خواستهای زنان راه خود را بازمیکنند • مصاحبه
۱۳۸۶ خرداد ۱۱, جمعهدویچه وله: آیتاله صانعی اخیرا خواهان برابری دیه زن و مرد شده است، چرا از بین همهی قوانین تبعیضآمیز قبل از هرچیز اینقدر روی این قانون تاکید میشود؟
فاطمه راکعی: موارد تبعیضآمیز مشخصی که هست، یکی از آنها دیه است دیگر. از هرجایی که شروع بشود خوب است. حالا هر دلیلی دارد، نمیدانم؛ دلیل خاصی ندارد. من فقط میتوانم حدس بزنم بخاطر اینکه دیه اصلا نص صریح قرآنی هم ندارد. عدم برابری دیه زن و مرد ریشههای اقتصادی دارد و این قابلیت را دارد که بر روی آن کار شود. حالا خوشبختانه ظاهرا کارهایی کردهاند و امیدواریم که با تلاشهای خانمها و این نظرهای مثبت آقایون علما زودتر از این قانون رفع تبعیض بشود تا برویم سراغ قوانین دیگر.
آیا این طرح در مجلس هفتم رأی میآورد یا باید در انتظار تغییرات مجلس هشتم باشیم؟
مجلس هفتم که من بعید میدانم، چون تنها چیزی که انگار مطرح نیست در آنجا متأسفانه مسایل زنان است و وقتی هم مطرح هست کاملا مغایر است با آنچیزی که بهزعم ما خواستهی اکثریت عظیم زنان امروز ایران هست و فکر نمیکنم آنجا این اتفاق بیفتد. اگر افتاد فبها. اگر هم نیفتاد هم اصل به نظر من این مسئله بود که آقایان علما و بزرگان سیاسی ما مثل آقای هاشمی این مسئله را عنوان بکنند و خودشان سریعا اعلام بکنند.
آیا از خواستههای کمپین یک میلیون امضا حمایت میکنید یا با آن همکاری دارید؟
البته من گرفتم و گفتم ببینیم چگونه وارد موضوع شدهاند. دیدم که خیلی هم خوب و منطقی وارد شدهاند و چیز خاصی نگفتهاند که حالا مغایرت با چیزی داشته باشد. باید تلاش کنند و اینقدر تلاش کنیم همه با هر سلیقه و با هر نگاه اجتماعی و فرهنگی و همهمان یک حرف بزنیم. یعنی یک ائتلاف بزرگ بین زنان است. تبعیض، مواضع ضد زنان یا تبعیضآمیز علیه زنان چه در قوانین چه در همهی ظواهر خانواده و اجتماع باید از بین برود. خیلی هم دیر شده است. و این را بههرحال ما هم گفتهایم. گفتهایم اگر بعنوان مشارکت یا بعنوان جمعیت زنان نواندیش وارد نشویم، بعنوان شخصیت حقوقی هم همه میتوانند امضا کنند. بخوانند، هرکسی دوست دارد امضا بکند، هر کسی دوست دارد امضا نکند.
میشود به این ائتلاف بزرگ زنان، که به آن اشاره کردید، امیدی داشت؟
من فکر میکنم این اصلا اتفاق افتاده. الان خوشبختانه بهرحال با خانمهایی که NGOهای مختلف زنان را دارند و دارند خالصانه تلاش میکنند برای زنان، یعنی طیف وسیعی از زنان ایران را زنان مسلمان نواندیش تشکیل میدهند و این سر و آن سر طیف هم کسانی هستند که حالا یا دیدی بسیار تنگ دارند یا اصلا ممکن است نگاه مذهبی به مسایل نداشته باشند، ولی برای حقوق زنان دارند تلاش میکنند. در هرحال تا آنجایی که حرف یکیست، یعنی رفع تبعیض از قوانین، این در این حداقل همه فکر میکنم اکثریت زنان - غیر از خیلی افراد معدودی که توی خانمها هم هستند، یعنی نوعی تفکر مصلب دارند و این تفکر هم خانم و آقا ندارد، بقیهی زنان فکر میکنم با هر نوع سلیقهای - الان در مورد این مسئله، که بایستی در قوانین رفع تبعیض بشود، وحدت دارند. بنابراین، این یک ائتلاف عمومی بین زنان میشود در این حداقل، و به نظر من در همهی مسایل باید شبیه آن اتفاق بیفتد. در جبههی دمکراسی که انشاءالله قرار است تشکیل بشود، این اتفاقات در مورد همه مسایل سیاسی و اجتماعی کشور اتفاق باید بیفتد و زنان در واقع شروعکننده هستند.
به نظر شما آیا ممکن است که برخوردهای خشنی که اخیرا در مورد مسئلهی حجاب و بدحجابی با خانمها میشود ، با توجه به تاثیرات بسیار منفی که در جامعه دارند، ادامه پیدا کنند؟
من خیلی متأسفم و از عموم دختران و زنانی که بههرشکل با آنها اینگونه برخوردهای انتظامی میشود واقعا عذر میخواهم. بهخاطر اینکه بههیچ وجه این برخوردها را درست و اصولی نمیدانم. مثل اینکه ما وقتی مشکل یا هر بحرانی پیش بیاید، بخواهیم صورت مسئله را حل بکنیم و این امکانپذیر نیست. حالا من امیدوارم با این اتفاق نظری که بین نخبگان زنان هست از هر طیف و سلیقهای که همهشان میخواهند مسایل فرهنگی به درستی منطبق با آن هویت فرهنگی زنان ایرانی در جامعه اتفاق بیفتد و هموار باشد، حالتهای ناهنجار و حالتهای تند و رادیکال نگیرد از هیچ سمتی، اینها دارند تلاشهای عمیقی را میکنند، و این راست و چپ، و نمیدانم، لائیک و غیره ندارد. همه زنان به یک چیز میاندیشند و آن در حد تحمل و تولرانس است و احترام به هم البته در چارچوب قانون اساسی. حالا قوانینمان هم نقدپذیر است و تا وقتی که تغییر آنگونه نکرده همهی ما به آن احترام میگذاریم، ولی این مغایرتی ندارد برای اینکه تلاش بکنیم برای اینکه قوانین تبعیضآمیز از بین برود.