درخواست امریکا از چین برای گفتوگو با دالایی لاما
۱۳۸۷ فروردین ۸, پنجشنبهوقتی در یک کنفرانس مطبوعاتی در کاخ سفید، یک خبرنگار آمریکایی از سخنگوی کاخ سفید پرسید: «چرا ما در روابط سیاسی خود با چین کمونیست، به این کشور اجازه میدهیم که تبت را به خون بکشد ولی در عین حال کوبای کمونیست را از نظر سیاسی به رسمیت نمی شناسیم؟» ، دانا پرینو، سخنگوی کاخ سفید برای مدت کوتاهی ساکت ماند و سپس لبخندی زد و شروع به نام بردن از سیاستمداران آمریکاییای کرد که در روزهای اخیر سعی کردهاند سیاست چین در قبال تبت را زیر سؤال ببرند.
آخرین نمونه، جرج بوش، رئیسجمهور آمریکا بود که در گفتوگوی تلفنی با همتای چینی خود، از وی خواست که با دالایی لاما وارد گفتوگو شود و اگر مایل نیست که شخصا با یک رهبر مذهبی ملاقات کند، حداقل با فرستاده او دیدار کند.
از دید دولت آمریکا، بحران تبت در طولانیمدت تنها با کمک دالایی لاما حل خواهد شد. به گفته کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه آمریکا، رهبر مذهبی تبت، بهترین طرف گفتوگویی است که دولت چین میتواند داشته باشد. چرا که دالایی لاما به گفته او سه خصوصیت برجسته دارد: «او یک مرد خشونت گریز است. او نمیخواهد تبت را از چین جدا کند. او نه تنها در تبت که در تمام دنیا از بالاترین احترام برخوردار است».
برای واشنگتن، بحران خونین تبت یک چالش سخت است. البته دولت بوش همچنان معتقد است که بحران تبت در درازمدت با خشونت حل نمیشود. در همین راستا سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا مشخصا از پکن چنین میخواهد: «دولت چین باید در مقابل تظاهرکنندگان تبت خویشتندار باشد و البته طرف مقابل هم همینطور».
علیرغم این اظهارنظرات صریح، آمریکا علاقهای ندارد که با مخالفتهای تند خود، چین را به طرف روسیه سوق دهد. مضاف بر اینکه چین یک منبع مالی مهم برای آمریکاست. بدون دلارهای اعتباری چین، تأمین مالی جنگ عراق ممکن نبود. از سوی دیگر دولت آمریکا از زمان ریچارد نیکسون و قرارهای او با مائوتسه تونگ، موظف است تا هیچگاه تمامیت ارضی جمهوری چین را زیر سؤال نبرد. «یک چین» این راهبرد سیاست خارجی آمریکا بوده و هست.
به همین دلیل دولت بوش سعی میکند از دالایی لاما پشتیبانی کند چراکه او این خواسته را رهبری میکند: استقلال برای تبت آری، جدایی از چین نه. از دید واشنگتن این تنها راه حل این بحران است و به عقیده سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، دالایی لاما میتواند این مصالحه را عملی کند: «این مرد میتواند جزء اصلی یک راه حل سیاسی باشد».
بوش رابطه خوبی با دالایی لاما برقرار کرده است. او اولین رئیسجمهور آمریکا بود که علیرغم تمام مخالفتهای چین، با رهبر مذهبی تبت در واشنگتن دیدار کرد.