«حق فراموش‌شدگی»، چالشی جدید بر سر راه گوگل
۱۳۸۹ اسفند ۲۳, دوشنبه
«وب پایان فراموش‌شدگی‌ست،» این چیزی‌ست که بسیاری از کاربران اینترنت خصوصاَ آمریکایی‌ها آن را پذیرفته‌اند، اما بر سر پذیرش آن در اروپا و احتمالاَ دیگر نقاط دنیا هنوز چالش‌هایی جدی وجود دارد. فراموش‌شدگی به چه معناست؟ به این معنا که شخص بتواند تعیین کند که چه چیزی از او در حافظه‌ی ابر وب‌سایت‌هایی نظیر گوگل بماند و چه چیزی "دیلیت" شود.
در ایالات متحده‌ی آمریکا مشخصاَ قضات از ورود به پرونده‌هایی که شاکی در آن‌ها در پی حذف سندی درباره‌ی خود در گوگل یا دیگر وب‌سایت‌های مشابه است، دوری می‌جویند. اما در اروپا بالعکس این موضوع حتی به بالاترین سطوح تصمیم‌گیری یعنی اتحادیه اروپا راه یافته است. از اواخر اکتبر سال گذشته اتحادیه اروپا تصمیم‌گیری درباره‌ی تغییراتی در قانون "حریم شخصی" را آغاز کرد. یکی از موارد احتمالی تغییر، افزوده شدن چیزی خواهد بود با عنوان: «حق فراموش‌شدگی.» این تغییرات در نیمه ۲۰۱۱ به بحث گذاشته خواهد شد.
بیشتر بخوانید: یاک‌کن دیجیتال برای آموختن فراموشی به اینترنت
«حق فراموش‌شدگی،» می‌تواند بر سر راه فعالیت موتورهای جستجوگری نظیر گوگل مشکلات اساسی به وجود آورد، اگرچه تا به امروز نیز گوگل از چالش‌های این چنینی بر حذر نبوده است. تا آن‌جا که اکنون گوگلی‌ها و اهالی رسانه از "جنبش مدافعان حریم شخصی" در اروپا سخن می‌گویند.
آخرین مورد چالش‌برانگیز: یک متخصص زیبایی اسپانیایی پرونده‌ی جدال خود با گوگل را به دادگاه کشانده و احتمال می‌رود که پای عالی‌ترین سطوح قضایی اتحادیه اروپا نیز به این پرونده باز شود. خواسته‌ی این پزشک متخصص: فراموش شدن.
نمای نزدیک، دکتر هوگو گوئیدوتی روسو
هوگو گوئیدوتی روسو، پزشک متخصص زیبایی در اسپانیاست. یعنی جایی که "حق فراموش‌شدگی" برای شهروندان آن در نظر گرفته شده است. کشوری که تا کنون ۸۰ نفر از شهروندانش با دستور مستقیم مقامات قضایی به گوگل امر کرده‌اند که اسنادی درباره‌ی آن‌ها را از وب‌سایت حذف کند. اسنادی نظیر لینک‌هایی غیر دقیق یا آن‌دسته از اطلاعاتی که در گذر زمان تغییر کرده بودند.
اکنون پرونده دکتر روسو مطرح است. پزشکی که یکی از اولین نتایج جستجو در گوگل، کاربر را به لینکی از نشریه "اشپیگل" می‌رساند که درباره‌ی یک عمل جراحی غیرموفق این پزشک زیبایی در لیپوساکش سینه‌ی یک زن که در سال ۱۹۹۱ انجام گرفته، اطلاعاتی می‌دهد. عمل غیرموفقی که این پزشک نهایتاَ از اتهامات خود درباره‌ی آن تبر‌‌‌‌ئه شده، اما مشکل اینجاست که مطلب "اشپیگل" پیش از نتیجه نهایی دادگاه نوشته شده بوده است، مطلبی که عکسی از دکتر روسو را نیز بر خود دارد.
خواسته‌ی این پزشک متخصص: حذف این لینک از نتایج جستجوی گوگل برای حفظ حیثیت حرفه‌ای.
مشاور حریم شخصی گوگل موضع می‌گیرد
"گوگل" به رغم سر و صدای رسانه‌ای گسترده‌ای که درباره‌ی خواسته‌ی فراموش‌شدگی دکتر روسو به پا شده سکوت کرده است. هیچ مطلبی در وبلاگ نمایندگی اسپانیایی گوگل دیده نمی‌شود. البته نهایتاَ در این میانه کسی سکوت را شکست، پیتر فلایشر. او مشاور گوگل در امور مرتبط با حریم شخصی‌ست.
او در وبلاگ شخصی خود تاکید کرد که آن‌چه می‌نویسد صرفاَ نظر شخصی خود او درباره‌ی "جنبش مدافعان حریم شخصی" است و بیان‌کننده‌ی دیدگاه‌های گوگل نیست.
او اینطور نوشت: «به طور فزاینده‌ای حریم شخصی دارد بدل به دستاویزی برای توجیه سانسور می‌شود. در واقع حفظ حریم خصوصی بستگی به پنهان نگه‌داشتن، شخصی نگه‌داشتن، محدود نگه‌داشتن یا "دیلیت" کردن داده‌های شخصی است. و در جهانی که هر روز به طور چشم‌گیری بر محتوای آن‌لاین افزوده می‌شود، و داده‌های بیش‌تری به اشتراک گذاشته می‌شود، جنبش دفاع از آزادی گردش اطلاعات یا جنبش ضد "حریم شخصی" قدرت می‌گیرد.»
فلایشر در پست وبلاگی خود می‌نویسد: «حریم شخصی مد جدید دنیای سانسور است.»
فلایشر که به هر حال به‌خاطر کمپانی‌ای که برای آن کار می‌کند هم مشخصاَ موضعی مثبت نسبت به "جنبش اخیر مدافعان حریم شخصی" ندارد، سپس "حق فراموش شدگی" را که اکنون در اتحادیه اروپا مطرح است، پیش می‌کشد. او به طرح هشت پرسش می‌پردازد. سوال‌هایی اساسی که خود برای برخی از آن‌ها پاسخی ندارد. سوالاتی نظیر این‌که «اگر من چیزی در اینترنت منتشر کردم آیا از این حق برخوردار هستم که آن را دیلیت کنم!» یا «اگر اطلاعاتی را که من درباره‌ی خودم منتشر کرده‌ام، کسی دیگر دوباره منتشر کند، آیا من از حق دیلیت آن‌ها برخوردارم؟» یا «آیا اینترنت باید "فراموش کردن" را یاد بگیرد؟"»
او نوشته وبلاگی خود را اینطور به پایان می‌رساند: «تاریخ باید به یاد بماند، نه این‌که فراموش شود. حتی اگر یادآوری‌اش دردناک باشد. فرهنگ همان حافظه تاریخی‌ست.»
نمای دور، نیمه‌ی ۲۰۱۱
جدا از آن‌که مدافعان حریم شخصی چه نظری دارند و یا متولیان گوگل و سایت‌های نظیر آن چه فکر می‌کنند، آن‌چه مهم است این است: نیمه ۲۰۱۱، درباره "حق فراموش‌شدگی" در اتحادیه اروپا بحث خواهد شد.
اگر تصمیم قانون‌نویسان بر این قرار گیرد که "حق فراموش‌شدگی" به واقعیت بپیوندد، کار گوگل و شرکت‌های بزرگ مشابه بسیار سخت خواهد شد. حتی اگر آن‌ها و بسیاری دیگر عمیقاَ اعتقاد داشته باشند که «وب پایان فراموش‌شدگی‌ست.»
مریم میرزا
تحریریه: یلدا کیانی