درگذشت Carlos Kleiber يكى از رهبران بزرگ اركستر در جهان

كلايبر هنگامى كه ۳۶ سال بيش از زندگيش نمى گذشت، چهره اى نام آور شده بود، با اين همه هميشه در حال آموختن بود. چنانچه هنگامى كه هربرت فون كارايان در سالزبورگ بر روى آهنگ «حماسه ى زيگفريد» كار مى كرد، كلايبر كه اكنون خود يك رهبر اركستر شناخته شده بود ۱۴ روز تمام را در كنار او گذرانيد تا از كارايان چيزهاى تازه اى فرابگيرد. كارلوس كاليبنر بسيار كم روى صحنه ظاهر مى شد و نه پول هنگفت و نه مقام او را وسوسه نمى كرد.

در جايى كه بيشتر رهبران اركستر مى كوشيدند تا رهبرى يك اركستر بزرگ و معروف جهان را از آن خود كنند، كلايبنر از اين وسوسه ها رها و آزاد بود و اين آزادى را نه با قراردادهاى چشمگير و نه با مقام عوض نمى كرد.

او يكى از انگشت شمار رهبران اركستر بود كه برگزاركنندگان كنسرت براى جذبش بى هيچ پروايى پول هنگفت پيشنهاد مى كردند، اما او هميشه پيشنهادها را رد مى كرد. چنانچه خود مى گفت: “هر زمان كه گرسنه باشد آن وقت براى اجرا پا به روى صحنه مى گذارد”. اما هنگامى كه رهبرى اركسترى را نيز برعهده مى گرفت، آن وقت بر روى صحنه تبديل به يك آتشفشان مى شد.

برگزاركنندگان جشنواره مشهور Bayreuth توانستند سرانجام در سال ۱۹۷۴ كلايبر را به سوى اين جشنواره بكشانند. درباره اش مى گويند، كه از نبوغ خود هراس داشت و از همين روى بود كه كمتر خودش را بر روى صحنه نشان مى داد و نيز گفته مى شود، كه سايه پدر سختگيرش را هميشه بر فراز سر خود احساس مى كرد و همين از اعتماد او به خود مى كاست.

كارلوس، نامى كه خاطره ى زندگى او در آرژانتين است، بيش از هركس ديگر به اسرار بيان سمفونيك بتهوون پى برده بود، اما هرگز سمفونى ۹ بتهوون را اجرا نكرد. او همه ى سمفونى هاى Mahler را گوشه به گوشه مى شناخت با اين همه آنها را هم هيچگاه اجرا نكرد. هركس كه او را از نزديك مى شناخت به خوبى احساس مى كرد كه اينگونه حفره ها در زندگيش تا چه اندازه او را رنج مى دادند.

كارلوس كلايبر آخرين كنسرت خود را در سال ۱۹۹۹، ۵ سال پيش از مرگش، در مونيخ اجرا كرد.

پرويز حمزوى