دانشمندان انگليسى در جستجوى باقيمانده اجساد قربانيان ”اپيدمى آنفولانزاى اسپانيايى“
۱۳۸۵ اسفند ۱۶, چهارشنبه
تا اينكه دو سال پيش دانشمندان آمريكايى جسد منجمد شده زنى را در آلاسكا پيدا كردند كه در قبل از يخ زدن در اثر ابتلا به آنفولانزاى اسپانيايى در گذشته بود. ويروسى كه از باقيمانده شش‌هاى جسد اين زن بدست آمد در آزمايشگاه بازسازى شد و بر اساس ساختمان ژنتيكى آن H1N1 نام گرفت.
اما، با وجود شناسايى ساختمان ژنتيكى اين ويروس مشخص نشد كه به چه دليل آنفولانزاى اسپانيايى منجر به بروز اپيدمى مرگبار قرن بيستم شده است. درصد بالايى از قربانيان اين اپيدمى افرادى بودند كه كمتر از چهل سال داشتند، محدوده سنى كه سيستم ايمنى بدن سالم است. ويروس‌شناسان حدس مى‌زنند عكس‌العمل يكباره سيستم ايمنى بدن اين افراد منجر به مرگ آنها شده است، تئورى كه براى اثبات آن بايد سراغ قربانيان اين اپيدمى مرگبار رفت.
اكنون دانشمندان انگلیسی تصمیم گرفته‌اند پرده از این معما بردارند. یکی از قربانیان آنفولانزای اسپانیایی سر مارك سايكس دیپلمات معروف انگلیسی بود که در جنگ جهانی اول نقش مهمى در حل مسئله خاورميانه ميان فرانسه و انگلستان بر عهده داشت. جسد سر مایک سایکس كه در سى‌ونه سالگى در اثر ابتلا به آنفولانزاى اسپانيايى درگذشت، در گورستانی نزدیک محل تولد او درون تابوتى سربی دفن شده است.
جان آکسفورد از کالج کویین ماری در لندن، ویروس‌شناس و طراح این پروژه، معتقد است اجسادی که درون تابوتهای سربی دفن شده‌اند دیرتر از میان مى‌روند. البته پیدا کردن قبرهايی که اجساد درون آنها درون تابوتهای سربی هستند و علت مرگشان هم ابتلا به آنفولانزای اسپانیایی بوده است، ساده نیست. به همین دلیل سایکس که در اثر ابتلا آنفولانزای اسپانیایی در گذشته است نمونه تحقیقاتی ایده آلى است. دانشمندان انگليسى اميدوارند با در اختيار داشتن جسد مارك سايكس بتوانند با بررسى باقيمانده شش‌ها علت اصلى مرگ را پيدا كنند.
جان آكسفورد مى‌گويد:” احتمال بروز اپيدمى سرماخوردگى، در قرنى كه پيش روى ماست بسيار زياد است. بايد پاسخ اين سوال را هرچه زودتر پيدا كنيم كه چطور مى‌توانيم خودمان را از قبل آماده كنيم.“
ويروس آنفولانزاى اسپانيايى H1N1، شباهت بسيارى به ويروس آنفولانزاى مرغى نوع H5N1 دارد. هراس دانشمندان از اين است كه ويروس آنفولانزاى مرغى با يك تغيير ژنتيكى كوچك تبديل به ويروس خطرناكى شود كه ميليونها نفر را به كام مرگ كشد.
««»»
اغلب شهرهای بزرگ دنیا گرفتار هواى آلوده هستند. اگر ساكن شهر بزرگ هستيد اين مشكل را مى‌شناسيد، بخصوص اگر در يكى از ابر شهرهاى قاره آسيا زندگى مى‌كنيد. شهرهايى كه به دليل تردد وسایل نقلیه فرسوده روز به روز آلوده تر مى‌شوند. نتیجه تحقیقات تازه کارشناسان هواشناسی دانشگاه تگزاس در آمريكا نشان مى‌دهد افزایش آلودگی هوا در آسيا باعث افزایش تراكم ابرهای توفان‌زا و گردبادهاى شدید در منطقه اقیانوس آرام شده است.
بالا رفتن درصد ذرات معلق در هوا مانند سرب، روند تشكيل ابرها را بر روی اقيانوس آرام تحت تأثير قرار داده است. تشکیل ابرهاى توفان‌زا بر روى اقيانوس آرام، در دهه اخیر در مقايسه با دهه پیش از آن تقریباً دو برابر شده است. تصاوير ماهواره‌ایى که کارشناسان دانشگاه تگزاس در آمریکا طی بیست سال گذشته از اتمسفر آسيا تهيه كرده‌اند نشان مى‌دهند آلودگى شديد هوا در این منطقه منجر به تشكيل ابرهایى شده است كه پايدارى آنها بيشتر از حد معمول است. افزايش درصد ذرات معلق در هوا، بارش اين ابرها را به تأخير مى‌اندازد.
میزان این ابرها که در ارتفاع کم بر روى اقيانوس آرام تشکیل مى‌شوند در دهه گذشته دو برابر شده‌اند. مناطقی وسیعی از سطح اقیانوس پوشیده از لايه‌هاى انبوه ابرهای طوفانی است که اغلب رعد و برق شديد و گردبادهاى دريايى را به دنبال دارند. كارشناسان هواشناسى دانشگاه تگزاس معتقدند اين تغيير كه ناشى از افزايش آلودگى هوا در قاره آسياست، آب و هواى تمامى كره زمين را تحت تأثير قرار داده است.
شبنم نوريان