار وثیقه داده‌بود ولی تا لحظه تنظیم این خبر، تنها یک دانشجو به نام «روزبهان امیری» با قرار وثیقه آزاد شده‌است.

محمد سیف‌زاده، حقوقدان و عضو کانون مدافعان حقوق بشر، نحوه برخوردهای صورت‌گرفته با دانشجویان را مغایر با اصول قانون اساسی می‌داند: «تصور می‌کنم موج جدیدی از برخوردها دانشجویان شروع شده است، هم نحوه‌ای که اینها را احضار و بازداشت می‌کنند و حتا بدون احضار اینها را مورد تعقیب قرار می‌دهند و از طرف دیگر، کمیته‌های انضباطی شروع کرده‌اند به برخورد با دانشجویان، محرومیت از تحصیل و تعلیق که اینها تمام مغایر با قانون اساسی است. هم نحوه‌ی تعقیب دانشجویان مغایر با قانون و اصل ۳۲ قانون اساسی است و هم اینکه هیچ مقامی حق ندارد تحصیل را از مردم بگیرد. یعنی به طور کلی این مطلب ممنوع است که کسی را از تحصیل محروم بکنند».

محمد سیف‌زاده در مورد تأمین وثیقه‌های سنگین برای دانشجویان به این نکته اشاره می‌کند که در قانون پنج نوع قرار تأمین در نظر گرفته شده که تنها یکی از آنها وثیقه است. او چنین ادامه می‌دهد: «در مورد جرائم سیاسی ومطبوعاتی من باور ندارم که بشود از قرار کفالت بالاتر صادرکرد برای متهمان. بنابراین من قرار بازداشت و قرار وثیقه را برای متهمان سیاسی و متهمان مطبوعاتی ازاساس غیرقانونی می‌دانم».

کانون مدافعان حقوق بشر نیز طی بیانیه‌ای روند برخورد با فعالان جنبش دانشجویی را غیرقانونی خوانده و خواستار رسیدگی به اینگونه بی‌قانونی‌ها شده‌است.

در این بیانیه ابتدا به عدم آزادی سه دانشجوی دانشگاه امیرکبیر که حدود ۲۰ روز پیش وثیقه‌های ۸۰ میلیون تومانی آنان به دادگاه تحویل داده شده، اعتراض کرده و آن را نشانه نقض آشکار قوانین داخلی دانسته‌اند.

در بخش دیگری از این بیانیه به بازداشت گسترده دانشجویان موسوم به طیف چپ و دانشجویان کرد اشاره شده و تداوم بازداشت آنان «تضییع حق آزادی بیان و عقیده» عنوان شده‌است.

در بیانیه کانون مدافعان حقوق بشر همچنین از صدور احکام انضباطی سنگین برای دانشجویان مثل تعلیق و تحریم از تحصیل به عنوان نقض صریح قانون اساسی یاد شده‌است.

محمد سیف‌زاده معتقد است، صدور این گونه بیانیه‌ها تنها کاری است که کانون مدافعان حقوق بشر می‌تواند برای بازداشت‌شدگان انجام دهد: «ما فقط این بیانیه را می‌دهیم و در گزارشهای شخصی خودمان میآوریم و همچنین وکیل رایگان در اختیارشان قرار می‌دهیم و مشاوره‌ی حقوقی به خانواده‌هایشان می‌دهیم. آن چیزی که در حد ما هست، همین است و اینکه کارهای دیگر از ما ساخته نیست برای کمک به این عزیزان».

ایرج جنتی عطایی، ترانه‌سرا و شاعر نامدار ایرانی نیز فراخوانی در حمایت از دانشجویان بازداشت‌شده انتشار داده و خواهان حمایت هنرمندان از این دانشجویان شده‌است.

جنتی عطایی در مورد انگیزه انتشار این فراخوان می‌گوید: «این فراخوان در پیوند با حمایت از بخش زیادی از دانشجویان ماست که مورد هجوم قرار گرفته، دستگیر، زندانی و شکنجه‌ شده‌اند. حتا بخشی از این زندانیان در حالت بسیار غیرقابل تحمل روانی و جسمی و فشارهای روحی قرار گرفته‌اند. طبیعی‌ست که من هم بعنوان یک ایرانی خواستار آزادی آنها، همراه این خبرهایی که می‌شنیدم حس می‌کردم و دلم می‌خواست که جامعه را متوجه بکنم که چقدر اندو‌ه‌آور است که جوانهای ما که قرار است پرچمداران آینده‌ی آزادی، علم، فرهیختگی، انصاف و مهرورزی باشند، مورد چنین حمله‌ای قرار گرفته‌اند».

جنتی عطایی همچنین ابراز امیدواری می‌کند که انتشار این فراخوان بتواند منجر به تشکیل یک نهاد برای حمایت از حرکت‌های آزادی‌خواهانه در داخل ایران شود: «ما در کنار مبارزات آزادیخواهانه‌ی زنان، کارگران و دانشجویان، به هر روی باید صدای آنها باشیم در خارج از کشور و حمایت بکنیم از این مبارزات آزادیخواهانه و به حق. بنابراین اگر ما بتوانیم این اعلام حمایت و پشتیبانی را به کارهای عملی تبدیل بکنیم و بتوانیم نهادی داشته باشیم در خارج از کشور که به صورت مستمر بتواند این مبارزات، این تلاشها، و به‌عکس، این هجومها و ستم‌هایی که بر مردم ما می‌شود را سازماندهی‌شده به گوش مراجع و منابعی که می‌توانند کمک بکنند، می‌توانند تاثیر بگذارند، برساند، به نظر من قدم مهمی است که می‌شود برداشت».

فراخوان کمک هنرمندان برای آزادی دانشجویان دستگیرشده، در سایت شخصی ایرج جنتی عطایی منتشر شده و داریوش و ابی از خوانندگان ایرانی مقیم آمریکا، این فراخوان را امضا کرده‌اند.